Internettiń qarqyndy damýymen qoǵamymyzda jańa medıa damydy, túrli áleýmettik jeliler paıda boldy. Eń alǵash qoldanysqa engenderdiń biri agent boldy. mail.ru agenti adamdardyń oıyna jeńil túrde endi. Árkimniń jeke elektrondy pochtalary bolyp, ózara qarym-qatynasty ońaı ornatty. Muny adamdar durys qabyldaı aldy ma? Qandaı maqsatta qoldanyp, ne nátıje berip júr? Al osy ınternettiń kesirinen qoǵamymyzda biraz keleńsizdikter bolyp jatqanyn bireý bilse, bireý bile bermeıdi. Aıtar áńgimemizden buryn joǵarydaǵy ınternet, agent jáne elektrondy pochta degen uǵymdarǵa anyqtama berip alaıyq. Internet – dep otyrǵanymyz, kompú­terlik serverlerdiń búkilálemdik jelisi. In­ter­netke qosylý múmkindigi bolǵan jaǵdaıda, bilim berý mekemeleri, memlekettik uıymdar, komersıalyq kásiporyndar jáne jeke adamdar sıaqty mıllıondaǵan qaınar kózderden aqparat alýǵa bolady. Internet – kez kelgen kompúterlermen búkil álem boıynsha aqparat almasý men berý múmkindigi, jeliler júıesi. Sondaı-aq, baılanys aralaryn ózara biriktiretin, toraptardyń jıyntyǵy. Mine, ınternettiń qysqasha anyqtamasy osylaı. Al elektrondy pochta nemese e-mail (electronic mail – elektrondy pochta), adamdar arasyndaǵy baılanys tásilderiniń biri bolyp tabylady. Elektrondy pochtanyń Internettegi negizgi fýnksıasy – planetanyń qaı núktesinde bolsa da, Internettiń kez kelgen eki paıdalanýshysy arasynda elektrondy hattarmen – mátindik habarlamamen operatıvti jáne óte tez almasýdy júzege asyrý. Elektrondy pochtanyń qosymsha múmkindikterine mynalardy jatqyzýǵa bolady: dybystyq ha­bar, qujattardy, syzýlardy, fotosýretterdi, beınematerıaldardy berý; ǵylymı jýrnalǵa, sırek kitaptarǵa, jarnamaǵa jetý jáná ár túrli taýarlardy joldaý nemese satý; sonymen qatar, ujymdyq is-áreketterdi programmalyq turǵydan qamtamasyz etý; mekemeler men uıymdarda qujat qoldaný; ujymdyq jumysty josparlaý. Al agent degenimiz ne? Ol nege jastardy jaýlap barady? Kompúterdi qoıyp, uıaly telefonǵa deıin enip alǵan bul baılanys quralynyń tıimdiligi aıtpasa da túsinikti. Alaıda, 2003 jyly mail.ru kompanıasynyń habarlasýǵa ońtaıly bolý úshin oılap tapqan baılanys quraly búginde jastardyń ish pystyrmaıtyn ermegine aınalǵan tárizdi. Olaı deýimizdiń sebebi, agentte áńgime aıt dep áńgime izdep, «ne jańalyq» dep jańalyq surap, azannan qara keshke deıin qara sózdiń qaımaǵyn sapyryp otyratyndardyń qarasy kóp qazir. Jastardyń kóbi agentpen «aýyratyn» boldy. Jastardyń kóbi deımiz-aý, otbasyly, balaly-shaǵaly bolǵandardyń arasynda da osy agenttiń «arqasynda» berekesi qashyp júrgender de bar. Damyǵan degen, ınternet degen osy eken dep túsingen bolar bálkim, Almaty oblysyna qarasty Mataı stansıasynyń turǵyndarynyń arasynda daý shyqty. Atalmysh aýylda turatyn eki balaly kelinshek agentten «ǵashyǵyn» taýyp, biraz ýaqyt sóılesip júredi. Kelinshektiń ózi de sol stansıanyń qyzy. Álgi «ǵashyǵy» óz jaryna qaraǵanda tabysty bolsa kerek, «eki ulyńmen de qabyldaımyn» dep kelinshekti azǵyrady. Al «aqyly qysqa» bıkesh eki balasyn jetektep, qudaı qosqan qosaǵyna til qatpaı túndeletip poıyzǵa minedi de ketedi. Mataılyqtar tań atqan soń shýlasady. Jarynan, eki balasynan beıbit kúnde aırylǵan azamat arttarynan barýdan bas tartqan. Eń soraqysy, sol álgi qabyldap alǵan «sýper ǵashyǵy» «Alańdamańdar, A. aman-esen maǵan keldi» dep sms-hat jol­daıdy ǵoı. Qaryndastarynyń bul qorlyǵyna shydamaǵan kelinshektiń týǵan aǵalary ony úıge qaıta ákeledi. Árıne, burynǵy kúıeýiniń emes, óz úı­lerine. Namys jibersin be... Osyǵan uqsas taǵy bir oqıǵa Ońtústik Qazaqstan oblysy, Saryaǵash aýdanynda bolǵan. Onda da osy agent úshin bir otbasynyń shańyraǵy shaıqalǵan. Otyzynda orda buzar jigit aǵasy aırandaı uıyǵan otbasyn buzyp, agenttegi arýdyń «Tólegenine» aınalǵan. Eki ul, bir qyzymen qalǵan kelinshegi kúıeýin emes, damyǵan zamandy, tozǵan qoǵamdy, ozǵan ınternetti qarǵap-sileıdi. Taıaqtyń eki ushy, tarazynyń eki basy bolatyny sekildi, ár nárseniń de jaqsy jáne jaman jaǵy bolady emes pe? Biz qa­zaqtar nege tek jaman jaǵyn qabyldaıdy ekenbiz? Álemde jetekshi orynǵa ıe bop, qarqyndy damyp kele jatqan ınternetti de jaqsylyqqa jarata almaı júrmiz-aý...