بۇگىندە قىزىلوردا وبلىسى ەلىمىزدىڭ 90 پايىزىن كۇرىشپەن قامتاماسىز ەتۋدە. وبلىستاعى اۋىل شارۋاشىلىعى جاعدايىنىڭ ناتيجەسى جوعارى دەڭگەيدە.
سىر ديقاندارى ەل قامباسىنا 423 مىڭ توننا استىق قۇيىپ، قاتارىنان ءۇش جىل جوعارى كورسەتكىشكە قول جەتكىزدى.
مۇنداي وڭ ناتيجە كورسەتۋدىڭ نەگىزگى جولدارى بار. بىرىنشىدەن، اگروتەحنيكالىق تالاپتارعا ءسايكەس، ەگىس جوعارعى تەحنولوگيالاردى پايدالانۋ نەگىزىندە ورنالاستىرىلعان. زاماناۋي تەحنيكالارمەن جەر تەگىستەلىپ، بارلىق جاعداي جاسالعان. سىر مارجانىن جيناۋدان كوش باسىندا جۇرەتىن اۋداننىڭ كۇرىش ەگۋدە سۋدى ۇنەمدى پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن يننوۆاسيالىق اگروتەحنيكالاردى قولدانعانىن ەرەكشە اتاپ ءوتۋ كەرەك. اۋدان الدىندا باسەكەگە قابىلەتتى نارىقتا ءوتىمدى تاۋارلاردى ءوندىرۋ مىندەتى دە تۇر.
ىرىستى دا كۇرىشتى سىرداريا اۋدانىنىڭ شارۋاشىلىق قۇرىلىمدارى بيىل 19 مىڭنان استام گەكتارعا كۇرىش ەگىپ، ءار گەكتاردان 55 سەنتنەردەن ءونىم الدى. ءناتيجەسىندە، اۋدان تاريحىندا ءبىرىنشى رەت قامباعا بارلىعى 1 ملن 88 مىڭ سەنتنەر التىن ءدان قۇيىلدى. جىل قورىتىندىسى بويىنشا سىرداريا اۋدانى وبلىستا «ەگىن شارۋاشىلىعى بويىنشا وزات اۋدان» اتالىمىمەن ماراپاتتالدى. «ماعجان جانە ك» شارۋاشىلىعى جۇلدەلى 1ء-شى دارەجەلى ديپلوممەن ماراپاتتالىپ، ۇزدىك اتاندى. بۇل شارۋاشىلىق ەگىلگەن ەكى مىڭعا جۋىق گەكتار كۇرىشتەن 79 سەنتنەردەن ءونىم جينادى.«قىزىلديحان» شارۋا قوجالىعىنىڭ بريگاديرى ءسارسەنباي قوجانوۆ بريگادا بويىنشا كۇرىشتىڭ ءار گەكتارىنان 89،5 سەنتنەر ءونىم جيناپ، وزات ءونءدىرىس بريگاديرى، «ءمادى قاجى» شارۋاشىلىعىنىڭ كۇرىش ءوسىرۋشىسى جانىبەك ىبىرايەۆ وزىنە بەكىتىلگەن 30 گەكتار كۇرىشتەن 102 سەنتنەردەن ءونىم الىپ، وبلىستىڭ وزات كۇرىش ءوسىرۋءشىسى اتاندى. بۇدان بولەك، ءى دارەجەلى ديپلوممەن «ماعجان ي ك» ج ش س ءتوراعاسى ەرالييەۆ دارحان، ءىى دارەجەلى ديپلوممەن «شاعان جەر» ج ش س ءتوراعاسى قادىروۆ بەردىبەك، وزات شارۋا قوجالىعى ءى دارەجەلى ديپلومىمەن «قىزىلديحان» شارۋا قوجالىعىنىڭ ءتوراعاسى قۇلبايەۆ الدانبەرگەن، ءىى دارەجەلى ديپلوممەن «اقجارما-2» شارۋا قوجالىعىنىڭ ءتوراعاسى بيسەنوۆ مارات، اۋدان بويىنشا ەگىن شارۋاشىلىعىنىڭ ونىمدەرىن قايتا وڭدەۋ وزات شارۋاشىلىق نوميناسياسى بويىنشا ءى دارەجەلى ديپلومىمەن «اقجارما ي ك» شارۋا قوجالىعىنىڭ ءتوراعاسى نۇرسەيىتوۆ قايرات ماراپاتتالدى. «ۇزدىك بريگادير» اتالىمى بويىنشا «ماعجان ي ك» ج ش س بريگاديرى مەيىرمانوۆ جارقىنبەك، «ب ا ق» شارۋا قوجالىعىنىڭ ۇزدىك مەحانيزاتورى مىقبايەۆ الىبەك ماراپاتتالدى.
ىڭكارداريا اۋىلىنداعى «قاراقاسقا» ۋچاسكەسىنىڭ 400 گەكتار ەگىستىك جەرى اۋىل تۇرعىندارىنىڭ ۇلەسىنە قايتارىلدى. وسى جەرگە اۋدانداعى «اقجارما ي ك» شارۋا قوجالىعى كۇرىش ەگىپ، ەگىننەن مول ءونىم الدى. سونداي-اق وزگە اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىنان مەجەلى ءونىم الىندى. كەلەسى جىلدىڭ ەگىسى ءۇشىن قاجەتتى تۇقىم قۇيىلىپ، ءتورت تۇلىك مالدىڭ قىسقا قاجەتتى ازىعى جينالدى. ءتورت مىڭنان استام گەكتار جوڭىشقا داقىلىنان، توعىز مىڭعا جۋىق توننا مال ازىعى دايىندالدى. ورتا ەسەپپەن ءار گەكتاردان 19 سەنتنەردەن ءونىم الىنسا، قوسىمشا ەگىلگەن 450 گەكتار جازدىق بيدايدان 16 سەنتنەردەن ءونىم الىندى.
سىرداريا اۋدانى بويىنشا بيىل وتىز مىڭعا جۋىق گەكتارعا اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارى ەگىلدى. ونىڭ ىشىندە كۇرىش – 19755، جازدىق بيداي – 450، ماقسارى – 350، ەسكى جوڭىشقا – 6065، جوڭىشقا – 2346 گەكتارعا جانە 792 القاپقا كارتوپ، كوكونىس، باقشا داقىلدارى ەگىلدى.
شارۋاشىلىققا قاجەت كولىك پاركىن تولىقتىرۋ ماقساتىندا «كازاگروقارجى» اكسيونەرلىك قوعامى ارقىلى جاڭادان 47 اۋىلشارۋاشىلىق تەحنيكالارى الىندى. اۋدانداعى شارۋاشىلىق قۇرىلىمدارىنا ەگىلگەن اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىنا بيۋدجەتتەن بولىنگەن 694 ملن تەڭگەدەن استام سۋبسيديا يگەرىلدى.
سىرداريا اۋدانى بويىنشا ازىق-تۇلىك ونىمدەرىنىڭ باعاسىن تۇراقتاندىرۋ ماقساتىندا اۋدان اكىمىنىڭ ءار اپتانىڭ سەنبى كۇندەرى اۋدان ورتالىعىندا جارمەڭكە ۇيىمداستىرۋ جونىندە ءىس-شاراسى بەكىتىلگەن. وسىعان بايلانىستى اۋدان ورتالىعىنداعى «كوممۋنالدىق بازاردا» ءتورت رەت جارمەڭكە ءۇيىمداستىرىلىپ، قۇنى 13 ملن تەڭگەدەن استام بازار باعاسىنان 15-20 پايىز تومەن باعامەن ساۋدا جاسالدى. ازىق-تۇلىك ونىمدەرى باعاسىنىڭ قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋدى باقىلاۋ ماقساتىندا اۋدان ورتالىعىندا اۋدان بويىنشا 17 قازاندا «التىن كۇز» مەرەكەسىنە وراي اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمدەرىنىڭ جارمەڭكەسى ۇيىمداستىرىلدى. كەزەكتى جارمەڭكەلەر «اباي» مەن «الياكباروۆ» كوشەسىءنىڭ بويىندا وتۋدە. وعان بارلىق ەلدى مەكەندەردەن 80 كولىكپەن 12 ملن تەڭگەدەن استام اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرى ساتىلىمعا ءتۇسىپ، بازار باعاسىنان 15-20 پايىز تومەن قولجەتىمدى باعادا ساۋدا جاسالدى.
مال شارۋاشىلىعىنىڭ جاعدايى دا جامان ەمەس. رەسمي ءمالىمەتتەرگە سۇيەنسەك، اۋداندا بارلىق شارۋاشىلىق ساناتتارىندا ءتورت تۇلىك مال باسى وتىز مىڭعا جۋىق ءىرى قارا، 14 مىڭنان استام قوي، 10 مىڭنان استام ەشكى، 11 مىڭنان استام جىلقى، مىڭعا جۋىق تۇيە، 6 مىڭنان اساتىن قۇس وسىرىلۋدە. اسىل تۇقىمدى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا بولىنگەن 34 ملن تەڭگەدەن استام، مال شارۋاشىلىعى ءونىمىنىڭ ونىمدىلىگى مەن ساپاسىن ارتتىرۋعا بولىنگەن 18 ملن تەڭگەدەن اساتىن سۋبسيديا يگەرىلدى. مەملەكەتتىك «سىباعا»، «قۇلان»، «التىن اسىق» باعدارلامالارى بويىنشا مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا جىل سايىن قوماقتى قارجى بولىنۋدە. مال شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن ءوندىرۋ بويىنشا ەت – 104، ءسۇت ءونءدىرىسى – 102 جانە جۇمىرتقا 112 پايىزعا ۇلعايدى. اۋداندا اسىل تۇقىمدى مال شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ءۇشىن 34 ملن تەڭگە جانە مال شارۋاشىلىعى ءونىمىنىڭ ساپاسىن ارتتىرۋ باعىتىندا 19 ملن تەڭگە سۋبسيديا يگەرىلدى. «سىباعا» باعدارلاماسى بويىنشا بيىل 320 باس ءىرى قارا مەن «التىن اسىق» باعدارلاماسىنا سايكەس 470 باس اسىل تۇقىمدى قوي ساتىپ الىندى. «قۇلان» باعدارلاماسى بويىنشا 145 باس جىلقى مالدارى ساتىپ الىنىپ، بيىلعى كورسەتكىش 133 پايىزعا ورىندالدى.
«بيزنەستىڭ جول كارتاسى – 2020» باعدارلاماسىنىڭ ءبىرىنشى باعىتى «وندىرىستىك ينفراقۇرىلىمدى دامىتۋ» بويىنشا ناعي ءىلياسوۆ اۋىلىنداعى «ابزال جانە ك» سەرىكتەستىگىنىڭ استىق قىرمانىنا باراتىن 2،7 شاقىرىم جولدى جوندەۋ ماسەلەسى بويىنشا قۇجاتتارى وبلىستىق-ايماقتىق ۇيلەستىرۋ كەڭەسىندە ماقۇلداندى. قازىرگى تاڭدا جوبانى قارجىلاندىرۋ باستالدى. ايماقتا وبلىس اكىمىنىڭ قولداۋىمەن ەلدى مەكەندەردە ءوز كاسىبىن اشىپ جەتىلدىرۋگە 1 ميلليون تەڭگەگە دەيىن قايتارىمسىز گرانتپەن قارجىلاندىرۋ ماقساتىندا «اقنيەت» باعدارلاماسى جۇمىس ىستەپ كەلەدى. «اقنيەت» باعدارلاماسىنا ءۇش جىل مەرزىم ىشىندە 900-گە جۋىق اۋدان تۇرعىنى قاتىسىپ، 85 ادام 37 ميلليون تەڭگەنىڭ قايتارىمسىز گرانتىن جەڭىپ الدى. ءىرى قارا مالدى بورداقىلاۋ الاڭدارىن كەڭەيتۋ، سانىن كوبەيتۋ ماقساتىندا «شاعان جەر» ج ش س 1 ميلليارد 170 ميلليون تەڭگە تۇراتىن 3000 باسقا ارنالعان مال بورداقىلاۋ الاڭىن سالۋ جوباسى جۇمىسى باستالىپ كەتتى. جوبانى «قازاگرو» اكسيونەرلىك قوعامى بەكىتتى. مال بورداقىلاۋ الاڭى شارۋا قوجالىعىنىڭ 30 گەكتار جەرىنە ورنالاسادى. الاڭنىڭ اينالاسىنداعى 750 گەكتار جەر ينجەنەرلىك جۇيەگە كەلتىرىلىپ، وندا جۇگەرى، جوڭىشقا، بيداي ەگىلەدى. مال ازىعى دايىندالىپ، جەمشوپپەن تولىق قامتاماسىز ەتىلەتىن بولادى. الداعى ۋاقىتتا شارۋاشىلىق تاراپىنان مال سويۋ الاڭىن سالۋ جانە ەت ونىمدەرىن ءوندىرۋ بويىنشا جوبا دايىندالۋدا. اتالعان جوبا بويىنشا ماتەريالدىق-تەحنيكالىق جابدىقتار – مۇزداتقىش، ەت ءوڭدەيتىن كىشى زاۋىت، شۇجىق، قالبىرداعى ەت شىعاراتىن جابدىقتار شارۋا قوجالىقتىڭ ءوز ەسەبىنەن الىنادى دەپ جوسپارلانۋدا. ءوندىرىلەتىن ەت ونىمدەرى قىزىلوردا، بايقوڭىر، الماتى قالالارىنىڭ نارىعىنا شىعارىلىپ، كورشى رەسەي، وزبەكستانعا ەكسپورتتالاتىن بولادى. سونداي-اق قىزىلوردا قالاسىنداعى «قىزىلوردا ەت-سۇت وڭدەۋ ورتالىعى» ج ش س ىنتىماقتاسىپ جۇمىس ىستەۋ قولعا الىندى. بۇل جوبا بويىنشا تامىز ايىنان باستاپ قارجىلاندىرۋ دا باستالىپ كەتتى.
دەرەككوز: ايقىن-اقپارات