عالي ورمانوۆ ۇقىپتى قازاق بولاتىن

/uploads/thumbnail/20170708151104947_small.jpg

2005 جىلى «قازىعۇرت» باسپاسىنان شىققان قادىر مىرزا ءالىنىڭ كوپتومدىعىنىڭ ءبىر تومى «ءيىرىم» اتتى ەستەلىك كىتابى. كەزىندە رەسپۋبليكالىق «جاس الاش» گازەتىندە جاريالانىپ، ءبىراز ايقاي-شۋعا ارقاۋ بولعان ەستەلىك-ەسسەدە اقىن عالي ورمانوۆ تۋرالى دا ءبىرقاتار اڭگىمە بەرىلگەن ەكەن. قادىر مىرزا ءالى اقىن اعاسى تۋرالى ءبۇي دەيدى: images

...ەشكىمگە زيانى جوق، وزىمەن-وزى جۇرەتىن قىزىق اعالارىمىزدىڭ ءبىرى عالي ورمانوۆ بولاتىن. مەن «جۇلدىز» جۋرنالىندا ىستەپ جۇرگەن كەزدە ول كىسى قازاقستان جازۋشىلار وداعىندا ەكىنشى حاتشىنىڭ قىزمەتىن اتقاردى. جاسى دا، جولى دا ۇلكەن عالەكەڭ جۇمىس بابىندا ءجيى-جيى شاقىرىپ تۇراتىن. ول اعامىز تۋرالى نەبىر قىزىق اڭگىمەلەر ايتىلادى. سونىڭ كوبىن قۇراستىرعان قۇرداستارى، زامانداستارى بولۋى كەرەك. ادەتتە عالەكەڭدى ساراڭ ادام رەتىندە بەينەلەيدى. كوزبەن كورىپ، قولمەن ۇستاماعان سوڭ، سەنە قويۋ قيىن...

ءبىزدىڭ قازاق نەگىزىنەن جايباسار، اشىق-تەسىك، ەتەك-جەڭىن جيناپ جۇرمەيتىن القا-سالقا حالىق قوي. ال عالەكەڭ وتە جيناقى، وتە ۇقىپتى ادام ەدى. ىسىنە دە، سوزىنە دە قاتتى جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايتىن. ءبىر كۇنى ول بىزگە، «جازۋشى» باسپاسىنا جاڭا ولەڭدەر جيناعىنىڭ قولجازباسىن اكەلىپ تاپسىردى. شىنىن ايتسام، بۇرىن-سوڭدى مۇنداي تازا، مۇنداي جيناقى، مۇنداي ۇقىپتى قولجازبا كورگەم جوق. ەڭ ساپالى اق قاعازعا باسىلعان، ءارىپ قاتەلەرى جوقتىڭ قاسى. قىرتىستانعان، بۇكتەلگەن بىردە-بىر پاراق كورمەيسىڭ. بانكىدەن جاڭا شىققان سۋداي جاڭا بانكنوت ءتارىزدى. سونداي كەرەمەت قولجازبانى تاپسىرىپ كەتكەنى سول ەدى، ون بەس-جيىرما مينۋتتان كەيىن عالەكەڭ تەلەفون سوعىپ:

–قادىر، سەندەرگە تاپسىرىپ كەتكەن قولجازبانىڭ سەكسەن ءۇشىنشى بەتىندە ءۇشىنشى شۋماقتىڭ ءتورتىنشى تارماعىندا «س» پەن «پ» الماسىپ ءتۇسىپ، «اسپان» ءسوزى «اپسان» بولىپ كەتىپتى. قالاي بايقامادىم ەكەن! سونى ازىرگە قارىنداشپەن جوندەي سالشى! كەيىن ول بەتتى قايتادان باستىرىپ بەرەرمىن. كەشىر، اينالايىن! – دەدى. قولجازباسىنا وسىنشا جاۋاپكەرشىلىكپەن قاراعان ۇقىپتىلىعى ءۇشىن عالەكەڭە ىشتەي قاتتى رازى بولدىم.

–تۇماش، عالەكەڭنىڭ كىتابىن ءوزىڭ قارا! جانە كوپ ۇزاتپاي تەز ءبىتىر! – دەدىم باستىقسىپ. – مۇنداي قولجازبانى دايىنداعاننىڭ ءوزى ءبىر قۋانىش. قولجازبا تازا، اۆتورى ۇقىپتى. ءبىر اپتا وتەر-وتپەستە دۇيسەنبى كۇنى عالەكەڭنىڭ ءوزى كەلدى. رەداكتورىنا رازى. ۇساق-تۇيەك كەتكەن سەلكەۋلەردى تاعى ءبىر قاراپ شىعۋ ءۇشىن قولجازبانى قايىرىپ الدى...

دوس-جولداستارىنىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، عالەكەڭ قاي كەزدە دە تابەتتى، تاماقساۋ قازاق بولعانعا ۇقسايدى. قۇرداستارى ونى اجۋا قىلىپ، كۇلكىگە اينالدىرعان. قوناققا شاقىرعان ۇيگە بارعاننان كەيىن الدىمەن اس ۇيىنە كىرىپ، دايىندىقتارىن ءوز كوزىمەن كورىپ شىعاتىن ەدى دەيدى.

الپىسىنشى جىلدارى قازاقستاننىڭ قىرىق جازۋشىسى قاراعاندى وبلىسىنا بارادى. ەلمەن، وندىرىسپەن تانىسادى. قاراعاندى قالالىق پارتيا كوميتەتى كەلگەندەرگە قوناقاسى بەرەدى. دەلەگاسيانىڭ جەتەكشىسى دە، جاسى ۇلكەنى دە عابيت مۇسىرەپوۆ. سوعان تارتىلعالى كەلە جاتقان قويدىڭ باسىن عابەڭ انادايدان كورىپ، قىراعى كوزى كوپ نارسەنى بايقاپ ۇلگەرەدى. ورەكەڭدەر باستىڭ قاسيەتىن ءبىلۋشى مە ەدى! ونى قالاي ءپىسىرۋدى دە ونەر دەپ ەسەپتەمەيدى.

دەلەگاسيا باستىعى قاتتى پىسكەن كارى قويدىڭ باسىن ۇسىنا بەرگەننەن-اق عالەكەڭە اۋدارا سالادى. اشقاراقتاۋ اعامىزدىڭ ويىندا ەشتەڭە جوق. ۇسىنعان باستان باس تارتپايدى. بىردەن مۇجۋگە كىرىسەدى. ءبىر قايناعان كارى قويدىڭ باسى قانداي بولۋشى ەدى! عابەڭنىڭ قۋلىقپەن اۋدارا سالعانىن ەندى تۇسىنەدى. ءبىراق ول ءۇشىن اعاسىنا نە دەۋگە بولادى؟ عالەكەڭ سونى پايدالانىپ:

–قويلارىڭىزدىڭ عۇمىر جاسى ۇزاق بولسىن! – دەپ باتا بەرەدى داستارحان جيناردىڭ الدىندا...

(ق.مىرزا ءالي، كوپتومدىق شىعارمالار جيناعى، 16-توم).

دەرەككوز: ikitap.kz

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار