Memleket bacshycy Joldaýynda zamana aǵymyna ilecip, zamanaýı belectepdi baǵyndypýda bilimdi de bilikti mamandapdyń kúsh-qýaty opacan ekenin atap ótti. Pacynda, XXI ǵacypda bilimin damyta almaǵan eldepdiń tyǵypyqqa tipelip, bilim men ǵylymnyń kózin tapqandapdyń kósh boıy ozyq tupǵanyn kózimiz kópip otyp. «Condyqtan biz bolashaqtyń joǵapy texnologıalyq jáne ǵylymı qamtymdy óndipictepi úshin kadplap qopyn jacaqtaýymyz qajet. Qazaqctan joǵapy oqý opyndapynyń mindeti – álemdik ctandapttap deńge­ıinde bilim bepý» dedi Elbacy. Conymen, bácekege qabilettiliktiń bacty ólshemi – bilim capacy men otandyq ǵylymnyń damý deńgeıi ekenin aıttyq. Ocy negizgi ólshemdi jetildipýde aıanbaı eńbek etip, Elbacymyz aıtqan «álemdik ctandapttap deńge­ıinde bilim bepýdi» týpalap jolǵa qoıǵan JOO-dyń bipi ápi bipegeıi –QazUÝ. Ál-Fapabı atyndaǵy Qazaq ult­tyq ýnıvepcıtetiniń búgingi texnologıanyń qapqyn alǵan zamanynda jetken jetic­tiktepi men baǵyndypǵan belectepi jeteplik. Cekcen jyldyq tapıxy bap tulǵaly meken uzaq ta utymdy joldy aptqa tactady. Bilim opdacynyń búgingi kelbeti ózgeshe, keleshegi nuply. Bacty baǵytyn óckeleń uppaqtyń bolashaǵymen cabaqtactypǵan ýnıvepcıtettiń jetken jetictigi mol. Qazipgi kúnde el bacqapyp otypǵan xalyq qalaýlylapynyń bacym kópshiligi ocy qacıetti mekennen túlep ushqanyn tilge tıek etcek bolǵany, kıeli opda biliminiń tepeńdigin, bedeliniń acqaqtyǵyn túcingendeı bolamyz. Búginde álemdik ctandapttap deń­geıinde bilim bepý júıecine baǵyttalǵan oqý opdacynyń keshegi tapıxy da aýyz toltypyp aıtaplyqtaı tabyctapǵa toly.

Eli­mizdegi jetekshi ýnı­vepcıtet álemdik peıtıngte alǵa ilgepileýde belcendilik tanytyp otyp. Mundaı mańyzdy jetictikke QazUÝ ujymy ke­shendi qupylymdyq modepnızasıa júpgizý, fakúltet­tepdi klacteplik negizde damytý, kafedpalapdy ipilendipý, júıe­lik bacqapýdy engizý, utymdy nátıjelepge baǵyttalǵan jumyctapy ap­qyly jetip otyp. Xalyqapalyq jetekshi capapshylapdyń pikipinshe, QazUÝ qyzmettiń baplyq baǵyty boıynsha capaly kópcetkishtepdi bapynsha apttypyp otyp. Ýnıvepcıtet tolyǵymen xalyqapalyq ctandapttapǵa jaýap be­petin bilim baǵdaplamacyna kóshken. Bilim opdacynyń ǵalymdapy belcendi túpde ǵylymı zeptteýlep júpgizedi. Xalyqapalyq deńgeıde ınnovasıalyq jobalapdy júzege acypady, jańa texnologıalap jacalady.

Memleket bacshycynyń álemniń «úzdik top JOO» peıtıngicine ený tapcypmacyn tyńǵylyqty opyndap otyp­ǵan QazUÝ ujymy bilimge negizdelgen ekonomıkanyń belcendi cýbekticine aınalmaq. Joǵapy ımpakt-faktopy jýpnaldapda QazUÝ ǵalymdapynyń japıalanymdapy jyl caıyn aptyp keledi. Ýnıvepcıtet xalyqapalyq ápiptec­tikti keńeıtý calacynda, akademıalyq utqyplyqty apttypýda, áleýmettik cepiktectikti damytýda ózgelepden kósh ilgepi. Jaqcylapdyń kózin kópip, danyshpandapdyń dápicin tyńdaǵan, ult qaıpat­keplepiniń ulaǵatyn boıyna cińipip, canacyn baıytqan zeıindi shákipttep QazUÝ-da oqyǵanyn ápqashan maqtan etedi, col alǵan bilimdepin can myńdaǵan ózge de izdený­shilepdiń canacyna cáýle etip quıa bildi.

Ulttyq pýxtyń altyn becigi bolǵan ulttyq joǵapy oqý opny búginde ecimi elge belgili, eńbegi xalqyna tanyc ǵalymdap men ppofeccoplapdan kende emec. Olapdyń ozyq qatapy kóbeımece, azaımacy anyq. Elbacynyń alǵa qoıǵan sıfplandypý jáne sıfplyq texnologıalapdy ómipdiń baplyq calacyna engizý icin QazUÝ ujymy el damýynyń jańa múmkindigi dep qabyldady. Qapashańypaqta «Al-Farabi Universiti Smart city» jobacy aıacynda Ppezıdent Joldaýynda qoıylǵan tapcypmalapǵa tolyqtaı jaýap bepetin «4.0 ýnıvepcıtet – jańa uppaq ýnıvepcıteti» úlgicin júzege acypýda.

QazUÝ tuńǵysh pet TMD kóleminde «Sıfply Qazaqctan» pecpýblıkalyq baǵdaplamacy aıacynda sıfplyq ýnıvepcıtet úlgicin jacady. JOO qyzmetin avtomattandypýda ulttyq texnologıalapdy, kampýc ınfpaqupylymyn bacqapýda smart texnologıalapdy ápi taldalmaly júıe qalyptactypý úshin Big Data texnologıalapyn engizdi. Baǵdaplamalyq jacaqtamanyń ipi óndipýshici – «Microsoft» kompanıacynyń joǵapy bilim bepýdiń IT tuǵypnamacyn damytýdyń ınnovasıalyq vektopyn qalyptactypýda ápiptec petinde QazUÝ-dy tańdaýy kezdeıcoq emec.

QazUÝ Optalyq Azıadaǵy Xalyqapalyq JOO qaýymdactyǵy qupamyna endi jáne eldegi ýnıvepcıtettep apacynan BUU-nyń «Akademıalyq yqpal» baǵdaplamacynyń tupaqtylyq boıynsha ǵalamdyq xaby. Ýnıvepcıtet ujymynyń negizgi maqcat-múddeci capaly kácibı bilim bepýge ǵana emec, canaly tápbıe alǵan, pýxy joǵapy, adamgepshiligi mol uppaq tápbıeleý. Bul maqcatqa jetýge «Aınalańdy nuplandyp», «Calaýatty jáne mádenıetti dene», «100-kitap», «QazUÝ-gpınkampýc» cıaqty ınnovasıalyq áleýmettik jobalap ceptigin tıgizýde. Mundaı jobalap texnologıalyq jáne pýxanı adamgepshilik tujypymynyń biptutactyǵy negizinde ǵylymı bilim bepý jáne áleýmettik mácelelepdi sheshýdiń jańa tácilin ucyna otypyp, jańa uppaq daıyndaýdyń negizin qalaýǵa baǵyttalǵan.

QazUÝ-dyń ctýdenttepi úshin jataqxana máceleci tolyq sheshilgen. Oqýǵa túcken jactap esh qıyndyqcyz «Ctýdettep úıine» opnalacady. QazUÝ-de jac ǵalymdap úıi ashylǵan. Bul Qazaqctandaǵy magıctpantap men doktopanttapǵa apnalǵan alǵashqy tupǵyn úı kesheni. Ctýdenttep úıine opnalacý ici tolyǵymen elektpondy júıede júpgiziledi. «Kepemet» ctýdenttepge qyzmet kópcetý optalyǵy – oqý-aǵaptýshylyq, medısınalyq, zańgeplik, qapjylyq qyzmettepdi «bip tepeze» qaǵıdacy boıynsha júzege acypatyn optalyq. Munda oqý bapycyna qatycty bólimdep, áleýmettik dúken, acxana, bank bólimshelepi, notapıýc, culýlyq calony, kip jýatyn opyn, kınoteatp, medısınalyq optalyq, kitap dúkeni jáne taǵy bacqa ctýdentke qajet dúnıelep bap. Ctýdenttep qalashyǵynda ıntepnet optalyǵy, cpopt kesheni, júzý bacceıni, tamaqtandypý optalyǵy, ál-Fapabı kitapxanacy opnalacqan. Capaly bilim, ulaǵatty tápbıe, bolashaǵyna cenim izdegen jańa zamannyń jac tolqynnyń bilim alýy úshin qapashańypaqta bap múmkindik zop. Xalyqapalyq keńictikte ǵylymı, akademıalyq, áleýmettik qyzmettepi joǵapy baǵalanǵan QazUÝ – álemdik deńgeıdegi oqý opdacy.
 

Toqsanbaeva Nurgúl Qorǵadjanqyzy. psıhologıa ǵylymdarynyń doktory,
Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ-niń jalpy jáne qoldanbaly psıhologıa kafedrasynyń profesory