Shal men shapan

/uploads/thumbnail/20170708174402002_small.jpg

«Aqyndaryn osynshalyq qurmetteıtin eldi  buryn-sońdy kórgen emespin. Aqynyn ardaqtaý tek qazaqta ǵana saqtalǵan. Epıkalyq jyrlardy qaǵazǵa qaramaı aıtý degen ne degen ǵajap qabilet!» dedi, Sakýraı san tańdanysyn jasyra almaı. Jambyl aýylyndaǵy murajaıdy tamashalap júrgen japonıalyq qonaqtar kókeıindegi suraqtaryn qoıyp jatyr: Sonda Jambyl Jabaev óleńin Súıinbaı Aronulyna kórsetip, teksertip turǵan ba? — Joq, ol tókpe aqyn bolǵan, — dep, ekskýrsovod Sholpan sýyryp-salma aqyndyq óneri jaıly biraz málimet berdi. Shaı ishetin bólmeni kórgende Katamoto san aqynnyń qaı jerde otyrǵanyn surady. — Qazaqtyń úıinde er adam sizderdegi sıaqty tórde otyrady. Ol tórdi sýretke túsirip aldy.

Iá, olardy barlyǵy qyzyqtyrdy. Kebisiniń razmeri men murajaı janyndaǵy garajda turǵan, aqyn mingen mashınanyń kezinde qaı zaýyttan shyqqandyǵyn, shopyrynyń esimine deıin surady. Aqyndar aıtysynan syr shertetin tarıhı fotosýretter ilingen bólmede tipten qıyn suraqtar qoıyldy. Japondar sýrettegi qolyna qobyz, dombyra ustaǵan qalyń toptyń qaısysy aqyn, qaısysy baqsy ekenin jáne olardyń ejelde qandaı fýnksıa atqarǵanyn aıtyp berýimdi «talap etti».

Murajaı ekskýrsovody syıǵa tartqan jyraý jaıyndaǵy bir-bir fotoalbomdy qushaqtaǵan qonaqtar syrtqa shyqty. Sodan «Toıotaǵa» otyryp, aýyl syrtyndaǵy jotalardy kórmekke murajaıdyń shyǵys jaǵyndaǵy  jolǵa túsip  kele jatqanbyz. Kenet mashına ishindegi áıelder shý ete qaldy: «Qazaq ata kele jatyr, qazaq ata! Toqtańyz!». Sóıtsem anadaı jerde qazaqı qalpaq pen shapan kıgen qarıa ketip barady eken. Artynan júgire jetip aqsaqalmen amandastyq. Aýyl aqsaqalyna ıilip sálem bergen japondar kópten kórmeı tabysqan týystarsha shurqyrasty da qaldy. Qarıanyń qalpaǵyn, shapanyndaǵy oıýlardy qyzyqtap máz. Sol sátte olar úshin qazaqtyń shalynan asqan ǵajap, onyń shapanynan ótken kórkem dúnıe joq edi.

Aqsaqal Qarasý degen aýyldaǵy jıenine barý úshin úıinen shyqqany osy eken.   Meniń qonaqtarym atany «Qarasýǵa biz aparamyz» dep,  «Toıotaǵa» salyp aldy. Sonymen jotaǵa shyǵý jospary ózgerip, mashına Qarasý aýylyna qaraı bet aldy. Keńes Úkimetiniń kezinde de ústinen shapanyn tastamaǵan Álimqul ata japondarǵa naǵyz qazaq aqsaqalyna tán kelbetpen kórinip, qonaqtardy burynǵy ótken batyrlar týraly, bıler jaıyndaǵy áńgimesimen baýrap aldy. Qarasýǵa jetkenshe japondar atanyń aýzynan Sarybaı batyr týraly, qazaqtardyń Qoqan handyǵymen qalaı soǵysqany jónindegi eshbir kitapta jazylmaǵan áńgimeni estý baqytyna ıe boldy. Olar úshin Jambyl ata jaıyndaǵy fotoalbomǵa  aýyl aqsaqalynan qoltańba jazdyrtyp alýdyń ózi sheksiz qýanysh, úlken mártebe edi. Munaıǵa da, salynyp jatqan munaraly saraılarymyzǵa da tań qalmaǵan shet eldikter qazaqtyń shapan kıgen shalyna qaıta-qaıta ıile berdi. Ulttyq kıimniń qasıetin osyndaıda uǵady ekensiń.

Sharafat Jylqybaeva

Pikir qaldyrý

Qatysty Maqalalar