«... Tilimdi kes, túrmeńe jap, tózemin» nemese bir sýrettiń tarıhy jaıly jyr-baıan

/uploads/thumbnail/20181204094253563_small.jpg

«Bul jerde basqa eshkimdi jazalamaýlaryńyzdy suranamyn.

 Men bárine ózim jaýap beremin»

Mamadıar Jaqypov,

«Jetisý» gazetiniń 1985-1987 jyldardaǵy Bas redaktory

Ózge emes,  jaýap berem men ózim,

Tilimdi kes,  túrmeńe jap, tózemin.

Kúni keshe «jańa alańda» jazyqsyz,

Jastaryma qarýyńdy kezediń,

Shyndyqty izdep shyǵyp edi, «jaý» boldy  ,

... Endi  meniń kelgendeı me, kezegim?!.

 

Jeltoqsanda...jas tunady janarǵa,

Qansha qyrshyn taptaldy eken tabanda?!.

Ul-qyzymdy ıtterińe talattyń,

Tepkilettiń ar-uıatsyz nadanǵa.

Sotqa súırep, «ıtjekkenge» aıdattyń,

...  Sol arsyzdyq qol salmaq pa,  maǵan da?!.

 

Jeltoqsanda... sol kúnderde yzǵarly,

(Kóńilderde máńgi óshpeıtin syz qaldy).

Ul-qyzdarym alaý bolyp jylytty,

Saqyldaǵan sary aıazda muz-qardy.

Jastarymnyń jasymady  jigeri,

... «Iliktirsem» dep tursyń ba, tulǵamdy?!.

 

Jeltoqsanda... soqty daýyl, bir aǵyn,

Jaratqannan saqtaı kór dep suradym.

Qan qasapta ıilse de, synbaǵan,

Jastaryma táýba jasap,  jyladym,

Qyzyl-ala qandy kórip,  ah urdym,

...  Taǵdyrymnyń kútem men de, synaǵyn?!.

 

Jeltoqsanda... áýre-sarsań myna jurt,

Qas-qaǵymda  erlik, ezdik synalyp.

Halqyn súıgen qaıratkerden, tektiden

İzdedińder «halyq jaýyn»  shyǵaryp.

Bir qazaqty bir qazaqqa kýá ǵyp,

... Endi meni jaý deısiń be, «qýanyp»?!...

 

«Halyq jaýy» ...  tańsyq emes bul uǵym,

Zar zamanda...  saldy talaı «quryǵyn».

Olar Maǵjan, Ahmet pen Mirjaqyp,

Sáken, Ilás irileri iriniń.

Kúni keshe  aqtaldy sol arystar,

...  Men de elimniń  ar-namysty   ulymyn...

 

 «Halyq jaýy»... Alashym dep ah urǵan,

Týǵan halqyn el bolýǵa shaqyrǵan.

Ańsaǵany azattyq hám  erkindik,

Teńdik izdep aıdalǵan  hám atylǵan.

Keń ólkemde  kókbóri – Rýhy  jortyp júr,

...  Jan alsań da, qamalsam da, bas urman...

 

«Halyq jaýy».... zar zamannyń «amaly»,

(Dál sol kezdeı  búgin de jurt qaraly).

Jeltoqsanda... jarq etti bir naızaǵaı,

Dúr silkintti uıqydaǵy sanany.

Taıaý qaldy,  Táýelsizdik tańy atar,

... Men arystan, qursaýdaǵy jaraly...

 

Maǵjan syndy  kámil senem  jastarǵa,

(Alash atyn jazady erteń  aspanǵa!!!).

Shynymen de bir ǵajaıyp kúı keshkem,

«Jetisýǵa» bul sýretti basqanda.

Qaımyqpastan qasqaıyp tur  tórt batyr,

...Erteń  ańyz, jazylar-aý  dastan da...

 

Nazar salsań beınelerge ańdap bir,

Asqaq qarap  Rysqulbekov Qaırat tur,

Qaısarlyqty, sezinesiń, órlikti,

Atoı salǵan jasyn – Namys, Ardy –  ótkir.

Ólimnen de qaımyqpaıdy tik qarap,

... Meni-daǵy dál solardaı jan dep bil...

 

Ár zamanda bir «surqyltaı» degen shyn,

Al ázirshe jaýap alar, «tóremsiń».

Erteń tarıh tórine ener bul sýret,

San urpaqqa asqaq Rýh berer shyn.

Jastarymnan artyq emes «shybyn jan»,

... «Bul maıdanda bala ólgenshe, shal ólsin»...

 

 ... Eshkim de emes, «kinálimin» jeke men,

Qandaı jaza arqalatsań, kóterem.

Tórt batyrym «Jetisýdan» urandap,

Qulaq túrip qaraıtyndaı jeti álem.

Qarsylyǵym – qara júrek qoǵamǵa,

... Perzenttik  paryzym bul ótegen.

 

Taıdyrarsyń qyzmetten, mánsaptan,

Aıyrarsyń kásibimnen nan tapqan.

Tabylar-aý eki qolǵa bir kúrek,

Jaıly orynǵa jan emespin Ar satqan.

Táýelsizdik qarlyǵashy bul sýret,

... Syr shertetin almaǵaıyp sol shaqtan...

 

Esińdi jı, bul beınege úńilde,

«Qańǵyp kelgen shúregeıge» júginbe.

Dúnıe kezek, qatal Ýaqyt tezge alar,

Erteń  jaýap beresiń sen búginge.

Batyr uldar oralady eline,

... Aqtalarmyz, Shyndyq jeńer túbinde...

R.S.  «Saıası qyraǵylyǵynan aıyrylǵan jáne gazette oqyrmandardyń ashý-yzasyn qozdyratyn  ıdeıalyq zıandy sýretterdi jarıalaýǵa aparyp soqtyrǵan saıazdyq kórsetkeni úshin» degen jalamen «Jetisý» gazetiniń bas redaktory M. Jaqypov KPSS músheligi qatarynan shyǵarylyp jáne qyzmetinen bosatyldy. Sol kezdegi respýblıka basshysy Kolbınniń nusqaýynan keıin  alyp shahar Almatydan jumys tabylmaı, bir jyldan asa ýaqyt Kúrti aýdandyq «Shuǵyla» gazetinde korektor bolyp qyzmet atqardy. Búginde  Mamadıar JAQYP aǵamyz zeınetker, Almaty qalasynda turady. Qazaqstannyń Qurmetti jýrnalısi.

Serikjan QAJI

Qatysty Maqalalar