«Qatarly tehnologıany satyp alýǵa bolady» degen pikirdi qoldaı bermeımin. Sebebi, birde-bir el ózderi paıdalanbaı, jemisin kórmeı jatyp tehnologıasyn syrtqa satpaıdy.
Damyǵan elder, eń aldymen ǵylym men bilimge ınvestısıa salady. Inovasıa ǵylymǵa emes, memleketke, qoǵamǵa kerek. Ǵylym eldiń ekonomıkasynyń damýyna qanshalyqty úles qosyp otyr degen másele barlyq elde ózekti. 
Ázirge elde bul saýalǵa naqty jaýap joq. Statısıka da únsiz. Bilim jáne ǵylymı mınıstrligi 2014 jyly memlekettiń ǵylymı zertteý­lerge bólgen qarjysy 66,4 mlrd teń­gege jetkenin aıtady. Bul 2010 jylmen salystyrǵanda 2,5 ese kóp. Júzdegen ǵylymı baǵdar­lamalar qarjylandy­ryldy. Tek ótken jyly ǵana 118 ǵylymı eńbek óndiriske jol tartty. Biraq bul kórsetkishter ǵalymdarymyzdyń áleýetimen salystyrǵanda mardymsyz. Sebebi, ǵalymdary­myzdyń basym kópshiligi naqty sektorǵa ne qajet ekenin bilmeıdi. Aradaǵy baılanys álsiz. Eki taraptyń damýyna tosqaýyl bolyp turǵan kedergi osy. Biz muny elde ǵana emes, álem­dik deńgeıde báse­kege qabi­letti ǵylymı baǵyttaǵy óndiristi qalyptastyrý arqyly ǵana joıa alamyz. 
 Eýropa jáne Azıa elderi úshin biz aıtyp otyrǵan ıdeıa jańalyq emes. Olar aldyńǵy qatarly teh­no­lo­gıalar shyǵaratyn óndiris oryn­daryna birinshi kezekte basymdyq berdi. Qazir ol elder úshin mundaı óndiris oryndary ulttyq joba dep qabyldanady. Bizdiń ǵylymdary­myz­dyń áleýeti osyndaı óndiris oryndarynyń negizi bolýǵa ábden bo­lar edi. Bul úshin ǵylym men ón­diris arasyn­daǵy baılanysty qa­lypqa keltirý kerek. Úkimet birinshi ke­zekte syrttan tehnologıa satyp alýǵa emes, ǵalymdarynyń múmkin­digine kóńil bólse eken deımin. Biraq ázirge mundaı usynys tek bir jaqty ǵana aıtylýda. Sebebi, qarjylan­dyrýdyń mólsheri de, zertteý baǵy­tynyń nátıjesi qarjylandyrý men baqylaýdyń nátıjesi nemese pár­menine emes, ınstıtýttyq qu­ry­­lym­dardyń jumysyna baıla­nysty. Talantty hám jas ǵa­lym­da­ry­myzdyń ózi bir mezgilde ǵylym men ony óndiriske engizýmen aınalysýǵa múmkindigi joq. Bul úshin soǵan sáıkes qury­lym jáne ma­mandar bolýy qajet. Sondyqtan úki­mettik deńgeıde tájirıbelik-óndiristik bazalardy ashý týraly máseleni kóteretin kez keldi. Onda tek tájirıbe ǵana emes, ǵylymı jobany óndiriske engizýdiń de múmkindikterin qaras­tyrýǵa bolady. Mundaı ortalyq­tardy jumys istep turǵan kásip­oryndardyń janynan ashýǵa bolar edi. Bul tájirıbe álemdik ǵylymı ortaǵa jat emes. Mysaly, Norvegıada jergilikti naryqta jumys istep jatqan sheteldik korporasıalar birinshi kezekte sol eldiń tehnologıasymen habardar bolýy tıis. Jergilikti ǵylymı-zertteý ınstıtýttarynyń ǵylymı jobalaryna basymdyq beriledi. Ony qarjylandyratyn ınves­torlar Úkimet tarapynan salyq jeńil­dikteri men preferen­sıaǵa ıe bolady. Taratyp aıt­qanda, Norvegıa mundaı jaǵdaıda qosymsha qun salyǵyn 18-20 paıyzǵa deıin tómendetýge daıyn. 
2015 jyldyń aıaǵyna deıin Ǵy­lymı-tehnıkalyq qyzmetti kommer­sıalandyrý týraly zań qabylda­nady. Bul ǵylymı ortaǵa jańalyq ákeletini daýsyz. Men bolashaq zań jobasyna biraz usynystar aıtqym keledi. Sebebi, bizde «ǵylym – óndiris – naryq» degen túsinik ázirge tek ǵalym­dardyń ıdeıasynan ári asqan joq, memlekettik turǵyda tolyqqandy júıelenbegen. Belorýssıada bul mindetti Ǵylym men tehnologıa komıteti atqaryp otyr. Nátıjesi – Belorýssıa EEO daıyn ónimder eksportynan aldyń­ǵy qatarǵa alyp shyqty. 
 Mundaı jaǵdaıda memlekettik turǵyda rettep, úılestirip otyra­tyn qurylym qajet dep oılaımyn. Ázirge «Ulttyq ǵylymı-tehnı­kalyq» aqparat ortalyǵy ǵylymı orta úshin biriktirýshi-úılestirýshi mindetin atqaryp otyr. Bizge ǵylym – óndiris – naryq arasyn­da­ǵy baılanysty júıelendirip oty­ratyn ortalyqty ashatyn kez keldi. 

Derekkóz:Aıqyn aqparat