Shyǵys Qazaqstan oblysynyń ákimi Danıal Ahmetov Qytaıdyń Shyńjan –Uıǵyr avtonomıalyq aımaǵynda júr. Alaıda ákimshiliktiń jumys saıtynda aımaq basshysynyń Qytaıǵa barǵany týraly birde bir aqparat joq. Danıal Kenjetaıulynyń «qytaıshylap» ketkenin beıresmı aqparat kózderinen ǵana estidik. Ahmetov Qytaıǵa ne úshin bardy? Biraq aımaq basshysynyń qaıda saparlaǵanyn jurtshylyqqa jarıa etýge jaramaı otyrǵan ákimshiliktiń bul saıtynyń jumysyn biz sapaly deı almadyq.
Respýblıkanyń aqparat kózderiniń barlyǵy da únsiz. Bir jyly habar joq. Kúmánimiz qoıýlana túskennen keıin ǵana baryp, aqyry altaynews.kz portaly bir aqparattyń shetin shyǵardy. «Baqsaq baqa eken» demekshi, sóıtsek, Ahmetov Qytaımen alys-beris, aýyl sharýshylyǵy sektory, ónimdi qaıta óńdeý, eksport máselesin sheshýge barypty. D.Serikbaev atyndaǵy SHQMTÝ men Shıheszy ýnıversıtetteri tehnıka salasynda, al S.Amanjolov atyndaǵy SHQMÝ men İle pedogogıkalyq ýnıversıteti gýmanıtarlyq ǵylym salasynda jumyla jumys isteıtin bolypty. Eń bir nazar aýdararlyǵy, eki aımaqtyń basshylyǵy Techen – Aıagóz baǵytynda temir jol salý jaıyn da sóz etipti. Tipti Shyńjań-Uıǵyr avtonomıasy partıalyq komıtetiniń hatshysy Chen Súangomen áńgime barysynda da osy másele sóz bolǵanǵa uqsaıdy.
Ekijaqty kelisimge Danıal Ahmetov rıza bolǵan bolýy kerek, «Eki taraptyń ekonomıkasyna da paıdaly jaılar aıtyldy. Temir joldyń qurylysy men aýyl sharýashylyǵy jónindegi josparlarymyz oń nátıje beredi dep senemiz», – depti.
Biraq bizdi alańdatqany basqa nárse, sońǵy birer jyldan beri tórtkúl dúnıeni alańdatyp jatqan Qytaıdaǵy qazaq máselesi nege Danıal Ahmetovty tolǵandyrmaǵan? Qarap, barlap, zerttep shyqtyq. Ol týraly bir aqparat joq. Tipti Ahmetovtyń adamdarynyń sońǵy tórt jylda Qytaıǵa 16 ret resmı saparmen barǵany týraly aqparat órip júr. Eń bolmasa, Qytaıǵa osy sońǵy barǵanynda «qandastarymnyń hali neshik?» dep bir jaǵdaı surasa netti? Álde janaıqaıdan alys-beris joǵary tur ma?
Qazaqstandaǵy qandastar shyryldap Shyńjań jaqqa qaraıdy? Al Ahmetov...
Umytpasam, osydan bes aı buryn Ahmetovtyń orynbasary Ásem Núsipova búkil elimiz 31 mamyr saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn eske alyp, aza tutyp jatqanda, jurtshylyqty qaraly kúnmen quttyqtap, jaǵamyzdy ustatqan edi. Sol kezde Semeıdegi Álıhan Bókeıhannyń eskertkishi aldyna gúl shoqtaryn qoıǵan ákimniń orynbasary qaǵazǵa shuqshıyp, orys tilinde baıandama jasaǵan. Ásem Bekqyzy Núsipova sonda sóziniń sońyn «S prazdnıkom – 31 maıa!» dep aıaqtaǵan kórinedi. Muny zhasalash.kz gazetiniń saıty kezinde jeter jerine deıin jetkizip jazdy.
Biraq Ahmetovtyń orynbasarynyń Semeıdegi Álıhannyń eskertkishiniń aldynda yńǵaısyzdaý sóz aıtqanyn halyq umyta qoıǵan joq. Keshe kendi Altaı óńiriniń bir aqparattyq portaly Bókeıhannyń sol eskertkishiniń mańaıynda jalańash qalpymen (butynda tek túrsıi bar-red) gúlzarmen rahattanyp kele jatqan jas jigittiń vıdeosyn jarıalady. Muny qalaı túsinýge bolady?! Alashtyń ardaqtysy Álıhan Bókeıhan Ahmetov basqarǵan aımaqqa qashanǵy mazaq bola beredi? Eń quryǵanda, Qytaıǵa tórt jylda 16 ret barǵan Danıaldyń delegasıasy óńirdegi osy keleńsizdikti túzese netti?!
Oblystyq polısıa departamentiniń bastyǵy, polısıa general-maıory Janarbek Baqtybaevtyń aıtýynsha, jasalǵan qylmys sany jóninen Shyǵys Qazaqstan Almaty qalasy, Almaty oblysy jáne Astana qalasynan keıingi tórtinshi orynda tur. Bul da qýana qoıatyn derek emes.
Altaynews.kz aqparattyq portaly ótkende «oblys turǵyndary jyl saıyn «ashshy sýǵa» 30 mlrd teńge shyǵyndaıdy» degen aqparat taratty. Sumdyq qoı. Sonda salaýatty ómir saltyn ustaný týraly prezıdenttiń tapsyrmasy qaıda qaldy? Bul aımaqtyń turǵyndary sonshalyqty ishkish deýge aýzymyz barmaıdy. Bul derek ras bolsa, Shákárim men Abaı, Oralhan Bókeı men Qalıhan Ysqaq týǵan ólkege qatysty mundaı keleńsiz jaıtty aımaq basshysy Ahmetov osy ýaqytqa deıin nege túzeı almaǵan?!
Qazir Qytaıdaǵy qandastardyń máselesimen Qazaqstannyń Syrtqy ister mınıstrligi barynsha aınalysyp jatyr. Keıbir jaıttardyń túıini de sheshildi. Mınıstr Qaırat Ábdirahmanov osydan birneshe apta buryn QHR-dyń Qazaqstandaǵy tótenshe jáne ókiletti elshisi Chjan Sáony qabyldaǵan kezde de osyny ashyq aıtty. Biraq bizge mınıstr Qaırattyń ǵana emes, máseleni birigip sheshýge umtylatyn búkil qara qazaqtyń qaısarlyǵy kerek.
Qazaqtyń janyn qazaq qana túsinedi. Qandastardyń janaıqaıy bul ashshy shyndyq. Bul másele qazir Birikken Ulttar Uıymynyń minberinen, Eýropa parlamentinen jıi kóterile bastady. Al «Aq jol» partıasy aıtqan aqıqatty Qytaıǵa baryp turyp nege Ahmetov aıta almaıdy?!
...Bizdi oılandyrǵan osy saýal edi.
Erkin Qaldan