Qazaqstan halqy áli de AQSH dollaryna senim artýda, - dep habarlaıdy «Qamshy» portaly «Kapıtal» isker aqparat ortalyǵyna silteme jasap.

Muny 2016 jyldyń qańtarynda eldegi depozıttik portfeldiń 80,3 paıyzyn sheteldik valútamen ashylǵan depozıtter quraǵanynan-aq kórýge bolady. Bir jyl ishinde jeke tulǵalardyń depozıtterindegi dollarlyq salymdardyń úlesi 12,2 paıyzǵa artqan. 2015 jyly bul kórsetkish 68,1 paıyzdy quraǵan bolatyn.

2016 jyldyń qańtarynda bankterdegi depozıt kólemi 4,4 paıyzǵa artyp, 7,1 trln teńgeni quraǵan edi. Qańtardyń sońyna qaraı jeke tulǵalar depozıtterindegi valútalyq jınaqtar kólemi 84 paıyzǵa artqan.

Soǵan qaramastan, sońǵy aptada ulttyq valúta baǵamynyń birshama nyǵaıa túskeni baıqalady. Ulttyq bank sońǵy bir aı ishinde teńge baǵamy 0,6 paıyzǵa nyǵaıǵanyn aıtyp otyr. Mysaly, qańtar aıynda dollardyń ortasha baǵamy 361,53 teńge bolsa, aqpanda bul kórsetkish 359,19 teńgeni qurady.

Búgingi qor naryǵyndaǵy kúndizgi saýdada AQSH valútasynyń ortasha baǵamy 347,77 teńgege tómendedi. Valúta naryǵyndaǵy bul qubylystardy resmı organdar men sarapshylardyń birazy munaı baǵasymen, naqtyraq aıtqanda, álemdik naryqta munaı óndirý kóleminiń kemýimen baılanystyrýda. Biraq, sońǵy aptadaǵy dollar baǵamynyń kúrt tómendeýiniń naqty sebebin Ulttyq bank tóraǵasynyń orynbasary Alpysbaı Ahmetov aıtqan edi.

Ótken jyldyń tamyz aıynda valúta naryǵyna aralaspaımyz, teńgeni erkin aınalymǵa jiberemiz degen Ulttyq bank ol raıynan qaıtyp, aqpannyń sońynda altyn-valúta qory esebinen valúta naryǵyna ıntervensıa jasaýdy qaıtadan qolǵa aldy. Ahmetovtyń aıtýynsha, búginde valútalyq ıntervensıa jalpy saýda kóleminiń 20 paıyzyn qurap otyr. Muny Ulttyq bank valúta baǵamynyń kúrt kóterilip ketýine jol bermeý maqsatymen túsindirdi. El arasynda qarjy úılestirýshi organnyń «erkin júzýge» jiberilgen teńgege aıaq astynan bulaı «qamqorlyq» tanyta qalýyna kúdikpen qaraýshylar kóbeıdi. Bireýler muny 20 naýryzda ótetin Májilis saılaýymen baılanystyryp, bılik úlken saıası naýqan qarsańynda devalvasıalyq prosesterdi kidirte turýdy, sol arqyly el ishindegi narazylyq kóńil-kúı týdyrmaýdy kózdep otyr, saılaý ótken soń dollar baǵamy qaıtadan sharyqtaıdy dep sanaıdy.

Biraq, Alpysbaı Ahmetov bul kúdiktiń negizsiz ekenin, alańdaýǵa negiz joqtyǵyn aıtady.

«Ol málimetter (saılaýdan keıin valúta baǵamynyń kóteriletini – red.) negizsiz. Qazir teńge baǵamynyń tómendeýine nemese ósýine eshqandaı ekonomıkalyq sebep joq. Búginde Ulttyq bank valúta naryǵyna aralasýyn azaıtyp otyr. Ol aı saıyn kemip keledi. Somasyn naqty aıta almaımyn. Biraq, qaıtalap aıtamyn, Ulttyq bank (valúta naryǵyna) iri spekýlátıvti aýytqýlardy boldyrmaý úshin qatysýda. Osy úshin ǵana», - dep janushyra aqtalǵan Ahmetovtyń ýáji eldiń kóńilindegi kúdikti seıilte ala ma? Ulttyq bank teńge baǵamyna yqpal etetin ekonomıkalyq sebepter joq ekenine senimdi bolsa, valútalyq saıasatqa qatysty áýbastaǵy ustanymynan nege bas tartady? Spekýlátıvti aýytqýlar qaýpi buǵan deıin bolmady ma? Qarjy naryǵynda ol kúndelikti kezdesetin qaýip emes pe? Spekýlánttardanseziktense byltyr nege valúta naryǵynan syrt berdi?

Bul suraqtardyń naqty jaýabyn sol Májilis saılaýyna deıin bilý múmkin emes sıaqty.

Jomart Abdollauly