Ulttyq Bank tóraǵasy Erbolat Dosaev Úkimet otyrysynda jahandyq ekonomıkadaǵy tendensıalar men onyń Qazaqstan ekonomıkasyna áseri týraly aıtty.

Osy jylǵy 24 aqpanda koronavırýstyń álemdik ekonomıkaǵa taralý áseriniń kúsheıýi aıasynda jaǵdaı kúrt ózgerdi. 

«2020 jylǵy 6 naýryzda OPEK+ otyrysynyń qatysýshylary munaı óndirýdi qysqartý boıynsha mámileniń talaptary týraly kelise almady. Reseı óndirýdi tómendetý usynysyn qoldamady. Osyǵan baılanysty Saýd Arabıasy aǵymdaǵy jylǵy 8 naýryzda álemniń barlyq óńirleri úshin óz munaıynyń baǵasyn tómendetý jáne munaı óndirýdi táýligine aǵymdaǵy 9,7 mln barelden 12 mln barelge deıin ulǵaıtýǵa daıyn ekendigi týraly sheshimin habarlady», – dedi Erbolat Dosaev.

Bul munaıdyń álemdik baǵalaryn aıtarlyqtaı tómendetýge alyp keldi. 9 naýryzda Brent markaly munaı álemdik naryqtarda bir barel úshin $31-36,5 sheginde saýdalandy, aldyńǵy kúnmen salystyrǵanda tómendeý 30%-ten asty. 

Bıylǵy 9 naýryzda ofshorlyq naryqtardaǵy rúbldiń álsireýi munaı baǵasynyń quldyraýy aıasynda eń joǵarǵy mánderde bir AQSH dollary úshin 75,4 rúblge deıin shamamen 10%-dy qurady. 

Osy jylǵy 9 naýryzda saýda-sattyq ashylǵan kezde S&P500 ındeksi 7%-ǵa tómendedi, sodan keıin saýda-sattyq ýaqytsha toqtatyldy.

– Energıa tasymaldaýshylardyń álemdik naryǵynda baǵa qaqtyǵysy koronovırýstyń taralýynan qysymǵa ushyraǵan álemdik ekonomıka perspektıvalaryn kúrdelendire túsýde. Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jáne damý uıymy (EYDU) eger teris áser uzaqqa sozylsa, 2020 jyly álemdik JİÓ-niń ósý qarqyndarynyń 1,5%-ǵa deıin tómendeıtinin boljap otyr, –  dedi Ulttyq bank tóraǵasy. 

Sondaı-aq ol osyndaı jaǵdaılarda qazaqstandyq eksportqa suranystyń tómendeý táýekeli artatynyn, bul shıkizat taýarlaryna álemdik baǵalardyń quldyraýy aıasynda 2019 jyly $5,5 mlrd tapshylyǵymen qalyptasqan tólem balansynyń aǵymdaǵy shotynyń 2020 jyly odan ári nasharlaýyna alyp keletinin aıtty.  

9 naýryzda memleket basshysynyń tapsyrmasy boıynsha Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Ulttyq Bankiniń munaıdyń álemdik naryǵyndaǵy jaǵdaı jáne makroekonomıkalyq turaqtylyqty qamtamasyz etý jónindegi sharalar týraly birlesken úndeýi jasaldy. 

– Syrtqy sektor tarapynan ósken táýekelder aıasynda baǵa turaqtylyǵyn qoldaýdy qamtamasyz etý, sondaı-aq teńgeniń aıyrbas baǵamyn qorǵaý qajet. Sondyqtan Ulttyq Bank óz mandaty sheńberinde kezekten tys otyrysta bıylǵy 10 naýryzdan bastap bazalyq mólsherlemeni jáne paıyzdyq dálizdi +/- 1,5 p. t. jyldyq 12%-ǵa deıin arttyrý týraly sheshim qabyldady. Bazalyq mólsherlemeni arttyrý makroekonomıkalyq jáne qarjylyq turaqtylyqty saqtaýǵa jaǵdaı jasaıdy jáne syrtqy sektordyń ishki baǵalarǵa jáne dollarlandyrýǵa teris áseriniń aldyn alady, –  dedi E. Dosaev.

Ulttyq Bank teńgeniń erkin ózgermeli aıyrbastaý baǵamy rejımin ustanatynyn rastaıdy. Soǵan qaramastan, ózgerister oryn alǵanda qarjy júıesiniń túraqtylyǵyn qamtamasyz etý úshin valútalyq ıntervensıalardyń júrgizilýin joqqa shyǵarmaıdy.

– Ulttyq Bank álemdik ekonomıkadaǵy jáne halyqaralyq naryqtaǵy jaǵdaıdyń damýyn muqıat baqylaýda jáne qajet bolǵan jaǵdaıda Qazaqstannyń qarjy naryǵynda turaqtylyqty qamtamasyz etý úshin qosymsha sharalar qabyldaýǵa daıyn, –  dedi E. Dosaev.