كەشە ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستانعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن ۋكراينا پرەزيدەنتى پەتر پوروشەنكومەن كەزدەستى.
كەزدەسۋ بارىسىندا مەملەكەتتەر باسشىلارى سان ءتۇرلى سالالار بويىنشا ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزىپ، ىنتىماقتاستىقتى جانداندىرۋ توڭىرەگىندە پىكىر الماستى.
كەزدەسۋ بارىسىندا تاراپتار ساۋدا-ەكونوميكا، كوءمىر ونەركاسىبى، كولىك-لوگيستيكا جانە اگروونەركاسىپ كەشەءنى سالالارىنداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋ جولدارىن تالقىلادى. سونىمەن قاتار، كۇن تارتىبىندەگى وزەكتى حالىقارالىق ماسەلەلەر توڭىرەگىندە، سونىڭ ىشىندە ۋكراينانىڭ وڭتۇستىك-شىعىسىندا قالىپتاسقان احۋال مەن مينسك ۋاعدالاستىقتارىنىڭ جۇزەگە اسىرىلۋ بارىسى تۋرالى ءسوز قوزعادى.
قازاقستان پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پەتر پوروشەنكونىڭ ەلىمىزگە العاشقى رەسمي ساپارىنا ءىلتيپات بىلدىرە وتىرىپ، بۇل كەزدەسۋ ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى جاقسارتۋعا، وڭىرلىك جانە حالىقارالىق ماسەلەلەرگە قاتىستى ۇستانىمداردى ەكشەۋگە ىقپال ەتەتىنىن ايتتى.
ۋكراينا پرەزيدەنتى ءوز كەزەگىندە قازاقستانعا ساپارلاپ كەلۋگە شاقىرعانى ءۇشىن نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا العىسىن بىلدىرە كەلە، ەكى ەلدىڭ اراسىندا ساياسي، ەكونوميكالىق، مادەني-گۋمانيتارلىق جانە الەۋمەتتىك بايلانىستار ورنىققانىن اتاپ ءوتتى. ۋكراينا باسشىسى، سونىمەن قاتار، ءتۇرلى باعىت بويىنشا جان-جاقتى ىنتىماقتاستىقتى جانداندىرۋعا مۇددەلى ەكەنىنە توقتالا كەلە، قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ ۋكرايناداعى تۇراقتىلىق پەن بەيبىتشىلىكتى ساقتاۋ باعىتىندا جۇمساپ وتىرعان كۇش-جىگەرىن جوعارى باعالادى.
كەزدەسۋدە ۋكراينا پرەزيدەنتى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتى قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعىمەن قۇتتىقتاپ، ەلىءمىزدىڭ تاريحي تامىرىنىڭ تەرەڭدىگىن كورسەتەتىن مەرەيتويدىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى.
پرەزيدەنتتەردىڭ ەكىجاقتى كەزدەسۋى كەڭەيتىلگەن قۇرامداعى كەلىسسوزبەن جالعاستى. بۇل جيىن بارىسىندا ەلباسى قازاقستان مەن ۋكراينانى دوستىق جانە ءوزارا قۇرمەتكە نەگىزدەلگەن تىعىز تاريحي قارىم-قاتىناستار بايلانىستىراتىنىنا توقتالدى. نۇرسۇلتان نازاربايەۆ قازاقستاندا بۇگىندە تەگى ۋكراين 300 مىڭنان استام ازامات تۇرىپ جاتقانىنا، ولار ءبىزدىڭ قوعامنىڭ بولىنبەس ءبولشەگى رەتىندە ەلىمىزدىڭ دامۋىنا زور ۇلەس قوسىپ وتىرعانىنا توقتالدى. بۇل رەتتە مەيلىنشە وزەكتى ساياسي جانە ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرى تالقىلانعان شاعىن قۇرامداعى كەزدەسۋدىڭ ناتيجەلى بولعانىن ايتتى.
«بىزدە كوپ ماسەلە بويىنشا تولىق تۇسىنىستىك بار. مەملەكەتارالىق كوميسسيانىڭ الداعى وتىرىسى بارىسىندا بارلىق نەگىزگى باعىتتار ەگجەي-تەگجەيلى پىسىقتالادى. بۇگىنگى بيزنەس-فورۋم دا ىسكەر توپتارىمىزدىڭ اراسىنداعى ىنتىماقتاستىققا ءوز ۇلەسىن قوساتىن بولادى. ءقازىر وبەكتيۆتى سەبەپتەرگە بايلانىستى تاۋار اينالىمىنىڭ تومەندەگەنىنە، باسقا دا قيىندىقتارعا قاراماستان، ءبىز ىنتىماقتاستىعىمىزدى بۇدان ءارى دە نىعايتا ءتۇسۋ ءۇشىن ءمۇمكىندىكتەر تاۋىپ وتىرمىز»، – دەدى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ.
ۋكراينا پرەزيدەنتى ءوزىنىڭ سوزىندە تاريحي وقيعا – قازاق حاندىعىنىڭ 550 جىلدىعى مەرەكەلەنىپ جاتقان كەزدە ساپارلاپ كەلۋگە شاقىرعانى ءۇشىن نۇرسۇلتان نازاربايەۆقا العىس ايتتى. وسىلاي دەي كەلە، ول بۇل كەلىسسوزدەر ساۋدا-ەكونوميكالىق، گۋمانيتارلىق، الەۋمەتتىك جانە ساياسي سەرىكتەستىكتى جانداندىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەتىنىنە سەنىم ءبىلدىردى. «ءبىز ەكەۋارا كەزدەسۋىمىز بارىسىندا ەلدەرىمىز اراسىنداعى بارلىق سالا بويىنشا بايلانىستارىمىزدى جان-جاقتى تالقىلاۋعا مۇمكىندىك الدىق. مەن سىزگە ەلدەرىمىزدىڭ اراسىنداعى سەنىمگە، ءوزارا قۇرمەتكە نەگىزدەلگەن ساياسي ءۇنقاتىسۋدى دامىتۋعا دەگەن نيەتىڭىز ءۇشىن ريزامىن. ءبىز قازاقستان مەن ۋكراينا قارىم-قاتىناستارىنىڭ الەۋەتىن ىسكە اسىرا الاتىنىمىزعا سەنىمءدىمىن. قازاقستاننىڭ ىرگەلى حالىقارالىق قۇقىق پەن ەگەمەندىكتى جانە شەكارالىق تۇتاستىقتى قۇرمەتتەۋ قاعيداتتارىن بەرىك ۇستاناتىندىعى، ءسىزدىڭ ەلدىڭ حالىقارالىق ۇيىمداردا جوعارى ءرول اتقارىپ وتىرعانى مەن ءۇشىن جانە بۇكىل ۋكراين حالقى ءۇشىن اسا ماڭىزدى. قازاقستاننىڭ بۇۇ، ەقىۇ سىندى حالىقارالىق ۇيىمدارداعى ارنايى مونيتورينگتىك ميسسيا قۇرامىندا ءجۇرىپ، بەيءبىتشىلىك پەن تۇراقتىلىقتى قالپىنا كەلتىرۋ باعىتىنداعى ۇستانىمدارىن جوعارى باعالايمىز. بۇل جۇمىستار مينسك ۋاعدالاستىقتارىن جۇزەگە اسىرۋعا ءسوزسىز ىقپال ەتەدى»، – دەپ اتاپ ءوتتى ۋكراينا پرەزيدەنتى.
09-10-02
09-10-04
سونىمەن قاتار، پ.پوروشەنكو قازاقستاننىڭ ساۋدا-ەكونوميكالىق، ينۆەستيسيالىق سالالار بويىنشا ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتى تەرەڭدەتۋگە قاتىستى ىنتا-نيەتىن قۇپتايتىنىن جەتكىزدى.
بۇدان كەيىن قازاقستان مەن ۋكراينا پرەزيدەنتتەرى كەلىسسوزدەرىنىڭ قورىتىندىسىنا ارنالعان بىرلەسكەن باسپا ءسوز ءماسليحاتى ءوتتى. «مەن وتكەن جىلدىڭ جەلتوقسان ايىندا كييەۆكە ارنايى ساپارمەن بارسام، ال بۇگىن ۋكراينا پرەزيدەنتىن استانادا قابىلداپ وتىرمىز. بۇل – ءبىزدىڭ ەكى ەل اراسىنداعى ءداستۇرلى دوستىق قارىم-قاتىناسىمىزدى دامىتۋعا دەگەن نيەتىمىزدىڭ ايعاعى، – دەدى ءوز سوزىندە ن.نازاربايەۆ. – ءبىز بۇگىنگى كەلىسسوزدەر بارىسىندا ەكىجاقتى قاتىناستاردىڭ قازىرگى احۋالىن تالقىلادىق، ەگجەي-تەگجەيىن قاراستىردىق. ءبىرقاتار حالىقارالىق وزەكتى ماسەلەلەر جونىندە پىكىر الماستىق. ىنتىماقتاستىقتىڭ ىقتيمال باعىتتارى مەن پەرسپەكتيۆالارىنىڭ جوبالارى جان-جاقتى تالقىلاندى». وسىلاي دەي كەلە، ەلباسى قازاقستان ۋكراينانىڭ وڭتۇستىك-شىعىسىنداعى جاعدايدى نازاردا ۇستاپ وتىرعانىن اتاپ ءوتتى.
«وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، مەن قولىمنان كەلگەنشە، رەسەي مەن ۋكراينا، باسقا دا ەلدەرمەن كەلىسسوزدەر جۇرگىزىپ، ورىن العان قاراما-قايشىلىقتاردى بەيءبىت جولمەن شەشۋ باعىتىنداعى جۇمىستاردى نازاردا ۇستاپ كەلەمىن. كەز كەلگەن قاقتىعىستى بەيبىت رەتتەۋدى ەكى جاق تا جاقتايدى. ونىڭ باسقا بالاماسى جوق. مينسك ۋاعدالاستىقتارى، جالپى العاندا، ورىندالىپ جاتقانى ءبىزدى قاناعاتتاندىرادى. اسىرەسە، «نورماند تورتتىگىنىڭ» كەيىنگى كەزدەءسۋى ۇلكەن ءۇمىت ۇيالاتتى. ۋكراينا ءۇشىن وسىنداي كۇردەلى كەزەڭدە ءبىز گۋمانيتارلىق كومەك كورسەتۋدى جالعاستىراتىن بولامىز.
قازاقستان ۋكراينانىڭ وڭتۇستىك-شىعىسىنداعى حالىققا ازىق-تۇلىك ماسەلەسىندە كومەك كورسەتىپ كەلەدى. بۇل ءىس تە جالعاسىن تابا بەرمەك. حالىقارالىق قىزىل كرەست جانە چەرنوبىلدىڭ «ۋكرىتيە» قورى ارقىلى دا قاراجات اۋدارىلاتىن بولادى. جالپى، قازاقستان ۋكراينا جەرىندە بەيبىتشىلىك ورناپ، ەلدىڭ دامۋى تىنىشتىق پەن قاۋىپسىزدىك جاعدايىندا جالعاسقانىن قالايدى»، – دەدى ن.نازاربايەۆ.
قازاقستان باسشىسى، سونىمەن قاتار، كەلىسسوزدەر بارىسىندا وتىن-ەنەرگەتيكا، اگروونەركاسىپ كەشەنى جانە اۋىل شارۋاشىلىعى سالالارى سياقتى ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ باسىمدىعى بار باعىتتارى ايقىندالعانىن ايتتى. «ماسەلەن، بۇگىندە ەكى ەل اراسىندا بىرلەسكەن وندىرىستەر قۇرۋعا كوشۋ ءىسىن جانداندىرۋ جونىندە ۋاعدالاستىققا قول جەتكىزىلدى، بۇل ەلىمىزدىڭ ەكونوميكانى جەدەل ءارتاراپتاندىرۋ ساياساتىمەن جانە ۋكراينانىڭ مۇددەلەرىمەن تولىق ۇندەسەدى. سونداي-اق، تاراپتار اراسىندا ۋكراينانىڭ ەلەكتر ستانسالارىنا قاجەتءتى كومىر جەتكىزۋ جونىندە دە ۋاعدالاستىق بار»، – دەدى نۇرسۇلتان ءابىشۇلى.
بىرلەسكەن مالىمدەمە جاساۋ بارىسىندا ن.نازاربايەۆ قازىرگى كەزدە ءبىرقاتار ينۆەستيسيالىق جوبالاردى دايىنداۋ جۇمىستارى ءجۇرىپ جاتقانىنا توقتالدى. «ۋكراينالىق سەرىكتەستەر ىسكەرلىك بايلانىستاردى نىعايتۋ ءۇشىن بار كۇش-جىگەرىن جۇمىلدىرادى دەپ سەنەمىن. قازاقستاندا بۇگىندە – 415، ال ۋكراينادا 124 بىرلەسكەن كاءسىپورىن جۇمىس ىستەيدى. ءبىز ۋكراينا تاراپىنىڭ استاناداعى ەكسپو-2017 كورمەسىنە قاتىسۋى ءجونىندە ۋاعدالاستىق»، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
ەلباسى ەكى ەل اراسىندا قالىپتاسقان مادەني-گۋمانيتارلىق بايلانىستارعا دا نازار اۋداردى. «ءوزارا ستۋدەنتتەر الماسۋ جونىندە كەلىسىم جاسالدى. ماسەلەن، استانادا تاراس شيەۆچەنكوعا ەسكەرتكىش ورناتىلادى. كييەۆتە ابايعا ەسكەرتكىش اشىلادى دەپ ۇمىتتەنەمىز، بۇل دا ەكى ەلدى بايلانىستىراتىن دانەكەر»، – دەدى قازاقستان پرەزيدەنتى.
ءسوزىنىڭ سوڭىندا ن.نازاربايەۆ پ.پوروشەنكو ساپارىنىڭ قورىتىندىلارىنا كوڭىلى تولاتىنىن، ونىڭ ەكى ەل اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق اياسىن كەڭەيتۋگە سەرپىن بەرەتىنىن ايتتى.
ۋكراينا پرەزيدەنتى دە كەلىسءسوزدەر ناتيجەسى ەكىجاقتى ىقپالداستىقتىڭ جاڭا كەزەڭىنە جول اشاتىنىن اتاپ ءوتتى. «قازاقستان – ۋكراينانىڭ جاقىن سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى. ول ءبىز ءۇشىن «ازياعا اشىلعان تەرەزە»، ال ءبىزدىڭ ەل سىزدەر ءۇشىن «ەۋروپاعا اشىلعان تەرەزە» بولادى دەپ ۇمىتتەنەمىن»، – دەدى پ.پوروشەنكو ءوز سوزىندە. سونىمەن قاتار، ۋكراينا باسشىسى ەكى ەلدىڭ قارىم-قاتىناستارى بۇگىندە بيىك دەڭگەيدە ەكەنىنە توقتالدى. «مەملەكەت باسشىلارىنىڭ، ۇكىمەتتەردىڭ جانە حالىقتارىمىزدىڭ اراسىندا سەنىم، ءوزارا قولداۋ بار»، – دەدى ۋكراينا پرەزيدەنتى. پ.پوروشەنكو، سونداي-اق، ءوزىنىڭ استاناعا جاساعان ساپارى بارىسىندا قابىلدانعان، 2015-2017 جىلدارعا ارنالعان ءىس-قيمىل جوسپارىندا ايقىندالعان قادامدار ءبىرقاتار سالا بويىنشا ءوزارا ءتيىمدى ىنتىماقتاستىق ورناتۋعا مۇمكىندىكتەر تۋعىزاتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى. بۇعان قوسا، ۋكراينا پرەزيدەنتى ەكى ەل باسشىلارى قازاقستان مەن ۋكراينانىڭ ءوزارا ناقتى ءىس-قيمىلىن جوعارى تەحنولوگيالىق جوبالارعا ۇلاستىرۋ ارقىلى نىعايتۋ ىسىنە نازار اۋدارعانىن ايتتى.
ءسوزىنىڭ سوڭىندا پ.پوروشەنكو ەكى ەلدىڭ ىسكەر توپتارى وكىلدەرىنىڭ قاتىسۋىمەن وتەتىن بيزنەس-فورۋم ساۋدا-ەكونوميكا سالاسىنداعى الەۋەتتى ارتتىرۋعا جول اشاتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.
كەزدەسۋلەر اياقتالعان سوڭ مەملەكەتتەر باسشىلارى كەلىسسوزدەرىنىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بىرلەسكەن مالىمدەمەگە، سونداي-اق، 2015-2017 جىلدارعا ارنالعان قازاقستان – ۋكراينا ءىس-قيمىلى جوسپارىنا قول قويدى.
نۇرسۇلتان نازاربايەۆ پەن پەتر پوروشەنكو ءتۇس اۋا استانانىڭ كورىكتى ورىندارىن ارالادى. ەلباسى جانە ەلىمىزگە رەسمي ساپارمەن كەلگەن ۋكراينا پرەزيدەنتى پەتر پوروشەنكو «قازاقستان» ورتالىق كونسەرت زالىنا، تۇڭعىش پرەزيدەنت كىتاپحاناسىنا، «استانا وپەرا» مەملەكەتتىك وپەرا جانە بالەت تەاترىنا باردى.
دەرەككوز: ەگەمەن قازاقستان
