ازات پەرۋاشيەۆ ۇكىمەتكە تاريحي اتاۋدىڭ قايتارىلۋىنا دالەلدەر كەلتىرىپ، قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ 100-جىلدىعىن وتكىزۋدى قايتا ۇسىندى، دەپ حابارلادى "اق جول" پارتياسىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتى Qamshy.kz اقپارات اگەنتتىگىنە.

ازات پەرۋاشيەۆ ۇكىمەتكە تاريحي اتاۋدىڭ قايتارىلۋىنا دالەلدەر كەلتىرىپ، قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ 100-جىلدىعىن وتكىزۋدى قايتا ۇسىندى – ءتيىستى حات قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى گۇلشارا ناۋشا قىزى ءابدىقالىقوۆاعا جولداندى.(حاتتىڭ ءماتىنى تومەندە بەرىلگەن).

قازاقستان رەسپۋبليكاسى

پرەمەر-مينيسترىنىڭ ورىنباسارى

گ.ن. ءابدىقالىقوۆاعا

قۇرمەتتى گۇلشارا ناۋشا قىزى

قازىرگى تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ تاريحي تامىرى تەرەڭدە جاتقانى بارشامىزعا ءمالىم.

بۇكىل ادامزاتتىڭ دامۋىنا اسەر ەتكەن ارعى اتالارىمىزدىڭ جاڭاشىلدىعىن جۋىردا عانا پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «ۇلى دالانىڭ جەتى قىرى» ماقالاسىندا اشىپ كورسەتتى.

«ماڭگىلىك ەل» يدەياسىنىڭ ارقاسىندا قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى جوعارى دەڭگەيدە اتالىپ ءوتتى.

ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ «الاش» قوزعالىسىنىڭ 100 جىلدىعىن مەرەكەلەۋ بارىسىندا ولاردىڭ ۇمتىلىسىن اتا-بابالارىمىزدىڭ ازاتتىق الىپ، دەربەس مەملەكەت قۇرۋ جولىنداعى سان عاسىرلىق اماناتىنا تەڭەدى.

الاش وردانىڭ ءدال وسى بۇرىنعى جەتەكشىلەرى كەڭەس وكىمەتىمەن كەلىسسوز جۇرگىزىپ، بولاشاق رەسپۋبليكانىڭ تەرريتوريالىق تۇتاستىعى ءۇشىن كۇرەستى. 1920 جىلى تامىز ايىندا ماسكەۋدە سوۆناركوم-نىڭ وتىرىسىندا شەكارا ماسەلەسىن جان الىسىپ تالقىلاعاندا، ءالىمحان ەرمەكوۆ بىرنەشە رەت بايانداما جاسادى. وسى جۇمىسقا احمەت بايتۇرسىن، ءاليحان بوكەيحان جانە باسقا دا قازاق دەلەگاسياسىنىڭ 12 مۇشەسى بەلسەنە قاتىستى. ولار ءاليحان بوكەيحان جۇرگىزگەن عىلىمي ەكسپەديسيالاردا جيناستىرعان دەرەكتەرگە سۇيەنىپ، قازاق جەرىنىڭ حالقىمىزعا تيەسىلى ەكەنىن دالەلدەپ شىقتى.

زور ەڭبەكتىڭ ناتيجەسىندە، سول جىلى قىرعىز اۆتونوميالىق كەڭەستىك رەسپۋبليكاسى قۇرىلىپ، ال 1925ء-شى جىلدان باستاپ وعان حالقىمىزدىڭ بايىرعى اتالىمىنا سايكەس قازاق اكسر-ى دەگەن اتاۋ بەرىلدى.

قۇرمەتتى گۇلشارا ناۋشا قىزى!

كەلەسى، 2020 جىلى مەملەكەتتىلىك تۇرعىسىنان بولاشاق تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ ىرگەتاسىنا اينالعان كسرو قۇرامىنداعى قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ (اكسر، كەيىن كسر) قۇرىلعانىنا 100 جىل تولادى.

وسىعان ۇقساس نەگىزدە، بىلتىر ءازىربايجان رەسپۋبليكاسى ءوزىنىڭ 100 جىلدىعىن اتاپ وتسە، ال بيىل رەسەي پرەزيدەنتى ۆ.ءپۋتيننىڭ رەسمي جارلىعىمەن «الاشوردانىڭ» قۇرداسى – باشقۇرت رەسپۋبليكاسى 100-جىلدىعىن تويلايدى.

وسى ورايدا، «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى:

1) قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ 100 جىلدىعىنا مەملەكەتتىك دارەجەدە كوڭىل ءبولىنىپ، بۇل داتانى لايىقتى دەڭگەيدە اتاپ ءوتۋدى ۇسىنادى: عىلىمي كونفەرەنسيالار ۇيىمداستىرۋ، وعان سەبەپكەر بولعان قايراتكەرلەردىڭ ەڭبەكتەرىن جاريالاۋ، ولاردىڭ ەسىمدەرىن كوشەلەر مەن مەكەمەلەرگە بەرىپ، پوشتا ماركىلەرىن، ەستەلىك مونەتالار شىعارۋ جانە ت.ب.

2) رەسپۋبليكانىڭ 100 جىلدىعى شەڭبەرىندە وتكىزىلەتىن ءىس-شارالار مەن قولدانىلاتىن بۇيىمدارعا «قازاق رەسپۋبليكاسى» اتاۋىن رەسمي تۇردە پايدالانۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرۋدى ۇسىنامىز.

مۇنداي ۇسىنىس بىلدىرۋىمىزگە نەگىز بولىپ وتىرعان:

ا) «قازاقستان رەسپۋبليكاسى» دەگەن ءسوز تىركەسىن بۇل مەرەيتويدا قولدانۋ مۇمكىن ەمەس. تاريحي تۇرعىدان الىپ قارايتىن بولساق، ول «قازاق اكسر»، «قازاق كسر» اتاۋلارىنىڭ ءتۇپنۇسقاسىنا پارا-پار ەمەس جانە دە رەسمي اتاۋ رەتىندە 1991 جىلى تاۋەلسىزدىك العاننان كەيىن عانا پايدا بولعان.

ب) رەسپۋبليكانىڭ 100 جىلدىعى اياسىندا قولدانىلاتىن اتاۋدىڭ نەگىزىن تاريحي تۇرعىدا ءتۇپنۇسقاعا پارا-پار ەتىپ الۋ قاجەت (قازاق اكسر، قازاق كسر). ياعني، ودان وتپەلى («قىرعىز»، «اۆتونوميالى») جانە يدەولوگيالىق («كەڭەستىك سوسياليستىك») تەرميندەرىن الىپ تاستاپ، الايدا مەملەكەتتىك قۇرىلىمنىڭ قۇقىقتىق فورماسى (رەسپۋبليكانى) قالدىرۋ كەرەك. وسى سەبەپتى، ءىس-شارالار كەزىندە «قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ 100 جىلدىعى» اتاۋىن پايدالانۋ قاجەت دەپ سانايمىز.

ءتىپتى توتاليتارلىق بيلىكتىڭ ءوزى مويىنداعان «قازاق رەسپۋبليكاسى» بايىرعى تەرمينىن رەسمي تۇردە قولدانۋ – تەك تاريحي شىندىققا سۇيەنۋ عانا ەمەس، بارشا كوپۇلتتى وتانداستارىمىزدىڭ بىرلىگى مەن ىنتىماعىن ودان ءارى نىعايتۋعا سەرپىن بەرەتىنىنە سەنىمدىمىن.

قۇرمەتپەن،

فراكسيا باسشىسى،

دەپۋتات                                                                                                    ا.پەرۋاشيەۆ