بۇگىندە اتىراۋ وبلىسىنداعى «ۇلتتىق يندۋستريالىق مۇناي-حيميا تەحنوپاركى» ارنايى ەكونوميكالىق ايماعى اۋماعىندا بىرنەشە ءىرى جوبا جۇزەگە اسىرىلۋدا. بۇل تۋرالى "قامشى" پورتالى ايقىنعا سىلتەمە جاساي وتىرىپ حابارلايدى.
سونىڭ ءبىرى – پوليمەرلىك ءۇلدىر وندىرىسىمەن اينالىساتىن «پوليمەر پروداكشن» ج ش س. كومپانيانىڭ ىرگەتاسى 2012 جىلى قالاندى. سودان بەرى، ورتالىق ازيا مەن قازاقستانداعى پلاستيكالىق قاپتاما ءوندىرىسى بويىنشا اۋقىمدى كومپانياعا اينالدى. بۇل كومپانيا «ۇدەمەلى يندۋستريالدى-يننوۆاسيالىق دامۋ» باعدارلاماسى اياسىندا جولعا قويىلدى. كاسىپورىن ازىق-تۇلىك ونىمدەرى، كيىم-كەشەك، ءتىرى گۇلدەر، سىيلىقتار، پارفيۋمەريا سىندى ءتۇرلى زاتتاردىڭ قاپتارىن شىعارادى.
پوليمەرلىك قاپتاماعا سۇرانىس جوعارى
راس، ءقازىر كوپتەگەن ەلدەردە پلاستيك قاپتاردى پايدالانۋعا تىيىم سالىن-دى. ءسويتىپ، پوليمەرلىك قاپتامالاردىڭ شىعارىلىمىنا جول اشىلدى. پوليمەرلىك قاپتامالار ەكولوگيالىق تازا بولىپ كەلەدى. سول سەبەپتى جەر استىندا جىلدار بويى جاتپاي، وزدىگىنەن ىدى-راپ كەتەدى. مىنە، سوندىقتان دا الەمدە پوليمەرلىك قاپتاماعا سۇرانىس جوعا-رى. ال بىزگە پوليمەرلىك قامتامالار تۇركيا، جۇڭگو، رەسەي جانە يراننان جەتكىزىلەتىن. سوندىقتان «پوليمەر پروداكشندى» قازاقستانداعى پوليمەرلىك قامتامالار شىعاراتىن تۇڭعىش زاۋىت دەۋگە بولادى. بۇل زاۋىتتىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى، بارلىق تاۋاردى قايتا وڭدەپ شىعارا الادى. ەندى ءبىر جاعىمدى جاڭالىق، «پوليمەر پروداكشن» كاسىپورنى ىسكە قوسىلعالى بەرى، پوليپروپيلەن جانە پوليەتيلەن ءونىمدەرىن شەتەلدەن تاسىمالداۋ اناعۇرلىم ازايدى.
«ءبىزدىڭ كومپانيا «بىرىككەن حيميالىق كومپانيا» جشس-نىڭ ەنشىلەس مەكەمەسى رەتىندە حيميا ونەركاسىبىن دامىتۋ جانە «ۇدەمەلى يندۋستريالدى-يننوۆاسيالىق دامۋ» باعدارلاماسى شەڭبەرىندە جۇزەگە اسۋدا. جوبانىڭ جالپى قۇنى 85 ملن دوللاردى قۇرايدى. اتالعان قارجىنىڭ 50 پايىزى «سامۇرىق قازىنا» ءۇاق قاراجاتى بولسا، قالعان 50 پايىزى «جيناق بانك» اق ەب-نىڭ كرەديتتىك قارجىلاندىرۋى بولىپ تابىلادى. كومپانيانىڭ بارلىق جابدىقتارى ەۋروپا ەلدەرىنەن اكەءلىنءدى. جوبا قۋاتتىلىعى جىلىنا 48 ملن دانا پوليپروپيلەن قاپشىعى، 4 125 مىڭ توننا پوليەتيلەن قابىقشاسى جانە 14 738 توننا بياكسالدى پوليپروپي-لەن قابىقشاسىن دايىنداۋعا جەتەءدى» دەيدى «پوليمەر پروداكشن» جشس-نىڭ باس ديرەكتورى عابيت زاكاريا.
زاۋىتتىڭ العا قويعان ەندىگى باستى ماقساتى – ەلىمىزدىڭ وسى سالاداعى قاجەتتىلىگىن تولىعىمەن قامتاماسىز ەتۋ، سونداي-اق ورتا ازيا ەلدەرىنىڭ نارىعىنا شىعۋ. «ءبىزدىڭ «بىرىككەن حيميا كومپانيا» زاۋىتىندا 30-دان استام ءونىم ءتۇرى شىعارىلماق، سونىڭ 60 پايىزى شەتەلگە ەكسپورتتالادى. ەلىمىزدە زاتتى بۋىپ-تۇيەتىن سالانى جاڭا ساپالى دەڭگەيگە شىعارۋ – وسى جوبانىڭ باستى مىندەتىنىڭ ءبىرى. ودان بولەك ىشكى نارىقپەن قاتار كەدەندىك وداق جانە ورتالىق ازيا ەلدەرىنە تاۋاردى ەكسپورتتاۋدى كوزدەپ وتىرمىز» دەيدى باس ديرەكتور. ايتا كەتەيىك، «بىرىككەن حيميالىق كومپانيا» ج ش س 2009 جىلى قازاقستاننىڭ حيميا سالاسىن دامى-تۋعا ىقپالداستىق جاساۋ ماقساتىمەن قۇرىلعان بولاتىن.
ەكولوگيالىق تازا ءارى ءقاۋىپسىز ءوندىرىس
«پوليمەر پروداكشن» كومپانياسى ەل نارىعىنداعى يمپورتتالعان ساپاسىز جانە ۋلى ءونىمدى جويۋدى دا كوزدەيءدى. پوليپروپيلەن قاپتاردىڭ باسقا قاپتارمەن سالىستىرعاندا بەرىكتىگى جوعارى. تىگۋ قۇرىلىمىنىڭ ەرەكشەلىگىنە قاراي جىلىنا 48 ملن دانا پوليپروپيلەن قاپ شىعارىلۋدا. مۇنداي قاپتاردىڭ ارتىقشىلىعى، زاتتاردى تاسىمالداۋ جانە ساقتاۋ كەزىندە جىرتىلىپ نەمەسە ءبۇلىنىپ كەتپەيدى. سونىمەن قاتار كومپانيا ءقازىر ەكى ءتۇرلى ءۇش قاباتتى پوليەتيلەن پلەنكاسىن (جىلىنا 4 000 توننادان استام) شىعاراتىن جەلىنى پايدالانۋعا بەردى. مۇنداي پلەنكا جاي پلەنكاعا قاراعاندا 3-4 ەسە ارتىق مەرزىمگە جارامدى. سول سەبەپتى ولاردى كوبىنە اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى جىلىجاي قۇرىلىسى كەزىندە پايدالانۋعا بولادى. ودان بولەك قۇتى، ءشولمەك سەكىلدى تاۋارلاردى تاسىمال-داۋ، ساقتاۋ ماقساتىندا قولدانادى. ءۇش قاباتتى قۇرىلىم بەرىكتىگىن ساقتاي وتىرا جۇقا پلەنكا شىعارۋدى قامتاماسىز ەتەدى، مۇنداي پلەنكا تۇتىنىلۋ كولەمىن ازايتادى. تۇتىنۋ كولەمىنىڭ ازايعانى اسىرەسە، قورشاعان ورتاعا ءتيىمدى.
«پوليپروپيلەندى جانە پوليەتيلەندى قاپشىقتار، نەگىزىنەن، قۇرىلىس ماتەريالدارىن، جىلىجايلاردى، ءسۇت ونىمدەرىن وراۋ جانە توپتامالىق ورامالار ءۇشىن قولدانىلادى. ءار ءونىمنىڭ قوسىمشالار مەن رەسەپتۋرالارعا بايلانىستى بىرنەشە ءتۇرى شىعارىلادى. ءبىزدىڭ ونىمدەر باسەكەگە قابىلەتتىلىگى جوعارى. ويتكەنى ءبىز سوڭعى جىل ىشىندە ءبىز ەلىمىزدەگى ءىرى تۇتىنۋشىلارمەن كەزدەسىپ، مەموراندۋمعا قول قويدىق. ءبىزدىڭ قاپتارعا كۇكىرتتى دە، حيميكاتتاردى دا سالا بەرۋگە بولادى، سونداي-اق سەمەنت جانە باسقا دا قۇرىلىس ماتەريالدا-رىن وندىرۋشىلەرمەن جۇمىس جاساۋدامىز» دەيدى عابيت زاكاريا.
پوليپروپيلەندى جانە پوليەتيلەنء-دى قاپشىقتار – ەكولوگيالىق تازا ءارى ءقاۋىپءسىز ءوندىرىس. سوندىقتان جۇمىسشىلاردىڭ ءوندىرىس جۇمىسى قىزمەتكەرلەردىڭ دەنساۋلىعىنا كەرى اسەر ەتپەيدى. قىزمەتكەر دەگەننەن شىعادى، «پوليمەر پروداكشن» كومپانياسىندا قىزمەت ىستەيتىن جۇمىسشىلاردىڭ ورتاشا ايلىق جالاقىسى – 200-300 مىڭ تەڭگە كولەمىندە. جۇمىسشىلار 3-4 اۋىسىم ەسەبىمەن تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەيدى. جۇمىسشىلاردىڭ بارلىعى جەرگىلىكتى بولعاندىقتان، ۆاحتالىق ءادىسءتىڭ ورنىنا اۋىسىمدىق ءادىستى تاڭداعان.
قاپتاردىڭ تۇرلەرى قانداي؟
كومپانيانىڭ پوليپروپيلەن قاپتامالارى جوعارى حيميالىق ءتوزىمدى. سوندىقتان مۇنداي قاپتامالاردا بەيورگانيكالىق قىشقىلدار مەن ءسىلتىلەرء-دى ساقتاۋعا قولايلى. ودان بولەك، سپيرتتىك ونىمدەر، ەفيرلەر، ەرىتكىشتەردى دە ساقتاۋعا بولادى. مۇنداي قاپتامالار جوعارى تەحنولوگيالىق ساپادا ءوندىءرىلەدى. قانداي جوعارى تەمپەراتۋرادا ۇستالسا دا، ءوزىنىڭ مەحانيكالىق قاسيەتىن جوعالتپايدى جانە وڭايلىقپەن جىرتىلمايدى. ول ازداي بياكسيالدى-باعىتتالعان قاپتامالار گاز بەن سۋعا دا توتەپ بەرە الادى. مۇنداي يكەمدى قامتامالار كوبىنە ازىق-تۇلىك، تەمەكى ءونىمدەرىن قاپتاۋعا قولدانىلادى. نەگىزىندە، مۇنداي قاپتامالارمەن جوعارى تەمپەراتۋرالى زارارسىزداندىرۋدى تالاپ ەتەءتىن تاۋارلاردى قاپتايدى.
بياكسيالدى قاپتامالار يكەمدى بولعاندىقتان، مۇنداي قامتامالاردى لاميناتتاۋعا دا، مەتالداندىرۋعا دا، ءتىپتى باسىپ شىعارۋعا دا بولادى. سوندىقتان كوبىنە مۇنداي قاپتامالاردى توقىما بۇيىمدارىن وراۋعا قولدانادى. قاپتامالاردىڭ سىرتقى ءتۇرى جىلتىر ءارى ءمولدىر كەلەدى، يكەمدىلىگى جانە سوزىلۋ بەرىكتىگى جاقسى. باسقا قاپتامالاردان ارتىقشىلىعى دا وسىندا. تاعى ءبىر ارتىقشىلىعى قاپتاما ءيىس، بۋ وتكىزبەيدى. پوليمەردىڭ ارنايى قاباتىنىڭ ىستىققا دا توزىمدىلىگى بار. كوبىنە مۇنداي قامتامالارمەن كۇندەلىكتى تۇتىناتىن تاۋارلاردى قاپتايدى. مىسالى، تەمەكى، شوكولاد، پارفيۋمەريا، ەت، ىرىمشىك، شاي قاپتامالارى، سۋسابىن، سىرا، پەچەنە سەكىلدى دۇنيەلەردى قاپتاۋعا قولايدى.
بياكسيالدى قاپتامالاردىڭ نەگىزگى ءۇش ءتۇرى بار. ءبىرىنشىسى – ءمولدىر قاپتاما. كوبىنە مۇنداي ءمولدىر قاپتامالارمەن ازىق-تۇلىك، ءتاتتى تاعامداردىڭ سىرتىن ورايدى. سەبەبى ولاردى ساقتاۋدا ءمولء-دىر قاپتامالار اۋاداي قاجەت. ءتىپتى كەڭسە تاۋارلارى مەن توقىما ونىمدەرىن دە قاپتاۋعا بولادى. مۇنداي ءونىمدى ساتىپ العان تۇتىنۋشى تاۋاردىڭ ساپالى ەكەنىن سىرتقى قابىعىنان-اق بايقايدى. ال جىلتىر قاپتاما، تاۋاردى تارتىمدى كورسەتەدى. مۇنداي قاپتاماسى بار تاۋارلاردى پايدالانعان اناعۇرلىم جەڭىلىرەك. تومەنگى تەمپەراتۋراعا ءتوزىمدى كەلەدى جانە جىلتىر قاپتاما تاۋاردى شاعىن قىلىپ كورسەتەدى. قاپتامانىڭ اق ءتۇرىن باسپا سالاسىندا قولدانۋعا بولادى، اسىرەسە، ەتيكەتكالار شىعارعانعا جاقسى. سول سياقتى، ءۇشىنشى ءتۇرى مەتالدانعان قاپتامانىڭ سىرتقى فورماسى فولگاعا ۇقسايدى. مۇنداي قاپتامالار تاماق ونىمدەرىن قاپتاعانعا قولايلى. قاپتامالار تەك تاۋارعا كورىك بەرىپ قانا قويمايدى، تاماق ءونىمىن ءتۇرلى يىستەر مەن جارىقتاردان قورعايدى. سونداي-اق مەتالدانعان قاپتامانىڭ باكتەريسيدتىك قابىلەتى كۇشتى، بۇل ءونىمنىڭ ساقتاۋ مەرزىمىن ۇلعايتۋعا كومەكتەسەدى.
«پوليمەر پروداكشن» كومپانياسى پوليپروپيلەندى قاپشىقتار شىعارۋمەن دە اينالىسادى. كومپانيا قاپتاردىڭ بىرنەشە ءتۇرىن شىعارادى. ماسە-لەن، Ad*Star ® دەپ اتالاتىن 25 جانە 50 كەلىلىك قاپتار اۆستريالىق Ad*Star تەحنولوگياسى بويىنشا تىگىلەدى. بۇل قازىرگى تاڭداعى ەڭ يكەمدى ءارى قولايلى قاپتار. مۇنداي قاپتارعا تىڭايتقىشتار، حيميكاتتار، ۇن، قانت، جانۋارلارعا ارنالعان تاعامدار ساقتاۋعا بولادى. قاپتار وڭايلىقپەن جىرتىلمايدى، سەبەبى ونىڭ مىقتىلىعى جاسالۋ تەحنولوگياسىنىڭ ساپالىلىعىندا. ءتىپتى قاپتى كەسىپ جىبەرگەننىڭ وزىندە، وڭايلىقپەن اجىراماي، ىشىندەگى ساقتالعان زاتتى ۇستاپ تۇرادى. ال ەكىنشىسى – ءۇشقاباتتى پوليەتيلەن قاپتار. بۇلار ءبىرقاباتتى قاپقا قاراعاندا وپتيكالىق جاعىنان ءتوزىمدى كەلەدى. مۇنداي قاپتار ىلعالدان، وتتەگىدەن ساقتايدى. قاپتارمەن اسىرەسە، فاست-فۋد ونىمدەرىن قاپتاعانعا قولايلى. سونداي-اق اۋىل شارۋاشىلىعىندا جانە قۇرىلىستا پايدالانىلادى. قاپتار ءونىمدى ۇزاق ۋاقىت ساقتاي وتىرىپ، قۇرامىن قالىپتى ۇستاپ، كەۋىپ كەتۋدەن، بۇلىنۋدەن، سىرتقى ورتانىڭ ءارتۇرلى زياندى اسەرىنەن قورعايدى
يمپورتتىق شيكىزاتقا توسقاۋىل قويماق
«پوليمەر پروداكشن» پوليەتيلەنء-دى پلەنكالار مەن پوليپروپيلەن قاپتارىن شىعارۋ ارقىلى يندۋستريالاندىرۋ كارتاسىنا ەنگىزىلگەن جوبانىڭ ءوندىرىسىن تولىقتاي ىسكە قوستى، ءسويتىپ، تاعى دا جۇزدەگەن جۇمىس ورنى اشىلۋىنا جول اشتى. قازىرگى ۋاقىتتا «ۇلتتىق يندۋستريالدى مۇناي-حيميا تەحنوپاركىندە» قۋاتى 500 مىڭ توننا پوليپروپيلەن شىعارۋعا جەتەتىن ينتەگراسيالانعان گاز-حيميا كەشەنىنىڭ قۇرىلىسى باستالدى. بۇل كەشەن ىسكە قوسىلعان كەزدە 600-دەي ادام جۇمىس-پەن قامتىلماق. مۇنداي ءوندىرىس قازاقستاندا بۇرىن بولعان ەمەس، سەبەبى بۇعان دەيىن پوليپروپيلەن قابىقشاسىنا دەگەن سۇرانىستى شەتەلدىك يمپورتتى ونىمدەر قاناعاتتاندىرىپ كەلگەن بولاتىن.
«اتىراۋدا مۇناي-حيميا كەشەنى اياسىندا گازدى قايتا وڭدەۋ ارقىلى پوليەتيلەن جانە پوليپروپيلەن ءتۇيىرشىكتەرىن ءوندىرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز. وسىلايشا، ءبىزدىڭ مەكەمە وتاندىق شيكىزاتتى پايدالانۋ ارقىلى، يمپورتتىق شيكىزاتقا توسقاۋىل قويماق. ءبىزدىڭ مۇراتىمىز – حالىققا جوعارى ساپالى، تەحنولوگيالىق تازا جانە ادام دەنساۋلىعىنا ءقاۋىپسىز ءونىم بەرۋ. ءبىزدىڭ قۇندىلىقتارىمىز – اشىقتىق، جاسالۋ تەحنولوگياسىن ساقتاي وتىرىپ كليەنتتەردىڭ سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرۋ. ءبىز ءوزىمىزدىڭ ونىمدەرىمىزدى دايارلاي وتىرىپ، پايدالانۋشىلار مەن تۇتىنۋشىلار الدىنداعى جاۋاپكەرشىلىكتى سەزىنەمىز. ءبىزدىڭ ءوندىرىسىمىز جوعارى ساپاعا باعىتتالعان. سوندىقتان ءبىز الداعى ۋاقىتتا تەك ەلىمىزدىڭ نارىعىن عانا ەمەس، كورشىلەس ەلدەردىڭ دە نارىعىن ونىمدەرىمىزبەن قامتاماسىز ەتكىمىز كەلەدى دەيدى باس ديرەكتور.
تابىستى جۇمىس جالعاسۋدا
اتىراۋ وبلىسىندا بۇگىنگى تاڭدا پوليمەرلىك ءونىم شىعارۋشى «پوليمەر پروداكشن» كومپانياسىنان بولەك، «لۋمپان كاسپيان فارماسيۋتيكالس» فارماسيەۆتيكالىق زاۋىتى، تۇيە مەن قوي جۇندەرىن تەرەڭ وڭدەپ، تىگىنشىلىك كاسىپپەن اينالىساتىن «اتىراۋ پوش»، كونسەرۆىلەنگەن كوكونىس ونىمدەرىن شىعاراتىن «اتىراۋ اگرو فەليكس» ج ش س ءوندىرىس كەشەنى تابىستى جۇمىس جاساپ جاتىر. جالپى العاندا، وبلىستا رەسپۋبليكانىڭ يندۋستريالىق-يننوۆاسيالىق دامۋى باعىتىندا يندۋستريالاندىرۋ كارتاسىمەن جالپى قۇنى 1،6 ترلن تەڭگە بولاتىن 44 ينۆەستيسيالىق جوبا ىسكە اسىرىلۋدا. العاشقى بەسجىلدىقتا جالپى سوماسى 76 ملرد تەڭگەگە 35 جوبا جۇزەگە اسىرىلدى. ءسويتىپ، 2577 ادام جۇمىسپەن قامتىل-عان بولاتىن. ال ەكىنشى بەسجىلدىقتا قۇنى 1،5 ترلن تەڭگە بولاتىن تاعى 9 جوبا جوسپارلانعان. بۇل دەگەنىمىز، تاعى دا 3128 جۇمىس ورنى اشىلادى دەگەن ءسوز.
پىكىر قالدىرۋ