Jalǵan dese qalaısha jalǵan muny, Maǵan onsyz jalǵannyń arzan muńy. Men onymen kezikkem jalǵyz márte, Sólkebaıy úzilip qalǵan kúni...   Ol jylaǵan: taǵdyrǵa nalyp, bekip; Men kúlgem: shaıtan túrtip shabytty etip. Sonda onyń qara zer omyraýynan, Juldyz monshaq turdy ántek tamyp ketip...   «Biz, tegi, osy sátti tilemeı me ek, Qaraǵym, qarakózim, mine ǵoı!» dep – Men ony bastan-kózden súıe bergem, Súıe bergem men ony silemeılep.   Shydamaı boıda qanym tasyǵanǵa, (Men, sirá, álde nege asyǵam da) – Erninen, tamaǵynan ópkem ony, Jupar ıisi ańqyǵan shashynan da...   Sálden soń kók shalǵynǵa qulaǵanbyz, (Buǵan deıin qalaısha shydaǵanbyz)?! Ol meni uıqysyrap qysyp qoıdy, Ázirshe qoshtasýdan din-amanbyz.   Tósenish ol – torqadaı topyraqtan, Jamylǵymyz jap-jasyl japyraqtan. ...Qalǵyp ketsem kerek-ti. Aldymda tur Aýzy-basy qısaımaı aqymaq tań!   Jalǵan desin qalaısha jalǵan muny, Sólkebaıyn joǵaltyp alǵan kúni: Onyń barlyq qýanysh-qaıǵysynyń, Janaryma jazylyp qalǵan muńy.

Sen meniń sezbeı-aq qoı qadirimdi... (Jalqynyń jalaý etsin jany muńdy!) Syımaǵan kók teńizge mekiredeı, Tumsyǵym tasqa, mine, taǵy uryldy... Sen meniń sezbeı-aq qoı qadirimdi.   Qaıtersiń bul janymdy elenbegen, Kólgirsip kózime ursań senem be men?! Birimin, azar bolsam, kóp qazaqtyń, Ómirin órnektegen óleńmenen. Kóńilin kóktemede jel emdegen.   Áıteýir, jyrdy-muńdy dosym ettim, Basqadan kir-kóńildiń hoshy ketti. ...Dál qazir qyrdyń beıǵam kıigindeı, Kózimnen balaqan kez josyp ótti. Ezilgen júregimdi ol osyp ótti...   Men de bir tabıǵattyń tentegi edim, En jaılap essiz súıdim, erkeledim. Sondaǵy erkebulan bolmysymnan, Bul kúnde bal ornyna dert ememin. Otyryp ońashada órtenemin.   Ańsaımyn... aımen uzaq tildesemin, Juldyz bop ǵaryshta da kún keshemin. Men, sirá, aqyn bolmaı osy ómirdiń Óleńnen qysqa ekenin bilmes edim...   O, meniń máńgi ińkárim jumaq ǵalam, Qanymdy bulaq kezdi bir aqtaban. Ánekı... túpsiz anaý aspan jaqtan, Keledi ǵapyl dúnıe qulap maǵan!...   Oqa emes. Sen sezbes dep óksimeımin, Basyna baq qona almas bek súleıdiń! Jalǵyz-aq, jandy eritken jastyǵymnyń Jas kórip janarynan... tek sileıdim.  

Terezemde tún qalǵıdy qonaqtap, Aı tintedi alys qyrdyń balaǵyn. Qaıyrymyn qaıyrshyǵa tonatqan, Birsin-birsin oty sóndi qalanyń.   Jalǵyz bólme. Sarań janyp shyraq tur, Óshirerdeı álde qaıdan jel úrip... Ón-boıymda bir qyzý qan qurattyń Shapqanyndaı quıyndaıdy elirip.   Sál tynshyǵan shýly tirlik, tamam ún, Erteń qaıta sán qurady... bilemin. Sony sezip tar keýdeme qamalyp, Typyrshıdy tynshı almaı júregim.   ...A, aı nury, mańdaıymnan sıpa sen, Dala jelin ańsap júr ǵoı bul aýsar. Qoıshy bala, ánderińmen uıt ásem, Sen shyǵarsyń múmkin sońǵy jyraý-sal.   Sen de, men de jelmen birge jarysqan, Balaqany ek sol dalanyń darqan bek. Endi ózimshe sóz qýam dep alysta, Sen túsinbes azabymdy tartam kep.   Iá... baqtyń keregi joq maǵan da, Sol dalada mendik senim baılanǵan. ...Eń sońǵy ret er Dospambet aǵań da, Túsip qalǵan qamshysyna aılanǵan...   Terezeme tún qalǵıdy qonaqtap, Aı batady aq taýlardan ary asyp. ...Túsimde ylǵı bir kókbóri jony áppaq, Aı astynda qaýyp turad jarasyn...  

Qanjar – qaıǵydan qasqaldaq – qanym tamshylap, Qara júregim qalǵandaı boldy-aý qansyrap... Qaıda eken, qaıda qarańǵy úrker tań shýaq, Qaıda eken, qaıda tańdaı jibiter bal shubat?!   Qoı tory minip, qońyr kún keshken halyqtyń, Qaıǵysyz ishken qara sýyna da zaryqtym. Daýyldap turǵan damylsyz mynaý naryqtyń, Dańǵaza, dańǵoı, dáldúrishterinen jalyqtym.   Sen úshin ólgen, Eı, saıyn dalalar – sary saǵym, Esil de esil er kindikterińdi ańsadym... Keýdemdi tyrnap keptelip júrgen barsha muń, Keteýim ketip, keıýana keıpim sharshadym.   Sharshadym, mine, kúıip tur bolbyr bos ókpe, Qońyr tún meni áldıler salqyn tósekte... Syqsyńdap sonda jylarsyńdar-aý kúnshil jurt, K...di ashyp kúl qazir, meıliń, ósekte...  

Kóńilshek kókteı qara kózimniń, Jasy tur jumsam quıǵaly. Bal armandary bala kezimniń Elestep jandy qınady.   ... kóz tańbaq oınap kógildir keshte, Kózimdi tańǵan qurby qyz. Kókirekke quıdyq tógildirmesten, Arý aı tókken nurdy biz.   Al, keıde arý abat – baqtarda, Alqyndyq oınap aqsúıek. Naızaǵaı kókte qabaq qaqqanda, Saqyldar saılar baqsy – ıek.   Dúrıa – dala kómkerilgende, San alýan gózel gúldermen. Zerli aspan beıne tóńkerilgendeı, Sáýirden ǵajap tún kórgem...   Sondaı bir jupar jazıra belge, Shyqtyq-aý bir kún gúl terip. Boztorǵaı salǵan ǵazız - áýen de Sorǵalap turǵan bult emip.   Ushpaqqa sonda ushaǵym qonǵan Armanshyl balań sanammen; Kishkentaı sol bir qushaǵym tolǵan Gúl syılap turdym saǵan men.   Sendegi shattyq batyl etken be Mendegi sotqar sezimdi!? Naızaǵaı kenet shatyr etkende Qushaǵyma attyń ózińdi.   Júrekti sonda dir etkizdiń - aý, Bir ópkizdiń - aý erinińnen. Deneme jylý – nur ótkizdiń - aý, Nur ótkizdiń - aý! óldim men.   Sen bolsań kettiń qaramastan da ótkinshi jaýǵan jańbyrǵa. Qalyp qal deýge jaramastan da Uzattym únsiz san qyrǵa...   Sol kúnder meniń túsime kirdi, İshime ýly kúı tókti. Asyr sap júrgen kúshik - ómirdi, Asyrap ózim «ıt» ettim.   Kezdestik keıin... Janarlaryńda Móldirep asyl shyq turdy. Sol shyqtyń tambas tamar mańynda Mekendep qapty suqsyr – muń.   ... kóńilshek kókteı qara kózimniń Jasy tur jumsam quıǵaly, Bal armandary bala kezimniń Keýdeme, átteń, syımady.   Balalyq beıǵam kıikten aýmaı Qaraqshyǵa ózi dóp kelgen; Dún-dúnıeni ıitken, aıhaı – Qoshtastyq qımaı kóktemmen.   Ne syılar alda bilgir jasaǵan, Jaz jaqsy bolsa, jaı tegi. Dúldúl – dáýrendi shylbyr qashaǵan Kelemiz qýyp, áıteýir.   Qyrmyzy qyzyl qyzǵaldaqtarym, Qyzyǵy bolǵan qylardyń. Kezdespeı ketken izgi ardaqtarym, Senderdi máńgi jyrlarmyn.  

Adasqaq aı adasady seńgirde, Oǵan baǵdar silteı almas teńbil kók. ...Uly – jyńgir ómirińnen shetin qap, Óleń oılap kele jattym men birde.   Raýshan gúlder solyp jatyr jaınaǵan, Ony jazyp jetkizedi qaı qalam?! Biraq, bizdiń qarakózdi halyqqa, Qudaı ózi óleń – olja baılaǵan.   Kezder ótti jýasyǵan, jasyǵan, Ony oılasam shıryǵyp bir basylam. Aý, myna biz – kókjal-qaǵan urqymyz, Aqyndyqtan meımanasy tasyǵan.   Jańa zaman, jas ǵasyrǵa búginde Baıtaq alash bas qoıǵanda dúrildep; Baǵzy abat qara nýdy ańsap bir, Jyr jazamyn qumyr - qustyń tilinde...   Ul ósirgen orazdydaı úıirlim, Aq qyzdaryn áspettegen jıyrlym; Átteń, sendik án ǵuzyrly taǵdyrǵa Men – eńireý murynymdy shúıirdim.   Zaman jaıly tolǵanamyn men de kóp, Qyrdan esken júırik qyzyl jel me dep. ... Kók júzinde syzylmaǵan syzyqpen, Adasqaq aı kete bardy dóńgelep.   ... Adasqaq aı adasady seńgirde.  

Sulý sursha qyz, syrymdy uq, Aıaýlym, áli Áspetter seni jaısań er – Jaıaýdyń áni. ...Men daǵy tándi tapsyryp sursha jalǵanǵa, Azaıtam, múmkin, pendege taıaý kúnámdi.   Sen jaıly osynaý dostar gý... Qaıdam? (senbedim). Ózimdi tanyr ómirden aınam sen be ediń?! Qosh - qoshyn álde kúle aıtyp ǵaryshqa ketken, Jumataı aqyn jyrlaǵan Láılám sen be ediń?!   Qaraǵaılardy qaq tilip jasyl betkeıde, Jańbyrly jazda jarqyldap jasyn da ótpeı me?! ...Osynaý sup-sur dúnıede altyn dep júrgen Allaǵa emes, Adamǵa basyń dop keıde...   Máńgilik mańǵan maryshyn keıde aıańdatyp, Jetip kór, káne, jelgende jelmaıa – ýaqyt. Bes kúndik mynaý jalǵanda bersek te bárin, Bizderdiń basqa syımas-aý, beıbaıan baqyt!   Esen bol endi, sursha qyz, tentegim meniń, Eńirep turyp tyńdaıtyn ertegiń edim... Janar qamaǵan myń san tal jebeńmen atyp, Jupar lebińmen, qaıteıin, órtediń meni.   Órtediń meni... Kúl emes, shoq qalsyn menen, Azabyn tartyp al, meıli sottalsyn denem. ...Sur jaǵalaýdan sursha qyz uzatyp salǵan, Qaıyrlap baryp qaı jerge toqtarsyń kemem?!   Sur darıa - ómir eskegi esilseń, esil, Al meni tolqyn keýdeńnen óshirseń, óshir. ...Mýzasy úshin qaı aqyn ańyramaǵan, Sulý sursha qyz, Keshir, sen, keshir!  

Onyń baryn kim oılaǵan buryn da... Aýylda óstik ár nárseni yrymdap. ...Ertegideı sulý, beıbit aýyldan, Túnniń ıisi kelýshi edi - aı murynǵa.   «Osy bala muńǵa beıim nege tym?» – Jobaı jaqtan aı da nuryn tógetin. Shaqyrsa da úıge qaıtpaı etekte, Túnniń ıisin ıiskeı bergim keletin.   Ujymaqtan túsken ǵajap nur deımin, Jasyl baýda jańa ashylǵan búr deımin. Asyl ájem ıisi me eken, joq, álde – Jaılaýdyń ba, Jylqynyń ba... Bilmeımin.   Áıteý, sony ıiskeı bergim keledi, Áıteý, sony ıiskeı bergim keledi. Mop-momaqan tirligine maldanyp, Sezbeıtindeı, bilmeıtindeı el ony.   Ujymaqtan túsken ǵajap nur deımin, Jasyl baýda jańa ashylǵan búr deımin. Asyl ájem ıisi me eken, joq, álde – Jaılaýdyń ba, Jylqynyń ba... Bilmeımin.   ...Ózenderdeı súıenish qyp dalany, Bir jas ǵumyr jarqyl qaǵyp barady. Burymyńdaı órgen osy jyrymnan, Túnniń ıisi ańqyp tursa... Jarady!  

Qar kete Qarajonda kók qyltıdy, Qaınarda eski, shalam shóp kilkıdi. Qaıys baý qara dombyrany qolyna alyp, Qart kúıshi tartty búgin tek bir kúıdi.   Keltirip babyna ábden qulaq kúıdi, Áýezdi shashaý shyqqan burap, tyıdy. Al, sosyn toǵyz taraý asaý bulap, Jamyrap kól – shanaqqa qulap quıdy.   Kúı basy qyz – kóktemniń kóılegi bop, Baratty birte-birte oı legi údep. Súıegin ut balqytyp balbyraǵan, Qaıys baý qara dombyra sóıledi kep.   Qońyr ún qoı ishekten qozdap aǵyp, Qanatyn jatty qustar jazǵa malyp. Jóńkigen topan selge toǵytyldy, Tory ala toǵyz perne tozǵan aryp.   Tynshytpaı kóbeń kóńil jan asaýyn, Qyr kezip, júıtkidi kep bala saǵym. Sharbaqta botalaǵan tumsa ingenniń, Kózinde sáýle oınaıdy alashabyr.   Kóp tentek tapap qýyp taz balany, Urlanyp, asyq atyp máz bolady. Tústikte kári kókirek Táńir taýdyń, Qarakól buıra bórki qozǵalady.   Osy qart qısaıǵanda súıenerim, Osy kúı taǵdyryma ıe meniń. Qart kúıshi degenim ol – Qarajon ǵoı, Áz naýryz – Sonda tartqan kúıi edi onyń.   Daıyndaǵan: Qaısar Qaýymbekuly