"Sabyrly jurtpyz ba, álde, er­­te týyp, kesh qalǵan halyqpyz ba?"

/uploads/thumbnail/20181121102423640_small.jpg

...Qamsyz qazaqpyz. Eshqa­shan asyqpaımyz. Keshki sa­ǵat jetige shaqyrylǵan toıǵa – saǵat onda asyqpaı baramyz... 
Sabyrly jurtpyz ba, álde, er­­te týyp, kesh qalǵan halyqpyz ba?.. 
Kúni keshe sport serkemiz Serik Qonaqbaev Álemdik boks Federasıa­synyń basshy­lyǵyna kandıdat bolýǵa keshigip tirkeldi. Áıteýir, áýpirimdep, saýaty men zańnyń arqasynda, báıgege túsip edi, ózbekten jeńilis tapty. Sol jeńilistiń sebebi – birinshi aınalymǵa keshigýde emes pe eken? Bálkim, ala taqıaly baýyrymyz alǵashqy atta­nys­ta-aq alyptardyń aýzyn alyp, kelisim qylyp, qol qysyp qoıǵan shyǵar?!.

Al, Oleg (shyn aty – Álıhan kórinedi) Sermuhamedov degen bir quldyq sananyń qurbany: «Men SSRO-da dúnıege keldim. Ol ýaqytta ádildik – zańnan joǵary turatyn. Zań – ádildikke moıynsunatyn... Ákimder, jemqor sýdıalar, saıasatkerler, sapasyz bilim, kommersant dárigerler, tań­daýly adamdardyń ofshor­daǵy qarjysy – munyń barly­ǵyn kórip qusqyń keledi, betiń qyzarady. Osynyń barlyǵy «Mahabbat, Komsomol men Kóktemdi» almastyrdy. Kóptegen qazaqtar ishki túı­sigimen Reseıdi ananyń jyly qushaǵy retinde qabyldaıdy. Erte me, kesh pe, onyń qusha­ǵy­na tyǵylýǵa týra keledi», – dep sandyraqtapty, taıaý kún­deri. Biraq, birde-bir qazaq myńq etpeıdi. Baıaǵy sol – marǵaýlyq...

Alla Taǵalamyz bizge sal­bók­selikpen birge – Óziniń sha­paǵatyn da moldaý tógip, jaman­dyqtan qorǵaıtyn qal­qa­nyn tosqan sekildi. Áıtpese, anaý ın­deesterdiń molasynyń ústine ornaǵan AQSH degen elde jyl saıyn, kún saıyn bir páleket bolady da jatady. 

Birde aty atyshýly daýyldar kólik­terdi maqtasha ushyryp, úılerdi úıindige aınaldyrsa; keleside qolana qaý alǵan jasóspirim ózi oqıtyn mektepke kelip, synyptastary men ustazdaryn qyzyl qanǵa bók­tirip, qynasha qyryp salady... 
Jaqynda bir qalany tuta­sy­men ot orap, órt shaldy. Aq­parat kózderi: «AQSH-tyń Ka­lıfornıa shtatyndaǵy orman órtinen keminde 25 adam qaza tapqan. Sol aýmaqta turyp jatqan tanymal júrgizýshi Kım Kardashán jınalyp ketýge bir saǵat ýaqyty bolǵanyn aıtqan. Jalpy shtattyń 16 jerinen órt oshaǵy tabylǵan. Amerıka bıligi muny Kalıfornıa tarıhyndaǵy eń iri órtterdiń qataryna jatqyzyp otyr. Keıbir okrýgterde tótenshe jaǵdaı jarıalanǵan. Shamamen, 400 órt sóndirýshi órtti sóndirýge tyrysyp jatyr» – dep, dabyl kóterdi..

Qudaı betin aýlaq qylsyn, dáp osyndaı orasan kesapat kel­se, qamsyz qazaq qaıter edi?.. 
Tumandy uıqyda júretin tótenshe jaǵ­daılar qyzmet­kerleri elge eskertýge úlgerip, saý jurtty saqtap qala ala ma?.. 
Aqyn Abaı «Qyryq birin­shi sóz» qara sóziinde: «Qazaqty ıa qor­qytpaı, ıa paralamaı, aqyl­me­nen ne jyrlap, ne syrlap aıtqanmenen eshnársege kón­dirý múmkin de emes. ...Ózderiniń yrbańy bar ma, pysh-pyshy bar ma, gýildegi bar ma, dúrildegi bar ma – sonysynan dúnıede eshbir qyzyqty nárse bar dep oılamaıdy, oılasa da buryla almaıdy, eger sóz aıtsań túgel tyńdap tura almaıdy, ne kóńili, ne kózi alańdap otyrady. Endi ne qyldyq, ne boldyq!» – dep jazypty.

Menińshe, qazaqtyń jaýy – júzshildik te, rýshyldyq ta emes, qazaqtyń qas dushpany – dáp osy qamsyzdyqta!

Uıqy – tym tátti, oıaný – tym qıyn eken-aý!..

Qajymuqan Ǵabdollanyń feısbýk paraqshasynan alynǵan

Qatysty Maqalalar