Bizdiń qoǵamdaǵy "múmkindik joq" dep kóz jasyn kóldetip júrgender úshin úlgi bolsyn.
Dmıtrııdiń úıi teńizdiń dál jaǵasynda ornalasqan. Kóbigi burqyrap, tolqyndary týlap jatqan teńizge qaraı 240 metr júrseńiz tabanyńyz sýǵa tıedi. Dmıtrııdiń úıiniń mańynda jeke baspanalar joq. Barlyǵy úlken qonaq úıler men alpaýyt dúkender, meıramhanalar.
Ońtústik jaqta jer teliminiń baǵasy teńizge jaqyndaǵan saıyn qymbattaı túsedi. Dmıtrıı óziniń ıeligindegi jer telimi menúıdi muraǵa alyp qalǵan. Al eger bul jerdi satyp alar bolsa, onda árbir sotyǵyna 2,5 mıllıon rúblden 5 mıllıon rúblge deıin tóleýge týra keler edi. Teńizden júz metr ǵana alshaqtyqta ornalasqan jerlerdiń sotyǵyna, tipti, 20 mıllıon rúblge deıin suraıdy.
Jer teliminiń teńizden alshaqtyǵyna qosa, onyń sapasy men qoldaný aıasynyń keńdigi úlken ról oınaıdy. Jer kategorıalarynyń sany – jeteý, al qoldaný keńdiginiń túrleri 3000-nan asyp jyǵylady. Bul málimetterdiń, talaptardyń barlyǵy Ekonomıka jáne damý mınıstrliginiń buıryǵynda jazylǵan.
Ádette jer telimderin úsh kategorıa boıynsha saýdalap jatady. Olar:
Jeke baspana salý úshin;
Komersıalyq emes saıajaı salý úshin;
Komersıalyq emes baqsha seriktestigin salý úshin.
Jer telimin satyp alyp, úı salyp, ony týrıserge jalǵa berý úshin sizge birinshi kategorıa qajet. Al ekinshi jáne úshinshi kategorıalardyń ıeleri kóbine jekejaı salyp, sol jerde kókónister men jemisterdi ósirýmen aınalysady.
Birinshi kategorıa arqyly da tabys tabý ońaı emes. Talap boıynsha, bul jerde salynǵan úıdiń bıiktigi úsh qabattan aspaýy tıis jáne bul jerde tek bir ǵana otbasy ómir súrýi shart. Sondyqtan, qujattar boıynsha durys jumys jasap, turaqty tirkeýden ótkizetin baspana retinde tizimge qoıǵan jón.
Birinshi kategorıany komersıalyq baǵyttaǵy nysan retinde ózgertýge bolady. Mysaly, týrıserge qyzmet kórsetetin nemese qonaq úı tıpindegi ǵımarat dárejesinde. Bul istiń birneshe qorap qujaty men alatyn ýaqyty, odan bólek óz shyǵyndary bar. Degenmen, bul dúnıeni de iske asyrýǵa ábden bolady. Osy sebepterge sáıkes birinshi kategorıadaǵy jer telimderi ekinshi men úshinshige qaraǵanda, áldeqaıda qymbat turady.
Bul aımaqtaǵy úılerdiń de óz tarıhy bar. Jer telimderin jıyrma jyldan buryn salynǵan baspanalarmen birge satatyndar tabylady. Bos tıptegi úılerdiń jóndeý jumystarymen, elektr jelisimen jáne káriz júıesimen ózindik máseleleri bar. Sondyqtan, eski úıdi syryp tastap, orynyna jańa nysan turǵyzǵan abzalyraq. Adlerde jańa úılerdi túrli bloktar men kirpishten turǵyzady. Eń arzany 3-4 mıllıon rúbldi, qymbaty 20-40 mıllıon rúbldi shyǵyndaıdy.
Dmıtrııdiń úıi tolyǵymen aǵashtan turǵyzylǵan. Mundaı úıdi 5-6 mıllıon rúblge salýǵa bolady.
Dmıtrıı 800 000 rúbldi nysan shyǵyndaryna jumsady
Dmıtrıı qonaq úıdi ashar aldynda ǵımaratty jóndeýden ótkizdi jáne onyń ishki, syrtqy jaǵdaıyn jasady. Jóndeý jumystaryn óz kúshimen atqaryp, sonyń arqasynda 200 myń rúbl kóleindegi qarajatty únemdep qaldy.
İshki jáne syrtqy jaǵdaılardy qamtamasyz etý úshin 800 myń rúbl jumsaldy. Dmıtrıı bólmelerge jıhazdar, tehnıkalar, jatyn oryndaryn, káriz júıelerin jáne ózge de qajettilikterdi satyp aldy. Qonaqtar ózderine as daıyndaıtyn jáne kıim jýatyn oryndardy jalpyǵa ortaq etip qoıdy. Jetkizý qyzmetinen únemdeý úshin qajettilikterdiń kórshiligin ol jergilikti óndirýshilerden satyp aldy. Al qalǵanyn "Ikeadan" satyp aldy.
Kirister
Dmıtrııdiń qonaq úıinde alty bóle jáne jalpyǵa ortaq asqana bar. Eń úlken jáne qymbat nomer tórt adamǵa arnalǵan. Onyń ishinde jeke káriz júıesi men jeke asqanasy bar. Bólmede eki tósek, dıvan, asqana jıhazdary, shkaftar bar. Bul tıptegi nomerdi kóbine balalary bar otbasylar jalǵa alady.
Qalǵan nomerler úsh adamǵa arnalǵan. Olarda da káriz júıesi bar, biraq jeke asqanasy joq. Tósekter bir adamǵa jabdyqtalǵan. Óıtkeni, bul nomerlerde eki adamdyq tósekti alatyndar sırek kezdesedi. Ár bólmede shkaf pen sýyrmaly shaǵyn jıhazdar bar. Ózge jıhazdardy týrıser qajet etpeıdi. Óıtkeni, olar kúnderiniń úlken bóligin jaǵajaıda ótkizip, qonaq úıge tek túneýge keledi.
Bólme kóleminen bólek qonaq úı baǵasyna qonaqtar sany da áser etedi. Bir adamǵa bólme alǵan 30 paıyzǵa deıin arzan. Biraq maýsym kezinde jalǵyz-jarym júrgender óte sırek kezdesedi. Kóp jaǵdaıda qonaqtar 2-3 adam bolyp keledi. Únemdeýdiń taǵy bir joly – bólmeni uzaq ýaqytqa jalǵa alý. Eki aptadan uzaq merzimge jalǵa alýshylarǵa Dmıtrıı 5 paıyzdan bastalatyn jeńildikter jasaıdy.
Qonaq úı mamyr aıynan qazan aıyna deıingi aralyqta jumys jasaıdy. Qarashadan sáýirge deıingi aralyqta Dmıtrıı ǵımaratty jaýyp tastaıdy. Óıtkeni, bul aralyqta jaǵajaıǵa keletin qonaqtar az. Sonymen qatar, aǵashtan soǵylǵan nysandy jylytýdyń da óz qıyndyqtary bar.
Qoanq úı tek maýsym jáne qyrkúıek aılaynyń aralyǵynda tynymsyz jumys jasady.mamyr men qazan aılaynda da kelýshiler qarasy tym kóp bola bermeıdi. Teńiz maýsymy ýaqytynda da túrli keleńsizdikter oryn alyp jatady. Mysaly, aýa-raıynyń qolaısyzdyǵy oryn alady. Tolyq júktememen jumys jasasa, Dmıtrııdiń qonaq úıi jylyna 2,1 mıllıon rúbl tabýǵa qaýqarly. Degenmen, 2017 jyly ol nebári 1,3 mıllıon rúbl paıda tapty.
Komýnaldyq shyǵyndar
Komýnaldyq tólemderge ketetin shyǵyn kólemi maýsymǵa qaraı ózgerip otyrady. Dmıtrıı shilde-maýsym aılarynda komýnaldyq shyǵyndarǵa 40 myń rúblge deıin tóledi. Al bir jyldyq shyǵyndardy eseptesek, komýnaldyq tólemderge 220 000 rúbl jumsalady.
Jarnama
Qonaq úıdiń jeke saıty joq. Dmıtrııdi qonaqtar ózderi izdep tabady. Uzynqulaq qonaq úı úshin qyzmet jasap tur.
Dmıtrıı qonaq úı fotolaryn túrli saıttarǵa ornalastyryp qoıǵan.
Razy bolǵan qonaqtardan artyq jarnama joq. Olar kezkelgen jerde kez-kelgen adamǵa usynys jasaı júredi. Al osy úgittiń nátıjesinde keletin qonaqtar Dmıtrııdiń elektrondy poshtasyna tikeleı jazyp, habarlasa alady. Sondyqtan, Dmıtrıı árdaıym baılanysta bolýǵa kóńil bóledi.
Úı syrtyndaǵy taqtaısha. Ózge qonaq úı ıeleri ǵımarat syrtyna taqtaısha ilip, sonda bólmeler baǵasy týraly, qandaı bólmelerdiń bos ekendigi týraly málimetterdi jarıalap otyrady.
Dmıtrıı mundaı taqtaısha ilýdi josparlamaıdy. Óıtkeni, ony tutynýshylary taqtaısha arqyly izdemeıdi.
Únemdeý joldary
Dmıtrıı qonaqtaryna tańǵy as bermeıdi jáne kóp qyzmetkerdi jumysqa almaıdy. Tańǵy as berý úshin azyq-túlik, aspaz qajettiligi týyndaıdy jáne tazalyq saqtaý organdarynyń tekserisi júredi. Osy qıyndyqtardan qashqan Dmıtrıı nomerdi tańǵy assyz usynady jáne bul ózge qonaq úılerge qaraǵanda 100-200 rúblge arzan bolady.
Ákimshiniń qonaq úıdegi qyzmeti – qonaqtarda týyndaǵan máselelrdi sheshý, olarǵa bólmeni tanystyrý jáne túnde esik ashyp turý. Biraq onyń bir aýysym quny – 2000 rúbl. Dmıtrıı artyq shyǵynǵa boı aldyrmas úshin qonaq úıde ózi árdaıym bolýǵa tyrysady. Al shuǵyl shaýalarmen basqa jerge barý qajet bolsa, týystarynan ózin aýystyra turýyn ótinedi.
Dmıtrıı bólmelerge tazalyq jumysyn da ózi júrgizedi. Edendi jýý, tereze jaqtaýlayn súrtip, tósek jabdyqtaryn aýystyrý sekildi jumystar ár qonaq bólmeni bosatqan saıyn mindeti túrde júrgiziledi.
Dmıtrııdiń aıtýynsha, bul jumys tek jazǵy maýsymda da ǵana ótimdi. Al qalǵan ýaqytta ózge tirlikpen aınalysýǵa týra keledi. Nemese bir jyldyq qajettilikterdi óteıtin qarajattardy maýsym kezinde shyǵaryp alý qajet.
Dmıtrıı 2017 jylǵy maýsymda tek tórt ret qana ózine demalys jarıalaǵan.
Jyl boıy qonaq úıge ketken shyǵyn – 252 000 rúbl.
Maýsymǵa daıyndyqqa ketken shyǵyn – 220 000 rúbl.
Jarnama men komısıa – 32 000 rúbl.
Adlerdegi kishkentaı qonaq úıden 2017 jyly túsken taza paıda kólemi – 1 048 000 rúbl.
Aýdarǵan: Ádilet Mádenıet