Grýzıadaǵy ekinshi týrdyń prezıdenttik saılaýynda Salome Zýrabıshvılı jeńiske jetti. Ortalyq saılaý komısıasynyń aldyn ala jasalǵan esebi boıynsha ol 59,52 paıyz daýys jınap, el prezıdenti atandy. Al onymen básekege túsken Grıgol Vashadze 40,40 daýyspen ekinshi oryn aldy. Taqtalasta sóıtip, «Grýzın armany» partıasynyń atynan usynylǵan kandıdat jeńiske jetti. Naqty derekke júginer bolsaq, Zýrabıshvılıge 1.1 mıllıon adam daýys berdi, al Vashadze 780 myń grýzınniń daýysyn aldy.
Halyqtyń 52,23 paıyzy qatysqan bul saılaýǵa shetelde turatyn grýzınder de daýys berdi. Endi Zýrabıshvılı eldi alty jyl basqaratyn bolady. Bul –halyq saılaıtyn sońǵy prezıdent. Al budan keıingi prezıdentke parlamenttegi 300 depýtat daýys beretin bolady.
Zýrabıshvılı 1952 jyldyń 18 naýryzynda Parıjge qonys aýdarǵan saıası emıgrantterdyń otbasynda dúnıege kelgen. Ol 30 jylǵa jýyq Fransıanyń Syrtqy ister mınıstrliginde qyzmet istegen. 2004-2005 jyldary eline kelip, Grýzıanyń Syrtqy ister mınıstri laýazymynda boldy. 2005 jyly «Grýzıa joly» atty partıa qurdy. 2007-2009 jyldary Salome Zýrabıshvılı el opozısıasynda basqa saıası uıymdarmen birge Saakashvılıge qarsy belsendi jumys istedi, narazylyq sherýin uıymdastyrdy. Biraq kóp uzamaı saıasattan múldem ketýdi uıǵardy. 2013 jyly Fransıa jáne Grýzıa azamaty bolǵandyqtan ony Ortalyq saılaý komısıasy prezıdenttikke kandıdat retinde tirkeýden bas tartty. 2016 jyldyń tamyzynda Fransıa azamattyǵynan bas tartqan ol qaıtadan prezıdenttik saılaýǵa túsetinin jarıa etti. Sóıtip, «Grýzın armany» partıasymen birigip, óziniń kim ekenin dáleldep jáne eldegi basqa da múddeles uıymdardyń qoldaýymen jeńiske jetti. Al Mıhaıl Saakashvılıdiń jaqtasy Vashadze nelikten jeńilip qaldy? Munyń birneshe sebepteri bar:
- Burynǵy prezıdenttiń múddelesi Grıgol Vashadze eger prezıdenttik saılaýda jeńiske jetetin bolsa, eń aldymen Saakashvılıdi jáne onyń túrmede jatqan barlyq jaqtastaryn bosatýǵa ýáde berdi.
- Al jańarý men qoǵamdaǵy ózgeristerdi qalaıtyn halyq Saakashvılıdiń adamdarynyń qaıtadan bılikke kelýin qalaǵan joq. Eger Vashadze prezıdent bolsa, Saakashvılıdiń aıtaqtaýymen elde taǵy da teketires oryn alýy ábden múmkin edi. Sondyqtan munyń aýyr zardaptary bolatynyn halyq túsindi.
- Onyń ústine Saakashvılıdiń Ýkraınadaǵy istegen saıası opozısıalyq jaǵymsyz áreketterine grýzınder tarapy jaǵymsyz baǵa berdi. Shyn máninde Grýzıa taǵy da azamattyq soǵysqa dýshar bolýy múmkin edi.
Al «Grýzın armany» partıasynyń atynan usynylǵan, Parıjde týyp, saıası belsendiligimen Grýzıada kózge túsken Zýrabıshvılıdi halyq nege qoldady?
- Sarapshylardyń aıtýyna qaraǵanda, Zýrabıshvılıdi qoldaǵan jetekshi partıa men halyqtyń basym kópshiligi Saakashvılıdiń elge qaıtadan oralýyn qalaǵan joq.
- Ekinshi týrdyń barysynda Zýrabıshvılı halyqqa tikeleı saýal tastady: Biz, ne Saakashvılı? Kimdi tańdaısyz?
- Osyndaı saýal qoıý arqyly Zýrabıshvılı ári-sári kúıde turǵan halyqtyń birazyn óz jaǵyna tartyp áketti. Sóıtip, osydan alty-jeti jyl buryn Grýzıaǵa kelip, saıası belsendiligin bastaǵan Salome Zýrabıshvılı naqty baǵdarlamasynyń arqasynda prezıdenttikke saılandy.
Sonymen oralman atanǵan Salome Zýrabıshvılı kim?
- Onyń atalary 1918-1920 jyldary Grýzıada Keńes Odaǵy ornaǵannan keıin qýdalaýǵa ushyrap, Parıjge kelip turaqtaǵan jeti saıası emıgranttyń biri.
- Zýrabıshvılıdiń qos dıplomy bar. Ol Parıjdiń saıası ǵylymdar ınstıtýty men AQSH-tyń Kolýmbıa ýnıversıtetin bitirgen.
- Fransıanyń Syrtqy ister mınıstrliginde, BUU-da, EQYU-da jáne Fransıanyń Italıadaǵy elshisi bolyp qyzmet istegen.
- Ol Fransıanyń birneshe memlekettik ordenimen marapattalǵan.
- Zýrabıshvılı eki ret turmysqa shyqqan. Ekinshi kúıeýi grýzın fılosofy, tarıhshy, pýblısıs – Anrı Djashıa. Ol osydan alty jyl buryn qaıtys boldy.
- Birinshi kúıeýi Nıkoloz Gýgýshvılıden qalǵan eki balasy bar. Úlken uly Teımýraz Birikken Ulttar Uıymynda, al qyzy Ketevan Fransıa telernalarynyń birinshe telejúrgizýshi bolyp jumys isteıdi.