Ómir degen jumbaq dep jıi aıtamyz. Alaıda da bizge málim de beımálim bolǵan ómirdiń qyrlaryn talaı ǵalym, talaı jyl zerttegenimen jumbaqtyń sheshimin túgeldeı derlik bilemin dep aıta almasy anyq. «Men ómirdi talaı jyl zerttep, barlyǵyn túsinip, bildim», - dep aıtqan adam naq aqymaqtyń ózi bolady. Sebebi ómir tylsym dúnıe, jumbaq dúnıe. Oǵan myna jumbaq bolǵan oqıǵa dálel.
Osydan 10 shaqty jyl buryn Batys Qazaqstan oblysynyń turǵyny Jaıyqtyń boıynan áıeldiń óligin taýyp alady. Bul áıeldiń kúıeýi munaı kompanıasynda jumys jasaıtyn. Kórshilerdiń aıtýy boıynsha jaqsy aqsha tapqanymen jalaqysynyń jartysyn qý araqqa jumsaıdy eken. Bar kemshiligi ishimdikke áýestigi, áıtpese jaqsy áke, jaqsy jar bolǵan.
Áıeliniń qaıtys bolǵanyn estigen Baqdáýlet qazir jyndy adam sekildi ne isterin bilmeı, sandyraqtap otyr. Aıshanyń denesin bar kúshimen qushaqtap alǵan. Birese shashyn sıpap aıǵaılaıdy, birese úndemeı, melshıip otyryp alady. Bir kezde esin jıǵan adam sekildi:
— Aısha, Aısha meni qorqytpashy. Barlyǵy meniń túsim ǵoı, ıá. Qyzdarymyz bizdi úıde, jylap kútip otyr. Men seni úıge alyp ketýge keldim, - dep shyryldaı berdi, shyryldaı berdi.
Jaıyq ózeni Baqdáýlettiń úıinen qatty alys emes edi. Áıeldi tekseristen ótkizbek bolǵan polısıa qyzmetkerlerine Baqdáýlet qarsy boldy. Baqdáýlet óz qarsylyǵynyń sebebin áıeliniń burynnan densaýlyǵynda kinárat baryn, tez arada bosqa ýaqyt ótkizbeı jerleý rásimderin ótkizý kerektigin aıtyp, túsindirdi. Polısıa qyzmetkerleri de áıeldiń burynnan júregi aýyratynyn anyqtap, qylmystyq is qozǵamady.
Toǵjan men Ulbolsynnyń arasy 2 jas. Toǵjan 7 synyp oqysa, Ulbolsyn 5 synyp oqýshysy. Olar anasy qaıtys bolǵan kúni Aıshanyń anasynyń úıinde bolǵan. Aısha ákesinen erte aıyrylǵan, onyń jalǵyz kózqýanyshy bolǵan anasy Baǵıla bolatyn. Qaraly habardy birneshe kúnnen keıin estigen qyzdar áli kúnge deıin eseńgirep júr. Ne durys tamaqtanbaıdy, ne sóılemeıdi. Baqılyq bolǵan Aıshanyń anasy qarlyǵashynan aıyrylsa da, taǵdyrǵa moıynsynǵan. Endigi onyń mindeti Aıshasynyń kóz qarashyǵyndaı bolǵan, Toǵjan men Ulbolsyndy tárbıelep, ómirden óz orynyn tapqanǵa deıin kómektesý, qastarynan tabylý. Baǵıla eki qyzdyń qasynda bolýy úshin Baqdáýlettiń úıinde túnep júrdi. Sebebi qyzdar túnimen qorqynyshty tús kórip, shoshynyp oıanady. Ne isterin bilmegen Baqdáýlet Aıshanyń anasyna ózi ótinish jasady.
Bir kúni túnimen uıyqtaı almaǵan Baǵıla sý ishýge as úıge barady. Bir sátte Baqdáýlet uıyqtap jatqan jatyn bólmeden Baqdáýlettiń daýysy estildi. Baqdáýlettiń aıǵaılaǵan daýsyn estigen Baǵıla shoshyp ketedi. Óziniń jatyn bólmesine qalaı kelgenin bilmeı qalǵan Baǵıla «Beıkúná perishtem-aý», - dep qaıtalaı berdi, qaıtalaı berdi...
Kelesi kúni Baǵıla qatty ashýly edi. Onyń oıyn jaýaby joq sansyz saýaldar shyrmap alǵan. Shyrmaýyq sekildi bolǵan suraqtar ony birneshe kún boıy uıyqtatpady. Sosyn oıyn Baqdáýletke aıtýdy jón kórdi.
— Túnimen uıyqtaı almaı júrmin, balam
— Jalǵyz siz emes qınalyp, uıyqtaı almaı júrgen
— Qyzymdy óltirgen aıýannyń jazasyn bergim keledi... Tynyshtyq... Baqdáýlettiń kózi sharasynan shyǵyp ketken kúıi:
— Aıshany kim óltirdi?, - dep surady.
—Ázirge bilmeımin. Alaıda qyzymdy óltirgen adamnyń jer basyp júrýge haqysy joq.
— Qylmystyq is jabylyp qoıdy. Polısıa qyzmetkerleri isti qaıta qaraıtynyna senimdi emespin. Aıshanyń júregi aýyratyn. Ony men qaıtys bolǵan kúni ǵana bildim. Bizden jasyryp júripti. İsti qaıta qozǵaıtyn bolsaq, Toǵjan men Ulbolsynǵa da ońaı tımeıtini anyq. Olar endi ǵana esin jıyp kele jatyr.
— Ol da durys shyǵar. Bilmeımin, júregim meni aldamaıdy...
Aıshanyń júz kúndigi ótti. Baǵılanyń Aıshadan aıyrylǵany keshe ǵana edi. Ýaqyt zýlap jatyr. Baǵıla qazir óz úıinde. Nemerelerine aptasyna bir-eki ret baryp turady. Baǵıla áli kúnge deıin kúdiktenip júr. Aıshanyń júz kúndigin ótkizip bolǵannan keıin jergilikti polısıa bólimshesine baryp qyzyna qatysty qylmystyq is qozǵaýyn suraıdy. Alaıda polısıa qyzmetkerleri qarsy bolady. Aısha qyzyn bireý óltirgenine senimdi ekenin aıtqanymen eshqandaı nátıjege qol jetkize almaıdy. Araǵa óziniń eski tanystaryn salǵan Baǵıla birneshe aıdan keıin ǵana óz degenine jetedi. Aıshanyń máıitin qaıtadan tekserýden ótkizý týraly ruqsatty qolyna alǵan Baǵıla kináli adamdy tabatynyna bek senimdi.
Arada birneshe apta ótti. Saraptamanyń nátıjesi belgili boldy. Bir japyraq qaǵazdy qolyna alǵan Baǵıla qatty tańǵaldy. Sol túni kórgen túsi aldamapty. Túsi óńine aınaldy. Kináli adam belgili boldy...
Baǵıla túnde túsinde óziniń Aıshasyn kóredi. Aısha sol túni barlyǵyn aıtyp beredi. Ol álgi jeksurynnyń ózin qylǵyndyryp, ózenge laqtyrǵanyn aıtyp berdi. Baǵıla Aıshanyń moınynan er adamnyń qolyn anyq baıqady. Aıshasyn qushaqtamaq bolǵan kezde ol ǵaıyp boldy. Jastyǵy kóz jasymen sý bolǵan kezde Baǵıla kózin ashty.
Dál sol túni Baǵıla uıyqtaı almaǵan bolatyn. Sý ishýge shyqqan kezde Baqdáýlettiń «Men kináli emespin, óziń, óziń» degen aıǵaıyn estigen.
Qylmyskerdiń óziniń kúıeý balasy ekenin bilgen Baǵıla birneshe ýaqyt boıy únsiz júrdi. Sengisi kelmedi... Sebebi Baqdáýletti óziniń týǵan ulyndaı kóretin. Barlyǵy ótirik bolsa eken dedi. Toǵjan men Ulbolsyndy oılady. Olardyń «ákesi qylmysker» degen atqa qalmasyn dedi. Alaıda Aısha da oǵan maza bermedi. Aısha qaıtys bolǵan kúnnen bastap tynysh uıyqtaı almady. Únemi shoshyp oıanatyn. Shydamady... Aısha úshin qylmysker kim bolsa da jazalaǵasy keldi.
Polısıa qyzmetkerleri Baqdáýletti kúdikti retinde qamaýǵa aldy. Saraptama nátıjesi Aıshanyń moınyndaǵy qoldyń izderi kimdiki ekenin anyqtady. Barlyǵyna Baqdáýlet kináli. Baǵılanyń túsi jaı tús bolmady. Ol tús arqyly qyzynyń ólimine kináli adamdy tapty, jazalady. Baqdáýlet Baǵıladan keshirim suraǵanymen eshteńe ózgermeıtinin túsindi.
— Men qarǵys atqyr sol túni qatty mas edim. Qyzdardyń úıde joq ekenin bilgen soń Aıshaǵa tıise bastadym. Sol túni Aısha maǵan «óziniń bal kótere almaıtynyn», - aıtty. Men ashýlandym. Meniń urpaǵymdy jalǵastyratyn ulym bolǵanyn armandap júrgenmin. Alaıda armanym kóz aldymda ǵaıyp bolǵanyn bilý maǵan aýyr soqqy boldy. Ózimniń ne istegenim esimde joq. Bir qarasam Aıshany býyndyryp, óltirgen ekenmin. Qatty qoryqtym. Qatty... Ne isterimdi bilmedim. Bir kezde máıitti ózenge laqtyrý kerek ekenin túsindim. Solaı jasadym da, úıge kelip uıyqtap qaldym. Tańerteń turǵan kezde jaman tús kórgendeı boldym. Biraq Jaıyqtyń jaǵasynan Aıshanyń máıitin kórgende bul oqıǵanyń tús emes ekenin bildim. Men kinálimin... Men kináli emespin... Qý araq... Túbimen jetti...
Qazir Baǵıla Toǵjan men Ulbolsyndy óz qamqorlyǵyna alǵan. Qyzdar eseıgen kezde ǵana Baǵıla barlyq shyndyqty qyzdarǵa aıtyp berdi. 10 jylǵa túrmege qamalǵan Baqdáýlet esinen adasyp, túrmedegi alǵashqy kúni-aq óz-ózine qol salǵan.
