Ulttyq bank bıyl komersıalyq bankterge qaıtarylmaıtyn zaımdar kólemin nesıelik qorjynnyń 15 paıyzyna deıin tómendetýdi mindettegen. Bul Elbasy talap etken 10 paıyzǵa túsirý mindetin qamtamasyz etpek shara edi. Alaıda táýekeldi durys baǵalamaý, sybaılas jemqorlyqqa jol berý, kásibı sheberliktiń joqtyǵynyń kesirinen bul kórsetkish azaıýdyń ornyna bir jylda 19 paıyzǵa artyp, 2014 jyldyń basynda 31 paıyzǵa deıin jetti. Al 1 qyrkúıekke deıin onyń ósimi 4,8 paıyzǵa artty. Biraq oǵan qarap jatqan bankter joq, bári de qaıtse de tabys tabý úshin tutyný nesıelerin aıamaı taratýda. Osynyń ózi olardyń azamattar men memleket aldyndaǵy jaýapkershiliginiń tómendep bara jatqanyn kórsetedi. Sóıtip, saıyp kelgende tabysty qaltaǵa basyp, al shyǵynǵa ushyrasa ony memlekettiń esebinen jaýyp, áleýmettendirýge úırenip alǵan.
Alaıda... Osyǵan deıin memleket bankterdiń mıllıardtaǵan shyǵynyn japqanymen olar halyqtan kepilge qoıylǵan múlikterdi tartyp alýdy jalǵastyrýda. Sonyń ishindegi basyndaǵy jalǵyz úıdi de sot sheshimimen tartyp alyp jatqan kórinedi. Aý, sonda memlekettiń olardyń mıllıardtaǵan teńge shyǵyndaryn Ulttyq qordan japqany qaıda? Shyǵynyn japtyryp alyp, halyqtan jáne óndirip jatqany ma? Solaı bolyp shyqty.
Májilistegi «Halyqtyq komýnıser» fraksıasynyń múshesi, depýtat Aıqyn Qońyrov ózderine túsip jatqan hattarǵa súıenip, palatanyń plenarlyq otyrysynda osylaı dedi. Basyndaǵy jalǵyz baspanasynan aırylyp jatqan keıbir jandar basqa amaly joq bolǵan soń ózderine ózi qol da salypty. Munyń arty áleýmettik shıeleniske soqtyratynyn eskerip osy problemany túbegeıli anyqtaý úshin biz táýelsiz sarap jasaǵaly otyrmyz, deıdi Aıqyn Qońyrov. Óziniń Ulttyq banktyń tóraǵasy Qaırat Kelimbetovke jasaǵan saýalynda ol osy máselege baılanysty mynadaı aqparat berýdi ótinipti:
- Ekinshi deńgeıdegi bankter Ulttyq banktyń osy máselege qatysty №30-1-06/498 haty boıynsha qandaı naqty áreketter jasady. Olardyń jaýaptary men esepteriniń kóshirmesin kórsetý;
- Bankterdiń býhgalterlik esepterin júrgizý jáne nesıelerdi esepten shyǵarý tártibi jónindegi nusqaýlyqty berý;
- 2013 jáne 2014 jyldardaǵy barlyq bankterdiń qarjylyq, salyqtyq esepteri;
- Oblystar boıynsha ıpotekalyq nesıelerdi qaıtara almaǵan azamattar men uıymdardyń árbir bankke qatysty tizimi;
- Ekinshi deńgeıdegi bankiler «Ipotekalyq nesıelendirýdi kepildendirý jónindegi qazaqstandyq qor» AQ kelisimsharttar jasasqanyn bilemiz. Endeshe qaı bankige, qanshalyq kólemde saqtandyrý tólemderi berilgeni týraly aqparat;
Apyrmaı, osy kúnge deıin kókeleri men jákeleri joǵaryda otyrǵan ekinshi deńgeıdegi bankterge eshkimniń tisi bata qoımap edi, «Halyqtyq komýnıserdiń» olarǵa shamasy kele qoıar ma eken? Aldymen myna aqparattardy Ulttyq bank te jekemenshiktiń múddesin qorǵaımyz degen neshe túrli zańdarǵa súıenip bere qoımaıdy-aý... Al berse boldy, komýnıser halyqty ábden basynyp bolǵan bankterdiń qoıasyn qoparǵaly otyr. Ia, sát!
Serik Eleý, sarapshy
