قازاق قۇلدىق سانانىنىڭ قامىتىن سىپىرىپ تاستاۋى  ءتيىس. بۇگىن جانە ءدال ءقازىر عانا كەلە قالعان توسىن وي ەمەس. بۇل سويلەمدى ايتا سالىسىمەن وتارلاۋ ەزگىسىندە بولعان تاريحي كۇندەرىمىز ويىمىزعا ورالا كەتەتىنى تاعى بار. ءقازىر شە، ءبىز ازاتپىز با؟ ءسىز ازاتسىز با؟ ازاتتىقتى سەزىنۋ دەگەن قانداي بولادى ءوزى؟ ال، قۇلدىقتى سەزىنۋ قانداي بولادى؟ سەزىنۋدىڭ ءوزى دە شارتتى عانا ۇعىم. ءبىر دۇنيەنى تۇڭعىش رەت ءتۇيسىنىپ تۇرساڭىز، سەزىنۋگە بولاتىن شىعار.  ال قۇلدىق ادەتكە اينالىپ كەتسە شە؟ وندا قۇل ەكەنىڭدى سەزىنبەستەن عۇمىر كەشۋگە بولادى. ءار زاماننىڭ ءوز قۇرقىلتايى بار دەمەكشى، ءار زاماننىڭ  ادامدى قۇلعا اينالدىرۋدىڭ ءوز ايلا-تاسىلدەرى بار. ءبىزدىڭ زاماندا نەسيە ارقىلى وپ-وڭاي قۇلعا اينالۋعا بولادى. ەندى وسى تۇستا، مىنانداي توسىن ساۋال قويىپ كورەيىكشى. ەگەر ءبىزدىڭ ەلدە نەسيە جۇيەسى بولماعاندا جاعداي قالاي ءوربيتىن ەدى؟  الدىمەن قالا كوشەلەرى كولىك تىعىنىنا تاپ بولمايتىن ەدى. ونى قويىڭىزشى، « ءبىزدىڭ ەل باي دا اۋقاتتى. بۇگىنىمىزگە شۇكىر ەتەيىك، بارلىعى جەتكىلىكتى» دەگەن جالعان پافوستىڭ  جون ارقاسىنداعى جالى جىعىلىپ قالعان بولار ەدى. سەبەبى نەسيەسىز ءۇي، كولىك، تۇرمىستىق تەحنيكا، قالا بەردى ۇيالى تەلەفون الۋ مۇمكىن ەمەس. از عانا جالاقىنى بىرنەشە ايعا ءبولۋ ارقىلى قاجەت زاتقا قول جەتكىزۋگە بولادى. ءبىز حالىقتىڭ قارجىلىق ساۋاتى تومەن دەگەن ءسوزدى دە ءجيى ەستيمىز. ال، وعان كىم كىنالى؟ قۇلاعان ۇكىمەتتەن كەيىن، ىلە شالا حالىقتى ەكونوميكالىق ساۋاتتاندىرۋعا ارنالعان باعدارلاما ۇسىنعان قايسىسىڭ بار؟ ارينە ونداي باعدارلاما جاساۋ تىم قولايسىز. پيونەر كەزىنەن باستاپ التىن جۇلدىز الۋدى عانا ماقسات تۇتقان بەلسەندىلەر ارمانىنىڭ اياق استىنان جەرگە جالپ ەتىپ قۇلاعانىن كورىپ ابدىرىپ قالدى. ول كەزدە ەندى عانا جۇيە قالىپتاستىرىپ جاتقان مەملەكەت، ابدىرىپ قالعان ازاماتتارعا دەمەۋ بولماق تۇگىلى  ءوز ايىلىن جيناۋدىڭ ءتۇرلى امالدارىن قاراستىرۋى ءتيىس ەدى. وتكەندى وزگەرتە المايسىڭ. ءبىراق قازىرگى قىزىلدى-جاسىلدى دۇنيەگە ءبىز نەسيەنىڭ ارقاسىندا عانا ەلىتىپ ءجۇرمىز. قازاق –نەمىس حالىقارالىق جانە ايماقتىق سەرىكتەستىكتىك ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ  الەۋمەتتىك زەرتتەۋى بويىنشا ءاربىر ءۇشىنشى قازاقستاندىق نەسيە قامىتىن كيىپ العان. نەسيە الۋشىلاردىڭ 43،5% قازاقتار ەكەن. ال 100 پايىزدىڭ قالعانى ءبىز ماقتانىشپەن ايتا بەرەتىن 130-دان استام ۇلتقا تيەسىلى. دەمەك ءبىر عانا ۇلتقا 43،5 پايىز دا، ال ءجۇز وتىزدان استام ۇلتقا  56،5 پايىزدان تيەسىلى. ەندى وسىدان ءبىزدىڭ  ەلىمىزدەگى قازاقتاردىڭ جاعدايىن باعامداي بەرۋىڭىزگە بولادى. نەسيە العاندار ىشىندە 40 پەن 50 جاس ارالىعىنداعىلاردىڭ ۇلەسى 40،1% بولسا، نەسيەشىلەردىڭ  37،5% جوعارى ءبىلىمدى ازاماتتار ەكەن. قارجىلىق ساۋاتتىلىق تۋرالى سىني پىكىر ايتاتىندار بۇل كورسەتكىشكە قانداي ءۋاج ايتادى ەكەن؟ انىعىندا نارىقتىق كەزەڭ باستالا سالعان ساتتە نەسيە جارناماسىن جۇرگىزۋدەن بۇرىن، سالىم جاساۋ ساۋاتى تۋرالى حالىقتى اقپاراتتاندىرىپ الۋ قاجەت بولعان. ەندى بانككە قارىزى كوپتەردىڭ سانىنىڭ ارتقانى تۋرالى دەرەكتەر مەن قارىزىن قايتارا  الماي كوزىنە جاس العاندار تۋرالى جاڭالىق تاراتىپ اۋرەمىز.

اينۇر تولەۋ