شىندىعىندا دا كەلەر جىلى باستاۋ الاتىن مەديسينالىق ساقتاندىرۋدىڭ
جۇمىسىنىڭ بىزگە نە ءۇشىن كەرەكتىگىن كەيدى تۇسىنە بەرمەيتىنىمىز راس.
نەگىزىندە بۇل نە، قانداي جۇيە؟ مۇنى قاراپايىم تىلمەن قالاي تۇسىنەسىز؟
اقيقاتىندا زەينەتاقى قورىنا اۋدارىلاتىن اقشا سياقتى جۇمىس بەرۋشى
مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ (ءمامس) قورىنا دا ءتيىستى
كولەمدە اي سايىن قارجى اۋدىرىپ وتىرادى. ەندى وسىدان كەيىن ساۋال
تۋىندايدى: بۇل ماسەلەگە مەملەكەت نەگە سونشالىقتى ءمان بەرىپ وتىر؟
حالىقتىڭ قارجىسى اۋدارىلىپ جاتقان بۇل جۇيەنىڭ بەرەرى نە؟ مۇنى
قاراپايىم تىلمەن ايتساق، بىلاي: دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن مەملەكەتتىك
تۇرعىدان قولداۋ جانە بۇل ۇنەمى توقتاۋسىز جۇزەگە اسىپ وتىرعان پروسەسس.
سوندىقتان ادام بالاسىندا «مىندەتتى الەۋمەتتىك مەديسينالىق
ساقتاندىرۋ قورىنا اۋدارىلىپ جاتقان قارجىنىڭ راحاتىن كورە
المايمىز؟» دەگەن كۇماندى پىكىر تۋماۋى كەرەك. ويتكەنى ەلباسى نازاربايەۆ
قول قويعان «100 ناقتى قادام» ۇلت جوسپارىنىڭ 80 قادامىندا مىندەتتى
الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ نە ءۇشىن قاجەتتىلىگى ايقىن
تۇسىندىرىلگەن. ناقتى ايتساق،
1.جۇمىس بەرۋشىلەر قورعا اقشا اۋدارۋ دەنساۋلىق سالاسىنىڭ قارجى
تۇراقتىلىعىن نىعايتادى.
2.جۇمىس بەرۋشى، جەكە ازاسمات پەن مەملەكەت اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق
كۇشنيەدى، ءارى جاۋاپكەرشىلىك ارتادى.
3.باستاپقى مەديسيانالىق سانيتارلىق كومەك قارجىلاندىرۋ ارتادى
4. اۋرۋدىڭ الدجىن الۋ مەن وعان قارسى كۇرەسۋدىڭ مەملەكەتتىك شارالارى
جاسالىنادى.
بۇل قازاقستاننىڭ ءاربىر ازاماتىنىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋعا مۇمكىندىك
بەرەتىن جۇيە. بۇل رەسپۋبليكا ازاماتتارىن جىنىسىنا، تۇرعىلىقتى
جەرىنە قاراماستان مەديسينالىق جانە دارى-دارمەك تۇرعىسىنان تولىقتاي
قامتاماسىز ەتەدى. بۇل تابىسى بار ازاماتتاردى دا قولدايدى، الەۋمەتتىك
جاعىنان از قورعالعان توپتاردى دا قورعايدى.
ايتا كەتۋ كەرەك، قازاقستان بۇل جۇيەنى تىڭعىلىقتى زەرتتەگەن تۇستا
حالىقارالىق تاجىريبەلەردى دە ەسەپكە الدى. مىسالى، الەمدە
مەديسينادلىق ساقتاندىرۋدىڭ ءۇش ءتۇرى بار:
1.بيۋدجەتتىك؛
2. ساقتاندىرۋ؛
3. ارالاس ساقتاندىرۋ؛
قازاقستان بۇل ورايدا ارالاس ساقتاندىرۋ جۇيەسىن جۇزەگە اسىرىپ وتىر. بۇل
مودەلدىڭ تيىمدىلىگى مىنادا: مەديسينا سالاسىنا بولىنەتىن قارجىلىعىن
تۇراقتىلىعىن قامتاماسىز ەتەدى. سونىمەن قاتار، ءار ازاماتقا بولىنەتىن
قارجى جۇمىس بەرۋشى مەن مەملەكەتكە جۇكتەلەدى. سوندىقتان جۇمىسسىز
قالماۋدىڭ بارلىق جولدارىن قاراستىرۋ كەرەك. ال ەگەر وتباسى نەمەسە
جالعىزىلىكتى ازاماتتار الەۋمەتتىك جاعىنان از قورعالعان توپقا جاتاتىن
بولسا، ولاردى دا مەملەكەت دالادا قالدىرمايدى. ولارعا مەملەكەت
قازىناسىنان ارنايى اقشا ءبولىنىپ وتىر. بۇل ورايدا وسىنداي قولداۋدى
قاجەت ەتەتىن جانداردىڭ 15 ساناتى بار. ولارعا مەملەكەت ءوزى تولەم جاساپ
وتىرادى.
بۇل جۇيەنىڭ تاعى ءبىر ارتىقشىلىعى بار: مەديسينالىق ساقتاندىرۋ قورىنا
جارنا اۋدارۋ ارقىلى كەز كەلگەن ەمحانانى ءوزىڭىز تاڭداپ، مەديسينالىق
قىزمەتتىڭ بارلىق تۇرىنە قول جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بار. بۇل ارينە كەز
كەلگەن قازاقستان ازاماتى ءۇشىن تاڭداۋ قۇقى. سوندىقتان ءبىز مىندەتتى
الەۋمەتتىك مەديسينالىق ساقتاندىرۋ جۇيەسى قاراپايىم ازامات ءۇشىن جانە
ولاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋ ءۇشىن جاسالعانىن ايتا كەتكەن ءلازىم.
پىكىر قالدىرۋ