ۇلىبريتانيالىق زەرتتەۋشىلەر دينوزاۆرلاردى جەر بەتىنەن جويىپ جىبەرگەن جانارتاۋلار ەمەس، قايتا جەر شارىنا سوعىلعان استەرويد ەكەنىن انىقتاعان. جەرگە الىپ استەرويد قۇلاعان سوڭ، دينوزاۆرلاردىڭ تۇقىمى قۇرىپ، ناتيجەسىندە ادامزاتتىڭ جەر شارىن يەلەۋىنە قولايلى جاعداي پايدا بولعان. بۇل تۋرالى قامشى ءتىلشىسى بريتانيالىق The Mirror گازەتىنە سىلتەمە جاساپ حابارلايدى.
"66 ميلليون جىل بۇرىن مەكسيكانىڭ جاعالاۋلارىندا جەرگە قۇلاعان استەرويد قۇسقا اينالعان تۇرلەردەن باسقا بارلىق دينوزاۆرلاردى جويىپ جىبەردى" دەگەن پىكىر بار.
ال كەيبىر زەرتتەۋشىلەر "ۇلكەن جانارتاۋلاردىڭ اتقىلاۋى دينوزارلاردىڭ جويىلۋىنىڭ ناقتى سەبەبى بولۋى مۇمكىن" دەپ بولجايدى.
الايدا لوندوننىڭ يمپەراتورلىق كوللەدجى، بريستول ۋنيۆەرسيتەتى جانە لوندون ۋنيۆەرسيتەتى كوللەدجىنىڭ زەرتتەۋشىلەرى تەك استەرويد سوققىسى عانا پلانەتادا دينوزاۆرلار ءۇشىن ءومىر سۇرۋگە قولايسىز جاعداي جاساي الاتىنىن دالەلدەدى.
لوندون يمپەراتورلىق كوللەدجىندەگى جەتەكشى زەرتتەۋشى دوكتور الەسساندرو چيارەنزا: "ءبىز استەرويدتىڭ ونداعان جىلدار بويى مۇزدىق ءداۋىر تۋعىزاتىنىن جانە وسى ەكولوگيالىق اسەرلەر دينوزاۆرلار ءۇشىن قولايلى ورتانى ازايتقانىن انىقتادىق. ال قارقىندى جانارتاۋدىڭ اتقىلاۋى كەرىسىنشە جاھاندىق ەكوجۇيەنى بۇزاتىنداي كۇشتى بولماعان... ءبىزدىڭ زەرتتەۋىمىز بويىنشا، ساندىق تۇرعىدان العاندا، دينوزاۆرلاردىڭ تۇقىمى قۇرىپ كەتۋىنىڭ جالعىز ناقتى تۇسىندىرمەسى – بۇكىل الەمدە ولار مەكەندەيتىن جەرلەر قىستىڭ اسەرىنەن جويىلعان" دەيدى.
استەرويدتىڭ نەمەسە ۆۋلكانيزمنىڭ كليماتتى وزگەرتەتىن كۇشى بار-جوعىن انىقتاۋ ءۇشىن زەرتتەۋشىلەر ادەتتەگىدەي كليماتتىڭ گەولوگيالىق بەلگىلەرىن جانە ماتەماتيكالىق مودەلدەردى قولداندى.
جاڭا زەرتتەۋدە ولار وسى ادىستەردى بىرىكتىرىپ، دينوزاۆردىڭ ءار ءتۇرىنىڭ وركەندەۋى ءۇشىن قانداي ەكولوگيالىق فاكتورلار، مىسالى، جاۋىن-شاشىن مەن تەمپەراتۋرا قاجەت ەكەنىن زەرتتەگەن.
سودان كەيىن ولار استەرويد سوققىسىنان نەمەسە جاپپاي ۆۋلكانيزمنەن كەيىن الەمدە مۇنداي جاعدايلار بولاتىنىن كارتاعا ءتۇسىرىپ، تەك استەرويد سوققىسى دينوزاۆرلاردىڭ بارلىق مەكەندەيتىن جەرلەرىن قۇرتىپ جىبەرەتىنىن انىقتاعان.
پىكىر قالدىرۋ