Ońtústiktiń bir top jastary 2 sáýir – Dúnıejúzilik aýtızm máselesi týraly aqparat taratý kúnine oraı «Aýtızmdi jeńemiz!» aksıasyn ótkizdi. Oblystyq Jastar resýrstyq ortalyǵynyń «Bizben birge» eriktiler tobynyń 100-ge tarta múshesi men qaladaǵy joǵary oqý oryndarynyń stýdentteri oblystyq orys drama teatrynyń alańyna jınaldy. Jastar aýtızm týraly aqparat taratyp, aspanǵa sharlar ushyryp, arnaıy vıderolıkter kórsetti.
Aksıany uıymdastyrýǵa belsene qatysqandardyń biri Aısulý Musabaevanyń aıtýynsha, bul is-sharanyń basty maqsaty – aýtıstıkalyq spektr aýytqýlary bar adamdardy qoǵamdyq qoldaý.
«Álemdik saraptama boıynsha aýtızmmen aýyratyn balalardyń sany ósip kele jatyr. Osyǵan baılanysty memlekettik baǵdarlamalardy kóbeıtýge shaqyryp, olar ózderin qoǵamnyń tolyqqandy múshesi retinde sezinýine kómekteskimiz keledi. Ózimizdi olarǵa jáne ata-analaryna úmit otyn syılaýshysy retinde kóremiz», - deıdi OQMPÝ-diń stýdenti Aısulý Musabaeva.
Aıta ketsek, aýtızm – bala damýyndaǵy aýytqýshylyqtyń aýyr túri. Ol áleýmettik ortamen qarym-qatynastyń joqtyǵyn bildiredi. Sımptom retinde aýtızm kóptegen psıhıkalyq aýrýlarda kezdesedi, biraq keıbir jaǵdaılarda erte jastan baıqalyp, balanyń damýyna keri áserin tıgizedi. Bul jaǵdaıdy «erte balalyq aýtızm sındromy» dep ataıdy. Ol bolsa psıhıkalyq damý zaqymdalýynyń bir nusqasy retinde qarastyrylady. Sonymen qatar, bala boıynda aýtızmniń keıbir klınıkalyq kórinisteri baıqalsa, ony «aýtıstıkalyq tulǵalyq qasıetter» dep ataıdy. Naqty sımptom retinde 2-3 jasqa qaraı qalyptasýy múmkin.
Qazirgi ýaqytta aýtızmniń naqty sebepteri anyq zerttelmegen. Kóp ǵalymdardyń derekteri boıynsha, ortalyq júıke júıesiniń buzylýy saldarynan bala osy dertke shaldyǵady. Tuqym qýalaýshylyq faktordyń áseri mol ekenin kóptegen zertteýshiler moıyndaıdy. Sonymen birge, aýtıst balalarda mıdyń organıkalyq zaqymdalý jaǵdaıy da jıi kezdesedi.
Pikir qaldyrý