QYZYLORDA. QazAqparat - Búgin Elbasy Nursultan Nazarbaev jumys sapary barysynda Qyzylordada táýligine 80 tonna qurama jem óndiretin jáne 150 tonna kúrish salysyn óńdeıtin kúrish aqtaý zaýyty jumysymen tanysty. Óndiris ornyna aıaldaǵan Memleket basshysy aýyl sharýashylyǵyn damytý, jańa tehnologıalardy engizý máselelerin sóz etti.
"Aýyl sharýashylyǵy daǵdarys kezinde de ekonomıkanyń lokomotıvi bolyp qala beredi", - dedi Elbasy.
Zaýytta 250-ge jýyq adam jumys jasaıdy. Kásiporynda shıkizat jáne daıyn ónimder saqtaıtyn qoımalar, avtotarazy men zerthana, qaltalaý sehy, un tartý dıirmeni men makaron shyǵarý óndiristeri bar. Atalǵan óndiristerden shyǵatyn dándi daqyl qaldyqtaryn qurama jem shyǵarýǵa paıdalanady.
Jyl saıyn oblys kóleminde mal basynyń kóbeıýi óz kezeginde qurama jem zaýytynyń qajettiligin arttyrýda. Kásiporyn basshysy Baqdáýlet Maqashev bul jumystardyń ári qaraı jalǵasatynyn aıta kele, keleshekte un shyǵarý zaýytyn jáne makaron fabrıkasyn iske qosýdy josparlap otyrǵanyn jetkizdi. Qazirgi tańda olardyń barlyq ǵımarattary salynýly tur.
Joba quny - 375,9 mln. teńge. Zaýyt memlekettik jáne jeke áriptestik negizde jumys jasap otyr. "Baıqońyr" ÁKK" AQ-nyń úlesi - 49%, ıaǵnı 137 mıllıon teńge bolsa, qalǵany "Jan Araı Jem" JSHS-nyń óz úlesine tıedi. Óndiris oshaǵyna "Bıznestiń jol kartasy-2020" baǵdarlamasy arqyly ınfraqurylym tegin jetkizilip berilgen.
Kásiporynǵa qajetti shıkizatty - kúrishti, bıdaıdy, júgerini jáne kúnbaǵysty jergilikti sharýashylyqtar ósiredi. Dálirek aıtsaq, "Jan Araı Jem" zaýyty qazir oblystaǵy birqatar sharýa qojalyqtarymen birge jumys jasaýda. Olardyń arasynda Jańaqorǵan aýdanyndaǵy "Túgisken TSH" JSHS, Syrdarıa aýdanyndaǵy "Qyzyldıhan" sharýa qojalyǵy, Qarmaqshy aýdanyndaǵy "Dostyq Jer MK" JSHS bar. Zaýyt táýligine - 80, jylyna 30 000 tonna qurama jem óndirýge qaýqarly. Jem zaýytynyń ónimi sapaly, tehnıkalary tyń. Aıta keteıik, kásiporyn qurama jemdi nemis tehnologıasy boıynsha óndiredi. Iaǵnı, zaýyttyń qondyrǵylary dándi daqyldar óńdeıtin jabdyqtar shyǵarýda álemdegi aldyńǵy qatarly germanıalyq "Petkýs" kompanıasynda daıyndalǵan. Al qunary joǵary mal azyǵynyń bir kelisi 50 teńgege baǵalanyp otyr.
Búginde aımaq sharýalary jylyna 60 myń tonna mal azyǵyn tutynady. Jańa qurama jem zaýyty sol suranystyń jartysyn ótemek. Buǵan qosa, jyl saıyn oblys kóleminde mal basy kóbeıip keledi. Onyń ústine, qazirgi tańda oblystyń aýyl sharýashylyǵy salasynda qurama jem óndiretin birde-bir kásiporyn joq ekenin eskersek, zaýyt ónimderine suranys artpasa, kemimeıtini anyq. Jem shyǵarýǵa qajetti shıkizattar qatarynda kúrish, bıdaı, júgeri, maqsyr, kúnbaǵys daqyldary bar. Zaýyt ónimi aımaqta tek qana mal sharýashylyǵy emes, sonymen qatar qus, balyq ósiretin sharýashylyqtardyń damýyna da yqpal etedi. Sondaı-aq agrokeshen aýmaǵynda kúrish óńdeý zaýyty da iske qosylyp, jumys isteýde. Ol táýligine 150 tonna kúrish shyǵarady.
Aıta keteıik, Qyzylorda oblysy úsh jyl qatarynan kúrishten rekordtyq ónim aldy. Sońǵy jyldary oblysymyzdyń aýyl sharýashylyǵy salasy jaqsy damyp keledi. Syr eliniń basty daqyly kúrish óndirisiniń kólemi 11,6% ósip otyr. Mal sharýashylyǵy boıynsha iri qara, jylqy jáne túıe basynyń sany eń berekeli 90-shy jylǵy deńgeıden asyp tústi. Al agroónerkásip keshenine salynǵan ınvestısıa kólemi 7,7 esege ósti.
Aımaqta egin sharýashylyǵymen birge mal, balyq sharýashylyǵyn damytý barysynda da tabystar kóp. Bul salalardy ári qaraı damytý maqsatynda Jańaqorǵan aýdanynda birinshi ret malshylar sleti jáne Aral aýdanynda birinshi ret balyqshylar sleti ótti. Aıta keteıik, bıyl oblysta qýaty jylyna 7 myń tonna qoı etin óńdeıtin et kombınatyn jáne iri mal bordaqylaý alańdaryn salý jumystary qolǵa alyndy.
Derekkóz. Qazaqparat
