Ázirbaıjannyń burynǵy Syrtqy ister mınıstri Vılaıat Gýlıev Geıdar Álıev pen Iran basshysynyń arasyndaǵy dıalogty áńgimelep berdi, - dep jazady Qamshy.kz Oxu.az basylymyna silteme jasap.

«Joǵarǵy dinı kósem Geıdar Álıevti is-shara ótetin zaldyń esik aldynda qarsy alyp, onymen eki qoldap amandasty. Olardyń arasyndaǵy áńgime ázirbaıjan tilinde bastaldy.  Biz jáne ırandyq delegasıa tynysh turyp olardyń ne jaıly áńgimelesip jatqanyn tyńdadyq.

Jalpy sózden keıin Geıdar Álıev Hameneıden suraı bastady.

- Jaqsy, Hamne qalaı? (Hameneıdiń týǵan aýyly, Tebrızaǵa jaqyn ornalasqan)

- Sen Hamneni de bilesiń be? – dep tań qaldy Irannyń joǵarǵy dinı kóshbasshysy. Sondaı-aq, Hamne Ázirbaıjannyń uly aǵatýshylarynyń biri Mırza Fatalı Ahýndovtyń da týǵan jeri. Ol sizdiń aýyldasyńyz. Siz Ahýndov týraly esigensiz be?

- Estigem, - dep qulyqsyz jaýap berdi Hameneı.

Hameneıdi túsinýge bolady. Bálkim, ol búkil sanaly ǵumyryn fanatızm men parsylyq rejımge qarys kúreske arnaǵan «Kemal-ýd-Dovlege hat» atty belgili traktattyń avtorymen aýyldas ekenine erekshe maqtanbaıtyn shyǵar.

Sodan keıin Iran basshysy Geıdar Álıvten  Máskeýdegi  kezekti mindetter, Armenıamen kelissózder kezindegi Premer janjalyn máselesin retteý týraly suraqtar qoıdy. Sondaı-aq Prezıdent óz kezeginde Armenıa men Ázirbaıjannyń kórshi retinde Iranǵa qatysty máselelerge qyzyǵýshylyq tanytty.

...Aqyry kezdesýdiń resmı bólimi bastaldy. Árıne, Hameneı Irannyń memlekettik tili parsy tilin sóıleýge kóshti. Munda tań qalatyn eshteńe joq. Al tań qalatyn jaǵdaı onyń sózi orys tiline tájirıbesiz jáne saýatsyz aýdarlyǵanda týyndady. Bir túsinbeýshilik týyndaǵan sıaqty.

Br-eki sóılemnen keıin Geıdar Álıev aýdarmashyǵa buıyrqty daýypen «Toqtańyz!» dedi de, Irannyń joǵarǵy basshysyna nazar aýdardy.

-Hameneı myrza, birer mınýt buryn biz sizben bizdiń tilde sóılesken edik. Biz qazir Iranda ekenimizdi jaqsy túsinemin. Jáne siz de resmı bólimde osy eldiń kóshbashysy retinde parsy tilinde sóıledińiz. Biraq men sizdiń sózderińiz orys tiline ne úshin aýdarylyp jatqanyn túsine almadym.

-Biraq men sizderde memlekettik tilderińiz orys tili dep oılappyn?!, - degen Hameneı tańdanysty júzben qarady.

-Tyńda, - dep Geıdar Álıev joǵarǵy din basshysynyń qaı elde memlekettik tildiń qaı til ekenin bilmeıtinine ashyq ashý kórsetti. – Tipti, KSRO keziniń ózinde Ázirbaıjanda orys tili memlekettik til bolmaǵan. Bizdiń Konstıtýsıamyzda memlkettik til bizdiń ana tilimiz ekeni jazylǵan. Biz ony Máskeýdiń qysymyna qaramastan qorǵap, damyttyq. Osy tilde qanshama kitaptar, gazetter basyldy. Al Táýelsizdik alǵannan keıin biz tek osy tildi, ana tilimizdi qoldanamyz! Men sizdiń basyńyzǵa Ázirbaıjan Respýblıkasynda memlekettik tili orys tili degen oı qaıdan kelgenin túsine almaımyn!  Bul til óte jaqsy ekenin bilem, biraq barlyq resmı kelisimderdi ázirbaıjan tilinde júrgizemin.

Geıdar Álıevtiń birden narazylyq tanytqanyna Iran jaǵy ábigerlenip qaldy. Olar bul jaǵdaıdan qalaı shyǵarlaryn bilmese kerek, aldyn-ala aýdarmashy shaqyrmaǵan, nemese Ázirbaıjan Prezıdentinen mundaı reaksıa kútpegen.

-Jaqsy, bul joly bizdiń elshi aýdarýyna bolady. Biraq sizder Ázirbaıjan týraly qarapaıym nárselerdi bilmeıtindeı, ol sonshalyqty alys el emes,  - dep atap ótti Geıdar Álıev.

Álıev bylaı shyqqanda Hameneıge Iran tarapynyń kózqarasy boıynsha taǵy bir ret eskertý aıtty.

-Búgingi kezdesýdiń artyqshylyqtarynyń biri, Siz Ázirbaıjannyń memlekettik tili orys tili emes ekenin bilgenińiz dep oılaımyn, - dedi.

Irannyń joǵarǵy din basshysy jaýap ornyna:

-Iá, Alla keshiredi!, - dedi.