(Poema)
Kádimgi Jońǵarıa -
Qubynyń bir shetinde
Tanys bizge,
Kárıa júz jastaǵy
Júz birge aınalǵanda
Osy kúzde,
Tura almaı tóseginen
Qý súıek, qardaı taza, pák tánimen;
Kóre almaı shańyraqtan jatqan edi,
Qoshtasyp atqan tańmen,
Batqan kúnmen.
Aýasha dem alsyn dep,
Otyrǵan shal-kempirler qoralanyp,
Tarasyp ketken edi,
Bir áredik, qalǵanda shal ońalyp.
Kóringen shańyraqtan kishkene aspan-
Aspany kúzgi kúnniń
Shaıdaı ashyq,
Keıde-keıde áketýshi ed
Júz jylǵy eski eleske
Ala qashyp.
Mundaıda jaqpas edi
Aıtsań da mamyrlatyp qaısy ánińdi.
Nemese dombyrada
Shertseń de bezildetip qaı saryndy.
Alystan estiledi tyrna daýsy,
Aspannyń qońyraýy
Emes pe sol ?!
Basqandaı qyl pernesin
Kókpeńbek keńistikte
Álde bir qasıetti qupıa qol.
Bir shýmaq óleń be álde,
Aınalyp jer betinde ushyp júrgen!
Álde bir kerýen be,
Shólde kezip ,
Aspannyń aıasyna túsirilgen.
Nedegen ǵajap edi
Kádimgi tyrna daýsy tyraýlaǵan!
Álde bir jylqyshy ma,
Keń qonysta
Qaıyryp myń jylqysyn
Quraýlaǵan ?
Kórinip shańyraqtan :
Shep jaıyp,
Kók júzinde baıaý ótip ;
Alystan oralǵanda
Sol daýys
Keıde kelip,
Keıde ketip;
İrkilip tyńdarlyqtaı túıeli kósh,
Toqtatyp biz kestesin
Bir sulý otyrardaı oıǵa batyp,
Boldy eken ne sezimde ?
Kárıa tóseginde tyńdap jatyp.
Dirildep appaq saqal,
Aıtylmaı kókirekte jyr qaldy ma ?
Úńilip
Solǵyn tartqan sol shyraıǵa,
Tórt uly-shóberesi
Turdy aldynda.
-meni bir shyǵaryńdar keń dúnıege!-
Dedi qart
Sonda olarǵa,
Ózi de osy sátte
Uqsap ketti,
Álde bir aq saqaldy áýlıege.
Kóterip kilemge sap
Shyqqanda úı qasynda-
Dóń ústine,
Tyrnalar sherý tartyp,
Aınalyp júrgen edi
Óziniń qasıetti keńisinde.
***
Bolǵanda óler shaǵy,
Ońaı ma qosh aıtysý
Kózben qıyp ?!
Jaýdyrap turǵan osy dúnıeni,
Tolyqsyp
Kúmbezine áreń sıyp.
Adam ba,
Tabıǵat pa ?
Iaı tań samaly,
Qustyń úni.
Qubylyp mazalaıdy sondaǵydaı
Dalanyń qara barqyt qoıý túni.
Shymyrlap álsiz tolqyn,
Oınaǵan balyq sýda jazǵy keshte.
Seksen jyl...
Jıyrma jyl ...
Bári de ótip ketti,
Qınaǵan damyl bermeı
Sol eles pe ?!
Qarasań saýdyraǵan
Bir qý súıek
Osynda jatqyzǵandaı
Jipke tizip.
Tanbaǵan biraq áli aqylynan,
Jatsa da ómirinen kúder úzip.
Júz jasqa kelseńdaǵy
Ómir qymbat
Eken ǵoı,
Kóz aldyńda oınaq salyp,
Sekildi bir top bala
Júgirgen «shybyq at» ,-qa minip alyp ...
Endi myna shalynyp kóz qyryna
Túrli jas,
Túrli tústi
Kiıinip adamdar júr
Ala-qula.
Keledi anadaıda bir boıjetken,
Qasynda qatar júrip
Teń qurbysy.
Júr eken ne jumyspen
Alysta oraǵytyp atty kisi ?
Ár úıdiń esiginde bir tirshilik,
Kelinshek molasyna sháýgim ilgen
Kóterip aldy jerden jas sábıin,
Eńkeıip endi ǵana
Oralyp etegine erip júrgen.
Nedegen aıaýly edi:
Bir túp terek,
Sý qoımasy tospasynda
Otyrǵan sarala qaz
Eki birdeı !
Ketti me
Bir elestep
Keler kóktem,
Ómirdiń shala qalǵan ketigindeı
Qajyda ma qaıran aqyl ?
Kárıa bir aryq, ózin saýsaqtary
Jabyrqaý tartty ma álde
Kóńil sýyp ?
Múmkin ol ketken shyǵar, otyz jyl ...
Tipti elý jyl ...
Onan da ári .
Seksen jyl
Buryn munan,
Qaıda ketti,
Sondaǵy oınap-kúlgen qurbylary?
Edi ǵoı aýyl qasy,
Sol jerde,
Aıly keshte
Áli de otyr ma eken ekeý bolyp ?
Bir tamshy qalmasada
Sondaǵy sezimderden,
Osy bir álsiz tánde
Tabyttaı
Endi myna jatqan solyp.
Bir sónip,
Bir úzilip,
Shynymen shatasty ma
Osy júıesi?
Sekildi qyz uzatqan
Qubylyp
Qyzyl-jasyl dúnıesi.
Birese elesteıdi:
Ústinde kóshken munar
Kókshil kıik;
Beıne bir altyn tireý aıaqtary
Dirildep kók saǵymǵa turǵan tıip.
Osy shal emes pe edi
Qos tigip bir jyldary,
Jaǵasyn «qulan bastaý» meken etken.
Kádimgi qaramaıly,
Qaqtan ótip júırik atpen
Daǵdyly sýatyna
Bókenniń tekesinen buryn jetken.
Eken ǵoı
Tirlik artyq bárinen de
Júrsede ıtqorlyqta,
Jetelep aryq atyn shólde qalyp.
Boldy ma tamsanǵandaı
Saǵynyp álde sony esine alyp ?!
Bir shyny sýsyn ákep kenje qyzy,
Bir uly, bir jıeni jaqyn kelip,
Kóz almaı kúbirlegen erininen
Otyrdy dem-tynysyn tyńdap kórip.
Sál tynyp,
Kózin ashyp,
Túıirsiz keńistikke
Kárıa nege sonsha qarady eken ?
Aınalyp ushyp júrgen
Tyrnalar qanatynan
Álde bir janǵa shıpa taba ma eken ?!
Deseńshi qandaı tártip ,
Qoıǵandaı áteı bireý sapqa tizip.
Kim qarap qyhyqpasyn
Qımylsyz syrǵyǵanda
Kókte júzip !
Bálkim bir tasbıyq ba,
Jap-jasyl alaqanda
Jyljyǵan
Bir jazylyp,
Bir jaıylyp!
Sonan soń solqyldaıdy
Jalǵyz tal jas shybyqtaı
Kókte ıilip,
Ózgerip bastaýshysy,
Birese oza shyǵyp
Tyńnan biri,
Adamnyń saı súıegin syrqyratyp,
Qaıtadan bastalady izgi jyry.
Kim biled,
Ǵıbarat úshin jaratqan ba,
Táńirim
Qaǵıdaly osy qusyn?!
Qaıtalap júr me dep te qalarlyqtaı
Adamnyń jer betinde etken isin,
Sýǵa ma,
Topyraqqa ma –
Áıteý bir mahabbaty barǵoı
Súıip:
Asyǵyp keletuǵyn
Kóktem bolsa,
Kete almaı júretuǵyn
Kúzdi qıyp.
***
Jatqanda ál ústinde,
Tıdi me aýyr
Tyrnalar júrip aldy nege aınalyp?-
-dedi de,
Kózin qaıtadan jumyp aldy,
Kárıa ne sezdi eken,
Ony oıǵa alyp,
Jalǵaspaı onan ary,
Qupıa kókirekte ne sóz qaldy?
Sál ǵana yńyranyp,
Sonan soń únsiz jatyp
Tynyshtaldy .
Jınalyp oıdan qyrdan,
Adamdar dóń ústine toldy birden.
Bul kezde júzge jaqyn tútin bolǵan,
Taralyp bir óziniń kindiginen.
Deıtin ol:
«Armany joq,
Tolyqsyp
Júz jasqa kep turǵan shaǵy,
Qondyryp ulyn oıǵa,
Qyzyn qyrǵa,
Shaqyrǵan kólbaqadaı
Bar urpaǵy!»
Solardyń otyr bári,
Jaýtańdap qus balasy sekildenip.
Aldynda kıeli ata,
Uly baba,
Qarasań egilesiń,
Kóńiliń erip.
Solardyń biri aqyn,
Qalada
Teatrda biri bıshi.
Arbakesh, traktorshy...
Birnesheýi,
Az emes tentekter de
Ánshi-kúıshi.
Bireýi bastyq deıdi
Alysta
Áıteýir bir oblysta.
Bir uly quryltaıǵa baryp kelgen,
Ólkege ýákil bolyp ótken qysta.
Qyz bolyp ketkeninshe
Jat jurttyq bop,
Jigit bop tomaǵasy alynǵansha;
Qaısysyn ıskemegen
Osy qart keńsirigi jarylǵansha?!
Deı meken álde olar :
«osy adam jasaı berse,
Ólmeı tiri?»
Áıteýir súıikti osy qamqorshysyn
Ólimge qıar emes birde biri.
Jaýtańdap árbir kózder,
Árbir óńnen
Bilinip tur aıaýly qımaǵandyq.
Bolsa da osynshama –
Júz jyl jasap,
Ómiri bir adamnyń bul ǵalamdyq.
-tańerteń táýir edi!-desti solar,-
Daýysqa tyraýlaǵan eliktime?
«dalaǵa shyǵam» depti,
Shańyraqtan
Tizilgen tyrnalardy kóripti de.
-sol daýys múmkin aýyr tıdi me eken,
Jetelep
Talaı-talaı oıǵa áketip?
Kim biled
Úzilýge apardy ma,
Sharshaǵan sezimderdi jińishkertip.
- Ózi de kirpik qaqpaı
Uzaq qarap:
Tyrnalar júrip aldy nege aınalyp?»
Dedi de,
Shyraılary óshkin tartty,
Qımylsyz
Sonan soń-aq tilsiz qalyp.
Aspanǵa qaraı berdi,
Yrymshyl kempirlerde kúdik alyp.
Dál sonda ótip bara jatqan edi
Tyrnalar taǵy qaıta qıqý salyp.
Joqtaý ma,
Shattyq án be ?
Iakı
«Oıbaýyrym» sap
Shapqany ma ?
Bir túrli úreıli edi
Asyǵys qanattaryn qaqqany da
-Úki úrip tún ishinde ,
Beıýaqyt
Kókke qarapıt ulysa;
Mezgilsiz taýyqtyń da shaqyrǵany-
Jaqsy emes deýshi edi ǵoı,
Tegin qýsa.
-Tyrnalar osy búgin,
Rasynda,
Aınalyp júrip aldy
Nege munsha?
Ustap ap aldaǵysyn
Bolar ed
Átteń sonyń júnin julsa!
-tek otyr!-dedi biri,-
Aldaǵy eń úlkeni,
Kópti kórgen.
Kózi bolsa bastap ketip,
Kóktemde sol emes pe ?
Bastap kelgen .
-tyrnalar jaqsylyqtyń habarshys,-
Dedi aqyn óz-ózinen elegizip,-
Sekildi ushyp júrgen
Bir shýmaq romantıka
Kókte júzip.
-uqsaıdy akordtqada
Tizilgen skrıpka symdaryna,-
Turǵandaı dir etkeli
Sál tıse sezimińniń qyldaryna!-
Toqtalyp
Osyny aıtyp.
Áýesteý mýzıkaǵa
Sonda biri
Úńilip babasyna, solǵyn tartty,
Syndy ma
Jas japyraq,
Kóńil búri.
Shıpager qyz
Bar edi bir jıenshary,
Otyrǵan baǵanadan
Tyńdap,kórip,
Dedi ol:
-bir qalypty...
Eshteme etpes,
Dem alsyn,
Otyraıyq
Biraz keńip!
Tyrnalar kelgen edi
Taǵy qaıta,
Jebedeı
Birinen soń biri atylǵan.
Qaıyqtaı bir syzyqpen
Betinde kók teńizdiń shubatylǵan.
Ándetip ótken kezde,
Sıqyrly
Táńirdiń osy qusy,
Namazǵa uıyǵandaı
Otyrdy únsiz qarap barsha kisi.
-byltyq bop átteń ózin
Atqylap qýar ma edi osy mańnan!-
Aıta almaı álgi kempir
Qaldy toqtap
Kúdigin kóńilindegi jasyrynǵan.
-Aınalyp ushsa ushpaı ma,
Qusta ne tur?-
Dedi de, sál jymıyp qart muǵalim,
Otyrdy bir azyraq áńgimelep,
Kádimgi qus minezin
Jurtqa málim...
Qus ekesh qusta bolsa,
Onyń da ózine ystyq týǵan jeri.
Bolsa da qamys-qopa,
Eń alǵash kózin ashyp kórgenderi.
Boıynda shalshyq sýlar
Tyrna bop
Bir balapan jetilgenshe
İshken sý.
Umytylmas jegen shópter.
Kárteıip
Qanattary ketilgenshe!
Tap-taza bir jumyrtqa.
Túibine shóp-shalańnyń
Tastaı salǵan;
Deseńshi
Qandaı onyń pák salmaǵy
Jas dymqyl topyraqqa batyp qalǵan ?!
Jarylyp qaýyzynan
Jańa ǵana,
Shyqqandaı bir perishte;
Shyr etip dúnıege kelgenindeı
Bir nársete
Toǵyz aı júrgen ishte.
Tazaryp qabyǵynan
Shyqpaı ma bir balapan
Iir moıyn,
Taranyp kún nurynda,
Qoǵalar saıasynda túzep boıyn.
Túıedeı kók baldyrdy kúrtildetip,
Sýlardyń kúrish ósken
Tilin iship,
Turǵany qandaı ásem
Jaǵalaýda,
Serıgen kóleńkesi kólge túsip!
İshinen kók shalǵynnyń
Qyltısa
Jer- ómirden basy shyǵyp,
Bireýi tyraýlasa,
Qalǵany túsinetin
Tilsiz uǵyp.
Kórseń eńǵ umtylyp bir qomdanǵanyn,
Bıikteı jónelgende
Baıaý órlep;
Ótkendeı qanattary keńistikte
Aspannyń kúı tabaǵyn
Qolmen terbep.
Aqsaqal kári tyrna
Emes pe ózi
Bárin de jetelegen muryndyqtap.
Kóndirip osy áskerı qaǵıdaǵa,
Úıretken óz ónerin
Kúnde uqyptap.
Bolar ma ilespeske,
Qıqýlap
Tura ala jónelgende!
Elikpeı otyra alǵan qaı balapan,
Sýsyldap
Jas qanaty teńelgende.
Múmkin ol aldaǵy uzaq joryqtardyń
Daǵdyly maneýyry-
Mashyq etken.
Qart basshy biledi ózi munyń bárin,
Talaı taý,
Talaı shóldi basyp ótken.
Kúz bolyp
Kún salqyndap,
Taýlardy
Qalǵan edi qyraý shalyp.
Qoı órip júrgen edi ańyzdarda,
Sharýlar astyqtaryn jınap alyp.
Osydan úsh kún buryn,
Túsinen shoshyǵandaı bir top tyrna
Tyraýlap,
Kenet ushyp shyǵa keldi,
Habarlap aldy neni
Oımen-qyrǵa.
Múmkin sol
Sıgnaly emes pe eken,
Shaqyrǵan kók dabylyn
Qatty uryp?!
shyǵýǵa
Sherý tartyp
Tyrnalar kalonnasy
Sapqa turyp.
Oılanyp,
Dedi sonda qart muǵalim:
Aqylmen istep jatqan sıaqtanyp,
Adamǵa uqsap keted
Keı kezderi.
Tozdyryp syrtyndaǵy qatty tonyn,
Sol jerde qaldyrǵandaı «ıtjeıde»-sin?
Shıqyldap shyǵa kelgen bir balapan
Ózinshe túsinedi
Óz dúnıesin.
Túsken jer
Aq úrpigi,
Qatqan jer qaýyrsyny,
Qanat bitip;
Aýnaǵan topyraǵy,
Shildede ishken sýy
Shóldep jutyp.
Ol qaıtyp umyta alsyn:
Túkpirdi
Qýraı ósken,
Jalbyz shyqqan;
Jańbyrda panalaǵan buta túbin,
Jylaǵany
Ekpetinen jatyp buqqan!
Týylyp osy jerde ,
Osynda tógilgendeı kindik qany,
Emes pe
Qashanda oǵan
Ystyq qymbat,
Óziniń osy meken-jáıli otany!
Eń alǵash topyraq ıskep,
Eń alǵash
Ol osynda kózin ashqan.
Teńselip jas botadaı,
Sábıdeı
Ol osynda táı-táı basqan.
Bolsada ıistenkit
Qıyn ǵoı
Tastap ketý
Oǵan bárin-
Jaıqalǵan
Qashqan sý men
Kó shalǵyndy,
Qulpyrǵan jaǵalaýyn toǵandardyń.
Kári tyrna qaıta-qaıta eliktirip,
Shyqsada keńistikke
Talaı alyp;
Qıqýlap júrgeni sol
İlespeı jas tyrnalar shyr aınalyp.
Men ózim kórgem talaı:
Tómendep
Jas balapan
Qaıta qashyp,
Buǵynyp otyrǵanyn sý boıynda,
Sarǵaıǵan japyraqqa tósin basyp.
Al myna tyrnalardyń,- dedi taǵy,
Tizilgen sol qustarǵa tynbaı qarap,
Betimen jasyl aspan
Syrǵanǵan,
Birese shýmaqtalyp,
Birde tarap,-
Eshqandaı qatysy joq naýqaspenen,
Almańdar kóńilge ony
Yrym etip»!
Júrgen joq
Olar qazir áketkeli
Súıikti babamyzdy bir jaqqa ertip.
-qatqanda shóp býyny,
Qus qaıtqanda ...
Bir qater deýshi edi ǵoı...
Aıtqanym...
... tek ánsheıin...
Kári kisige...-
Dep baryp toqtap qaldy
Taǵy biri.
Bul sózdiń túsinikti ed mánisi de.
***
Kárıa sandyraqtap:
Aq shomyshy... shóp býyny... qustar qaıtqan-...
Dedi de qaıta únsiz,
Jym-jyrt boldy,
Sózderi uǵylmady
Basqa aıtqan.
Birine biri qarap,
Bári de jaqyndasyp
Onan ary,
Telmirip otyrsada
Biraqta qaıtap jaýap ala almady.
-«qatqanda shóp býyny» degeni ne ?-
Dep sonda jastaý bireý qaldy surap.
Múmkin bul aıat bolar,
Iakı aty ma bir perishteniń?
Joq álde belgi sóz be,
Arnalǵan tarıhyna uly isterdiń?
Qozǵalyp qoıdy ornynan
Aqsaqal, úlken uly seksendegi.
Az emes onyń daǵy
Basynan
ótken-ketken –
keshkenderi.
«aq shomshy» degen sózdiń maǵynasyn
Bolsada qazir aıtar ýaqyt emes
Tizilip óte shyqty
Bir kúńgirt
Kúz aldynan
Buldyr eles...
Emes pe edi osy bir el
Taý jaılap,
Bir kezderde qyr qystaǵan.
İzdeıtin tary-talqan kúzde ǵana
Oıdaǵy quda, tamyr, týystardan.
Kórinip
Áppaq bolyp kóz ushynan
Shomdary túıesiniń kúnge kúıgen!
Tizilip qaıtqan qustaı
Solar ǵoı
Solarǵoı
En dalada ilbip júrgen.
«Aq shomshy» degen at ta
Qalǵan sonan,
Seksen jyl
Buryn shyǵar
Múmkin sonan
Karıa júz jastaǵy
Jatqan myna,
Toryǵyp qaıda barsa saǵy synǵan.
İlesip aq shomshyǵa,
Jetelep
Jalǵyz sátek kári ingenin,
Kúz bolsa astyq izdep,
Aıtýshy ed
It ómirden túńilgenin.
Aqyry
Qalǵan o da jataq bolyp,
Qystaqta
Munan biraz alysyraq.
Manastyń dárıasy
Júgensiz ketetuǵyn onda biraq.
Qum kóshken bul óńirde
Jyńǵyl men torańǵynyń túbi shirip,
Tek qana meken etken
Astyna uıa salyp,
Qoıan kirip.
Qaıda onda sý qoımasy
Jatatyn búgingideı tolqyn atyp ?!
Qus qaıda júrgen myna
Betinde birde qalqyp,
Birde batyp?!
Tyrnalar ushyp onda,
Alys bir shalǵaı jaqqa ketetuǵyn,
Tizilip sol izimen,
Qıqýlap
Kúzde qaıta óte tuǵyn.
«Astynda qaıtqan qustyń aq shómshi júr,»-
Qalypty sol zamannan osy óleń.
Dalada týyp ósken qaısy qazaq
Basynan sol turmysty keshirmegen?!
Tyrnalar myń jyl ushyp,
Osynda mfń jyl tynbaı daýystaǵan.
Sekildi
Myń jyldardan qalǵan óleń
Bul óleń-
Eshkim aıtyp taýyspaǵan.
Osynda júz jyl jasap,
Júz birge aınalǵanda,
Sol kárıa astynda qaıtqan qustyń
Shynymen jan územe,
Ýa, darıǵa?!
Qaıdasyń urpaqtary,
Keń peıil,
Jarqyn shyraı ata qaıda?
Iiskep mańdaıynan,
Qol jaıǵan adal, izigi bata qaıda ?
Tyńdashy qulaq túrip,
Tyrnalar nege sonsha tyraýlaıdy?
Tizilip daýys aıtqan
Onysy joqtaý jyrdan bir aýmaıdy.
Shıryǵyp
Ózderi de
Abyr-sabyr,
Shep jaıyp
Bolǵan edi daıyndalyp.
Túgendep kári tyrna
Júrgendeı urpaqtaryn tizimge alyp.
Múmkin ol keler jyly
Sol jaqta qalar bálkim,
Kelmes qaıtyp!
Tap-taza keńistikte
Sekildi ósıetin júrgen aıtyp.
Birese uqsap keter marshqa da,
Sol ma eken
Joryqtarda aıtylǵan jyr?
Nemese syrnaı úni
Tolǵantyp
Saltanatpen tartylǵan bir.
Sol únge
Eń sońǵy ret
Tebirenip,
Kárıa
Oıanar ma bir selt etip?!
Júrmese bolar edi-aý,
Sol únimen jan-rýhy birge ketip!
Oralyp ómir qaıta,
Shynymen ashqany ma
Qaıta kózin?!
Tyrnalar qanatyna
Ony da baılady ma
Taǵdyr sezim?!
Eń aqtyq dármeni me ?
Qınaldy-aý
Eń sońǵy ret
Kirpik talyp!
Kóz almaı qaıtaqan tyrna sýretterin
Jatqandaı janaryna jazyp alyp.
Sol ma eken bul dúnıeden
Eń qymbat
Qımaǵany,
Tańdaǵany
Sekildi
Júz jylǵy ómir epılogy
Sol ma eken
Eń sońǵy bir qarmanǵany ?
Tyrna emes, tizbegi me
Sozylǵan keńistikke bir ǵasyrdyń ?
Qosar ma sol tizbekke
Kárıa óz tirligi-izgi asylyn.
Qozǵalyp ketti sonda
Zor kalonna,
Beıne bir kerýendeı
Júgin artyp;
Daǵdyly kúsh basshysy
Jetelep jónelgendeı
Soza tartyp.
Birese ol shýmaqtalyp,
Birese jalǵyz túzý syzyq bolyp;
Nemese burysh jasap
Qaq ortadan
Qataryn ózgertedi
Buzyp kórip.
Loblydy aqyn qıal,
Eligip
Sol dúrmekke birge ilesip.
Óziniń shıpratylǵan jyr joldaryn
Aspanǵa laqtyrǵandaı
Jip qyp esip.
Sekildi
Bara jatqan
Sur-jebe yrǵaqtary
Ushyp alys.
Kúmbirlep
Kókeıinen kúı bop tarap,
Qozǵalyp
Qońyraýly turǵan daýys.
Barǵansha kóz ushyna
Qarasy
Qansha óship,
Qansha jandy?
Ineden
jip sýyryp áketkendeı
sýyryp áketer me ǵazez jandy?!
Úsimen qarly taýdyń
Syrǵanap,
Onan ári muz betimen
Tizilip,
Ǵaıyp boldy,
Kók saǵym
Eń sońǵy sol ıretilgen.
Qalǵymaı kirpik qaldy,
Máńgilik
Óshti me shyn
Shirkin janar?
Amal ne !
Qus emes qoı
Adam jany,
Kóktemde týǵan jerge qaıta oralar!
***
Kárıa júz jastaǵy,
Osylaı
Júz bir jasqa aınalǵanda,
Ún-túnsiz
Qaıtqan quspen birge qaıtyp,
Qosh aıtty
Qadirmendi bul jalǵanǵa.
Bir ǵasyr-júz jyl jasap,
Arman ne
Osynshalyq ómir kórse?!
Meniń de óleńimniń armany joq,
Kóktemde qabirine gúl bop ónse!
Otyrǵan urpaqtary,
Olar da
Talaı-talaı alar eske,
Qasynda zıratynyń
Kóktemde shyǵyp turyp bir beleske!
Dál sonda ushyp keler,
Tyrnalar sherý tartyp,
Byltyr ketken
Qaıyryp kómeıinen
Qońyraýlatar,
Sekildi
Saǵynyshyn óleńdetken!
Tizilip en daladaǵ
Qatar-qatar jarqyldasa soqa júzi.
Qap-qara topyraqta
Túp-túzý
Traktordyń jatyr izi.
Kárıa júz jastaǵy,
Júz ret kóktem kórgen!
Amal qansha,
«Kóktemde júz birinshi
Dep oılap júrýshi edik
Bir qýansa!»
Ózi de qusqa qumar,
Qaı jyly,
Qaısy kúni,
Qaı tyrnanyń
Bar deısiń daýsyda ol estimegen?
Uqqandaı únsiz tyńdap
Aıtylǵanyn;
Sonan soń uzaq qarap,
Kóz almaı otyratyn qanattardan.
Shubyryp ótken kezde
Astymen áppaq bulttyń
Qabattalǵan.
Deseńshi netken daýys ?!
Salar ek sol daýysqa,
Egerde qustar ánin biz de bilsek!
Azyraq baıyz tabar
Ol da tyńdap,
Tolǵatyp bebeýlegen bir kelinshek!
Bir tyrna tyraýlasa,
Bir sábı jańa týyp ińgálaǵan
Uqtyrar tirshiligin
Óz tilimen,
Aqyl tap,
Osy únderdi
Tyńda adam!
Kóktemniń habarshysy-
Osy bir táńiriniń ásem qusy
Kelgende jyl-jyl saıyn,
Bilinip turady ylǵı
Sýsyldap qanatynyń asyǵysy.
Ońaı ma ushqan tyrna mýzykasyn
Túsirý
Aq qaǵazǵa qolmen syzyp?
Otyrar
Aqyn sonda
Aýyr oımen,
Óziniń uıqastaryn
Qus qyp tizip.
Tóte jazýdan daıyndaǵan: Tilek YRYSBEK
