ەردوعان مەن ءپۋتيندى دوستار دەپ ايتۋعا كەلمەس، ءبىراق كەيبىر پوزيسيالاردا ولار ءبىر-بىرىنىڭ ايتقاندارىن ءتۇسىنىپ، بىرلەسە قيمىلدايتىنداي اسەر قالدىرادى. ال سيريا مەن قىرىمدا ولاردىڭ ۇلتتىق مۇددەلەرى ءتىپتى كەرەعار دەۋگە بولاتىنداي. وسى ەكى اۆتوريتارلىق رەجيم باتىسقا قايتكەندە دە جاقپاي-اق قويدى. رەسەيدىڭ جاعدايى تۇسىنىكتى – ولار "سسسر" كەزىندەگى اقش-پەن پاريتەتتى اڭسايدى، ەكىنشى مىقتى يادرولىق دەرجاۆا اتاعىنان ايىرىلعىسى كەلمەيدى، سودان بەرى 30 جىل وتكەنىن، سىرتقى جاعدايدىڭ كۇرت وزگەرىپ كەتكەنىن ەسكەرگىسى كەلمەيدى.
ال ونداي امبيسياسى جوق، يادرولىق قارۋى جوق، ەشكىمگە زورلاپ ءوز ساياساتىن تاڭىپ وتىرماعان، ءوزىنىڭ ۇلتتىق مۇددەسى تۇرعىسىنان دۇرىس قادامدار جاساپ وتىرعان ەردوعاننىڭ باتىسقا نە ءۇشىن جاقپاي قالعانى تۇسىنىكسىز. اسىرەسە بايدەننىڭ وعان وسى كەزگە دەيىن تەلەفون سوقپاۋى تۇركى الەمىنىڭ ءىرى كوشباسشىسىن جورتا كوزگە ىلمەۋ دەپ باعالاۋعا بولادى.
جالعىز عانا سەبەپ – تۇركيانىڭ اقش پەن ناتو-نىڭ قاتتى قارسىلىعىنا قاراماستان رەسەيدەن س-400 "تايفۋن" زەنيتتى-زىمىران كەشەنىن ساتىپ الۋى. كەيبىر ساراپشىلار "امەريكالىق پەتريوت تۇرعاندا قاجەتى قانشا ەدى" دەسە، ەكىنشىلەرى "ولار پەتريوتتى ەردوعانعا ساتپادى، سوندىقتان امالسىز سونداي قادامعا بارۋعا ءماجبۇر بولدى" دەيدى. شىن سەبەبىن ءبىلۋ بىزگە قيىن، مۇمكىن سىرت كوزگە بىلىنە بەرمەيتىن باسقا دا جايتتار بور شىعار. بىرىنشىلەرى تۇركيا س-400ء-دى ساتىپ الۋ ارقىلى ناتو-نىڭ اسكەري مۇمكىندىكتەرىنە نۇقسان كەلتىردى، ويتكەنى س-400 ناتو-لىق F-35ء-تى "وقۋعا" ارنالعان دەيدى. سوندىقتان دا بلينكەن ناۋرىز ايىنىڭ اياعىندا تاعى دا تۇركيا سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنە تەلەفون سوعىپ، س-400ء-دى وزدەرىنە قايتىپ بەرۋدى سۇراعان. وعان تاعى دا جوق دەگەن جاۋاپ العان.
سوندىقتان باق-تاردا اقش وسىدان 100 جىلدان استام ۋاقىتتاعى وسمان يمپەرياسىنىڭ ارمياندار گەنوسيدىن تانۋى مۇمكىن دەگەن "ۋتەچكالار" پايدا بولدى. بۇل ەردوعانعا ايتىلعان سوڭعى ەسكەرتۋ سياقتى ەدى. شاماسى تۇركيا تاراپىنان تاعى دا تەرىس جاۋاپ بەرىلگەن بولۋى كەرەك، بۇگىن بايدەن ەردوعانعا تەلەفون سوعىپ ارمياندار گەنوسيدىن اقش-تىڭ مويىندايتىنىن جەتكىزگەن. وعان تۇركيانىڭ جاۋابى – ءبىز اقش-تىڭ بۇل ارەكەتىن مويىندامايمىز!
تۇركيا، ارينە، اقش-تاي ءىرى دەرجاۆا ەمەس، ءبىراق وسال مەملەكەت تە ەمەس. بىزگە باۋىرلاس ەل، سوندىقتان ءبىز بايدەننىڭ بۇل ارەكەتىن قۇپتامايمىز، قارسىمىز. بۇل ءالى تولىق زەرتتەلمەگەن تاقىرىپ دەپ ويلايمىز. ويتكەنى ەردوعان تۇركيا ارحيۆتەرىن تولىق اشقانىن، اركىمنىڭ-اق كەلىپ زەرتتەۋلەرىنە بولاتىنىن، ال ارمياندار ءالى كۇنگە شەيىن ارحيۆتەرىن ەشكىمگە كورسەتپەي وتىرعانىن جاريا تۇردە بىرنەشە قايتارا ايتتى.
اقش-تا ارمياندار ءلوببيى وتە كۇشتى. سوندىقتان دا بولۋى كەرەك، بارلىق 50 شتاتتىڭ 49-ى ارمياندار گەنوسيدىن بايدەنگە دەيىن-اق مويىنداپ قويعان. بۇگىنگە دەيىن ول گەنوسيدتى 32 مەملەكەت مويىنداپتى. جالپى ونى كەزىندە رەيگان باستاپتى. 1981 جىلى ءبىر سوزىندە ول ارمياندار گەنوسيدىن حولوكوستپەن سالىستىرعان. بۇعان قاراعاندا نەگىزگى جۇمىستار بايدەنگە دەيىن-اق بىتكەن، تەك ونى اقش اتىنان رەسمي راسىمدەۋ عانا قالعان سياقتى. سايلاۋالدى ۇگىت-ناسيحاتىندا بايدەننىڭ بەرگەن ۋادەسى دە بار ەكەن، ول ءقازىر سول ۋادەسىن ورىنداعانداي بولىپ وتىر. شاماسى ارمياندار ءلوببيى بۇل جەردە دە ۇيىمشىلدىقپەن ءبىراز جۇمىستانعان بولىپ تۇر.
وكىنىشتى-اق ارينە. №1 دەرجاۆا باسشىسىنىڭ مۇنداي تولىق زەرتتەلمەگەن تاقىرىپتاردى ساۋداعا سالۋى، ونى ەكىنشى ءبىر ەلدى مۇقاتۋ ءۇشىن پايدالانۋى قالاي بولعاندا دا اقتاۋعا كەلمەيدى دەپ ويلايمىن. ارينە، يدەال ادام بولمايدى، اركىمنىڭ-اق ايتەۋىر ءبىر كەمشىلىگى بولادى. بايدەن دە يدەال ەمەس. مۇنىسىن سونداي كەمشىلىكتەرىنىڭ ءبىرى دەپ ەسەپتەيىك. ال تۇرىك باۋىرلارعا ەڭسەلەرىڭدى تۇسىرمەڭدەر، مىنا ساپىرىلىسقان دۇنيەدە، الەمنىڭ ءبىر شەتىندە سەندەرمەن جۇرەگى ءبىر، قاشان دا قولداۋعا دايىن تۋىسقاندارىڭ بار دەگىمىز كەلەدى.
قۋانىش ەدىلحانتەگى
شولۋشى
پىكىر قالدىرۋ