Toýdjoý qalasynda Chúdzaemon degen qaraqshy bolypty. Araq iship, qumar oıyn oınap, urlyq jasap, eldi tonap kúneltipti.
Chúdzaemonnyń qorlyǵyn kórgen el ony alystan kórse boldy, beze qashady eken. Chúdzaemonnyń qaraqshylyǵy kúnnen-kúnge kúsheıip ketken soń jurt qazyǵa shaǵymdanypty. Qazy kóp qylmys jasaǵan Chúdzaemondy darǵa asý týraly qatal úkim shyǵarady. Qaraqshydan qutylatyn boldyq dep qýanady el.
Jaza júzege asatyn kúni tańerteńnen yzǵyryq soǵyp, aýa raıy da bir erekshe oqıǵanyń bolarynan habar berip turǵandaı. Chúdzaemondy atqa otyrǵyzyp, aıaq-qolyn baılap, aýyldyń ár kóshesimen júrgizedi. Jurt qylmyskerge tas laqtyryp, balaǵattap jatsa da Chúdzaemon miz baqpapty.
Bir kezde top ishinen bir kempir shyǵyp: – Saǵan osy jaza laıyq, — dep aýyr sózderdi tógip-tógip jiberipti. Chúdzaemon bul kempirdiń qyzyn óltirgen edi.
At ústindegi aıaq-qoly baılaýly Chúdzaemon kúlimsiregen qalpynan tanbaıdy.
Dar aǵashy Sendagavara alańyna qoıylady. Qylmyskerdiń qalaı óletinin kórý úshin jınalǵan halyqtyń sanynda shek bolmaıdy. Chúdzaemon attan túsirilip, dar aǵashyna jaqyn ákelinedi. Sol sátte ol qazynyń aldyna tizerlep bylaı depti:
– Halaıyq, meniń sońǵy tilegimdi aıtýǵa ruqsat etińizder!
– Já, nemene, qashyp qutylǵyń kele me?
– Ókinbesteı bolý úshin sońǵy ret anammen júzdessem deımin. Sheshemmen qoshtasýym kerek.
– Bolmaıdy.
Chúdzaemon qazynyń aıaǵyna bas uryp, anasymen kezdestirýin ótinip, kemseńdep jylaǵan soń qazy:
– Anasy osynda kelsin, — depti.
Qart ana táltirekteı basyp, dar aǵashyna jaqyndaıdy.
– Sheshe, emshegińnen sońǵy ret emizshi.
Kempir solǵan emshegin balasynyń aýzyna tosady. Sodan soń jan daýsy shyǵa shyńǵyrǵan kúıi shalqalap baryp qulap túsedi. Chúdzaemon qany sorǵalaǵan emshektiń ushyn jerge túkirip tastaıdy da, bylaı deıdi:
– Men anamnyń arqasynda qylmysker boldym.
Jınalǵan jurt tym-tyrys.
– Ýa, halaıyq, tyńdańyzdar! Men typyrlap júre bastaǵan bala kezimde kórshi úıdiń getasyn (aǵashtan jasalatyn aıaq kıim – Sh.J.) shesheme ákelip berdim. Meniń qylmyskerlik jolym sodan bastaldy. Keıin aýyr qylmystar jasaýǵa beıimdeldim. Sonda bireýdiń dúnıesin tonap ákelgende «sheshem ursatyn shyǵar» dep oılaıtynmyn. Biraq sheshem maǵan «balam, bunyń durys emes qoı» dep te aıtqan emes. Qaıta, meniń jasaǵan ár qylmysymdy quptap, dem berip otyrdy. Sheshe, sen nege men alǵash urlyq jasaǵanda uryspadyń? Nege qoı dep aıtpadyń? — dedi de, Chúdzaemon eńkildep qoıa berdi.
Demin ishine tartyp, óńi qashqan kisiler Chúdzaemon men onyń anasyna kezek-kezek qarady. Yzǵyryq jel Chúdzaemonnyń aq kımonosynyń etegin jelpip ótti.
Qazy úkimdi oryndaýǵa buıryq etti. Qylmysker ólgen soń, onyń anasynyń omyraýynan qan toqtamaı jantásilim etti.
Bir jyl ótip, kóktem keldi. Sendagavara alańynda shóptiń basy qyltıǵanda eki basty jylan paıda bolypty deıdi. «Chúdzaemon men onyń anasynyń kúnáhar rýhtary jylanǵa aınaldy» dep jorıdy jurt. Eki basty maqulyqty Chúdzaemon jylany dep ataıtyn bolypty. Sol jylannyń tuqymy ma eken, Hırosımadaǵy kók maısaly shalǵynda eki basty jylan qazir de qylań berip qalady.
Japon tilinen aýdarǵan
Sharafat Jylqybaeva
