"شىن مانىندە توقال جوق، بۇل تەك قاۋەسەت قانا. "ال كوپشىلىكتى جوق دۇنيە قىزىقتىرادى. مەملەكەت ءۇشىن قانداي ماڭىزدى ءىس جاساپ جاتساڭ دا، بۇعان نازار اۋدارمايدى. بارىنە توقال تۋرالى اڭىز قىزىق. اڭىز ادامدارعا ويدا جوقتا نەگاتيۆىن شىعارۋعا قيال بەرەدى. جوق دۇنيە بالا تاربيەلەپ وتىرعان، بارلىعى بىلەتىن ادامعا كۇيە جاعۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. ءبىراق سول كۇيە جاعىپ، جامان سوزدەر جازاتىن ادامداردىڭ نەگاتيۆى قالىپ قويمايدى، وزىمەن بىرگە كەتەدى. سوزبەن بايلانىسى بار ماماندىقتا جۇرگەن باۋىرلارىم مەن قارىنداستارىما وتە ساق بولۋىن سۇرايمىن. مەن ءۇشىن ەمەس، مەن ءاۋ باستان تازا اداممىن. اشىنام جوق، ەكىنشى، ءۇشىنشى ايەلىم جوق. جالعىز ايەلىم قاراقاتىم بار. ەشكىم ورتامىزعا ەشقاشان تۇسپەگەن. مۇنداي ماسەلە ەشقاشان كوتەرىلمەگەن. مەنىكى دۇرىس بولدى ما، بۇرىس بولدى ما، ءبىراق مەن بىردەڭە ىستەگىم كەلدى. دۇرىس-بۇرىسىن ءبىر اللا بىلەدى. مەن بارىمدى بايگەگە تىگىپ، ايتەۋىر ءبىر ءىس جاسادىم. قايتالاپ ايتامىن، كىم قالاي كۇي جاققىسى كەلسە دە، قاراقات ەكەۋمىزدىڭ ورتامىزعا ەشكىم تۇسپەگەن، ءبىز بىرگەمىز"، - دەدى ول.

"جۋرناليستەردىڭ وسىنداي دۇنيەلەرگە قىزىعاتىن توبى قايدان شىقتى ەكەن؟ جان جوق، جۋرناليستىك ساراپتاما جوق، سالعاستىرۋ جوق. تەك اتىڭا كىر كەلتىرۋ بار. بىرەۋلەر ەندى توقال تۋرالى اڭىزدى وتانىمنىڭ ەگەمەندىگىمەن نەمەسە جەرىممەن بايلانىستىرعىسى كەلەدى. وسىدان سونشالىقتى شاتپاق دۇنيە جاساپ، ونى تاعى بىرەۋ ءىلىپ الىپ، راحاتتانا جاريالاپ، كۇيە جاعادى. ءتىپتى كەيبىرەۋلەر مەنىڭ جەكە شارۋاما ارالاسىپ، مەنەن ءمىن تاپقىسى كەلەدى. ءبىراق مەنەن ءمىن ىزدەسە، ول مەنىڭ وزىمە جاقسى. سەبەبى بۇدان ارى كورسەتەتىن، ايتىپ بەرەتىن دۇنيەم كوپ. مۇندا ماسەلە مىنادا. سول ۋاقىتتاعى جاعدايدى ءتۇسىندىرىپ كورەيىن. 17 مامىردا تولقۋلار بولدى. Instagram جەلىسىن اشىپ، ءوز كوزدەرىڭىزبەن كورە الاسىزدار. الەۋمەتتىك جەلىنىڭ قالاي تولقىپ تۇرعانىن بايقايسىزدار. "جەردى الىپ جاتىر"، "جەردى جالعا بەرىپ جاتىر" نەمەسە "بەرمەي جاتىر" دەپ كوپ ايتىلدى. ءبىز دە وسى كۇنى قاتتى ۋايىمدادىق، ءبىراق ءبىز ءۇنىمىزدى شىعارا المادىق. سەبەبى بىزدەن تالاپ كۇشتى ەدى. نار تاۋەكەلگە بارۋ كەرەك دەسە، باسىمدى بەرەر ەدىم. ءبىراق مۇندا ءبىز الاڭعا شىعارماۋدى ويلانۋىمىز كەرەك بولدى. سەبەبى سول ۋاقىتتاردا ءتۇرلى سۋرەتتەر مەن ۆيدەولار شىعا باستادى. سول ۆيدەولداردا قۇتىلارعا كەروسين قۇيىلعانى جانە سول سياقتى تاعى باسقا ارەكەتتەر بولدى. بۇل ءبىر اۋىزبەن عانا ايتىپ وتىرعان ءسوزىم، ال نەگىزىندە وتە ءقاۋىپتى بولدى. بۇل ءقاۋىپتى ءبىز دە سەزىپ وتىردىق. ءبىز مادەنيەت سالاسىندا جۇمىس ىستەيتىن ادامبىز، ءبىز جانىمىزبەن حالىقپەن بىرگەمىز. ايتپەسە ءبىز حالىق ءۇشىن ءان ايتا الماس ەدىك تە، حالىق ءبىزدى تىڭداي المايتىن دا ەدى. سوندىقتان ءبىز قاتتىراق ۋايىمداپ، كۇشتىرەك سەزىندىك. جەكە ءوز باسىم وسىلاي سەزىندىم. وسى ماقساتتا 16 مامىردا الماتىعا ۇشىپ كەلدىم. ارنايى كەلدىم. بارلىعىمەن اڭگىمەلەستىم. جاۋابىن تاپپاعان ەكى سۇراعىمىز بولدى - "ادامدارعا نە ايتامىز؟". "شىعىڭدار" دەپ، ادامداردى دا، ءوزىمىزدى دە قاۋىپكە بايلاي المايمىز. بۇدان ەش جاقسىلىق تاپپايمىز. بىزگە سوعىستىڭ ەش كەرەگى جوق. باستىسى قاۋىپسىزدىك. سەبەبى مۇندا ءۇشىنشى كۇشتەر ارالاسىپ كەتىپ، كەروسين لاقتىرا سالۋى مۇمكىن ەدى. بولدى. ءقاۋىپتى سەزىپ وتىرسىز با؟ كىشىگىرىم قاتە ارەكەت ەتتىڭ بە، ءبىتتى. سوسىن ونىڭ الدىن قالاي الامىز؟ ايتىڭىزشى. ءبىراق ءبىر جاعىنان "ۇندەمەدىڭ" دەپ سوگەتىندەردىڭ ءسوزى پسيحولوگيالىق تۇرعىدان قاتتى قىسىم بولدى. مەن ومىرىمدە العاش رەت نە "ءيا" نە "جوق" دەپ ايتا المادىم. بارلىق ارىپتەسىم سولاي قينالدى. سەبەبى حالىق "نەگە تىعىلىپ جاتسىڭ؟"، "سەنىڭ ايتاتىن ءجونىڭ بار عوي" دەيدى. ءبىز قۇددى ءبىر ەلشى سياقتىمىز. شىنىندا سونداي شىعارمىز. (...) مەن وسى كۇيدەن تاۋلىكتەپ شىعا الماي ءجۇردىم. بارلىعىمەن كەڭەستىم، ءبىراق ەشكىم دە "ايتايىق" نە "ايتپايىق" دەي المادى. بىلمەيمىز. اربانى دا سىندىرماي، وگىزدى دە ولتىرمەي قالاي قارەكەت قىلساق دەپ ويلاندىق. وتە كۇردەلى ماسەلە. ال ەندى ءوزىنىڭ جىلىجايىندا وتىرىپ الىپ، ەشتەڭەنىڭ بايىبىنا بارماي، ماعان كىر كەلتىرگىسى كەلەتىندەر وسى ماسەلەنىڭ شەشىمىن ايتىپ كورسىنشى. تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ 25 جىلدىعى قارساڭىندا سول ءۇشىن قولىنان كەلگەنىن جاساپ، جان-تانىمەن سوعان بەرىلگەن ادامعا كۇيە جاعۋ... كۇيە جاعىپ، سول ءىسىن بەلسەندى جۇرگىزىپ وتىرعانداردىڭ ارەكەتىنە سەبەپ ىزدەيمىن. نە ءۇشىن؟ زاتى جوق اڭىز ءۇشىن بە؟"، - دەيدى بولمانوۆ مىرزا.

 

وسىدان كەيىن پروديۋسەر "توقال الۋ" تۋرالى اڭىزدىڭ قالاي شىققانىن ءتۇسىندىردى.

"مەن اعالارىممەن حابارلاستىم. تاۋلىك بويى وسىمەن اينالىستىم. سوسىن تاڭعى 5.00-دە كەلىپ، كاسىپقوي ماركەتولوگپەن اقىلداستىم. حالىقتىڭ نازارىن قالايشا باسقاعا اۋدارۋعا بولادى دەپ سۇرادىم. مەن تۇلعا رەتىندە نە ىستەي الامىن؟ تىعىلىپ وتىرا المايمىن. ەرتەڭ "شىعايىق!" دەپ ءسوز سويلەسەم، وندا مەن ادامداردىڭ باسىن قاتەرگە تىگەر ەدىم. تىعىلىپ قالسام، مەنى ەشكىم دە كەشىرمەيدى. مەن تىعىلاتىن ادام ەمەسپىن. مەن تىعىلماي، ءوز ويىمدى باتىل ايتۋ ءۇشىن جارالعان اداممىن. قانداي جاعداي بولسا دا. حالقىما قاجەت بولدى ما، مەن "ۇلىتاۋ" توبىن قۇرىپ، امەريكاعا ۇشىپ بارامىن. ەلىمە نە قاجەت بولسا، مەن سونى جاساپ شىعارامىن. كومپانيا دەسە، ونى اشامىن، ينستيتۋت دەسە، ونى دا اشامىن، ديسسەرتاسيا قورعا دەسە، ونى دا قورعاپ، حالىقارالىق دەڭگەيدە قورعاپ شىعامىن. مەن بۇل ءۇشىن قولىمنان كەلگەنىن جاسايمىن. بارلىق جوبامدا دا وسىنى كورسەتىپ كەلەمىن. ءبىراق سول ۋاقىتتارى قاتتى ۋايىمداپ، ەلدىڭ نازارىن قالاي اۋدارسام ەكەن دەپ جول ىزدەدىم. PR-قادامدار بار عوي. بىرەۋ بىردەڭە ساتۋ ءۇشىن PR-تەحنولوگيانى قولدانادى. سونى تالقىلاي باستايدى. ءتىپتى قاراپايىم بالمۇزداق وندىرۋشىلەردىڭ ءوزى وسى جايلى ويلانىپ، قارا PR-دىڭ ساۋداعا پايداسى بار ەكەنى انىقتالادى. مەن بۇل جەردە وسى ماركەتينگتەگى قۋلىقتارمەن سالىستىرىپ وتىرعانىم جوق، ءبىراق PR دەگەن تۇسىنىك بار. سەن وسى قادام ارقىلى نازاردى باسقا جاققا اۋداراسىڭ. مۇنداي تەحنولوگيا بۇكىل الەمدە بار. قاجەتتى كەزىندە ەلدىڭ نازارىن اۋدارۋ عانا. سوندا نەمەن نازار اۋدارساق ەكەن دەپ ويلانا باستادىق. سول كەزدە شىعىپ الىپ، "شىقپاي-اق قويىڭدار، ونى زاڭمەن شەشەمىز" دەسەم ەشكىم دە تۇسىنبەس ەدى. ەندى نە ىستەۋ كەرەك؟ مەنىڭ ورنىما ءوزىڭىزدى قويىپ كورىڭىزشى. مەن مۇنداي قادامداردى جاساپ كورمەگەنمىن، بۇل شەشىمدى مەن كەڭەسۋ ارقىلى جاسادىم. مەن جالپى توپتىڭ اتىن شىعارۋ كەرەك بولعاندا دا، باسقا ىستەردە دە مۇنداي قادامعا بارعان ەمەسپىن. ءاردايىم ساۋاتى اشىق، كوزى قاراقتى جۇرت ءۇشىن لايىقتى جۇمىس ىستەدىم. مەنىڭ ءبىر ۇققانىم، "توقال" تۋرالى PR-عا دەيىن ەڭ ۇلگىلىسى ءبىز بولدىق. تولەگەن مەن جىبەكتەي بولدىق، ماحابباتقا ءوزىمىز قول جەتكىزىپ، ءبىر بولعان ەدىك. جاراتقانعا وسى سىيى ءۇشىن مىڭ العىس. وتباسىن قۇردىق. حالىقتىڭ ءوزى ءبىزدى ۇلگىلى وتباسى دەپ ات بەرىپ، ءاردايىم تۇساۋ كەستىرىپ، تويلارعا شاقىرادى. وسىدان حالىقتىڭ سەنىمى، قۇرمەتى بىلىنەدى. Instagram جەلىسىندە دە، ەرىنبەي وقىپ كورسەڭىز، سونداي تىلەك-نيەتتەر جازىپ جاتادى. بۇل، ارينە، جانىڭا جىلۋ سىيلايدى. ءاردايىم سولاي بولدى. ءبىراق ماعان كەڭەسشىلەر وسى توقال الۋ تۋرالى PR-قادام جايلى ايتتى. ءبىزدىڭ ەڭ قىمبات بايلىعىمىز وسى ەدى. وسى بايلىعىمىزدى تاۋەكەلگە تىگۋ كەرەك دەپ كەڭەس بەرىلدى. ماركەتولوگتار "ۇلگىلى وتباسىندا ءومىرى بولمايتىن ءبىر ءسوز ايتۋ كەرەك، ەلدى ەلەڭ ەتكىزۋ كەرەك" دەپ كەڭەس بەردى. سوندا عانا وسى توقال تۋرالى قاۋەسەت شىقتى. بۇل اڭگىمەنى كىم، قالاي ويلاپ تاپقانىن مەن ايتا المايمىن. سەبەبى ءبىز سول ۋاقىتتا مۇلدەم باسقا دۇنيەمەن باس قاتىردىق. مەن بۇل قادامىمىزدان نە شىعاتىنىن دا تۇسىنبەدىم. ءبىر تۇسىنگەنىم، بۇل قاۋەسەتتىڭ كوپتىڭ نازارىن باسقاعا اۋداراتىنى ەدى. 18ء-ى كۇنى كەشكى ۋاقىتتا جانە 19-ى كۇنى تاڭعى ۋاقىتتا وسى اڭگىمە وسىلاي شىققان ەدى"، - دەپ باياندادى ءقىدىرالى بولمانوۆ. 

"قايتالاپ ايتامىن، مەن ميتينگتەن قۇتقاردىم دەپ ايتۋدان اۋلاقپىن نەمەسە ادامداردىڭ تاعى سول سياقتى شۋلاتىپ جۇرگەنىندەي ايتاتىن اقىماق ادام ەمەسپىن. مەن نە ىستەپ جاتقانىمدى بىلەمىن. ءبىر قۇداي كورىپ تۇر، بۇل نيەتىڭە بايلانىستى، نەمەن بولسا دا نازاردى باسقاعا اۋدارۋ كەرەك بولدى. ەڭ قىمبات بايلىعىمدى قاتەرگە تىكسەم دە، ابىرويىمنىڭ حالقىمنان، جەرىمنەن، جاستارىمنان قىمبات ەمەس ەكەنىن مەن بىلەمىن. ەگەر سول جاستار شىقسا، ءقاۋىپ سوندا بولار ەدى"، - دەيدى بولمانوۆ.

ونىڭ ايتۋىنشا، جەر داۋى ماسەلەسى كوتەرىلگەندە ايتەۋىر ءبىر ەلەڭ ەتكىزەرلىك قاۋەسەت شىعارۋ كەرەك بولعان. "ەل-جۇرتتىڭ ءبارى جەر ماسەلەسىنە بەي-جاي قالمادى. بارلىعى دا وسىنى ۋايىمدادى. بۇل وتە ءقاۋىپتى ەدى. جەرىڭنەن ايىرىلىپ قالاتىن سياقتى جاعدايدا بولۋدىڭ قانداي ەكەنىن ايتىپ ءتۇسىندىرۋ مۇمكىن ەمەس. تۋرا سولاي ۋايىمداعانداردىڭ ءبىرى مەن ەدىم. وسىدان ەشكىمنىڭ كوڭىلىنە تيمەيتىن، ەشكىمنىڭ نارازىلىعىن وياتپايتىن جانە ەشكىمگە بۇيرىق بەرمەيتىن ءبىر اڭگىمە تاراتۋ كەرەك بولدى. ەڭ بولماعاندا بىردەڭە ىستەۋ كەرەك بولدى. "شىعىڭدار" يا "شىقپاڭدار" دەپ ايتا الماعان سوڭ، ايتەۋىر ءبىر ءسوز ايتۋىم كەرەك بولدى. سەبەبى جاراتقاننىڭ الدىندا ارىم تازا بولسىنشى دەدىم. مەن ەشكىمگە ەشتەڭە قارىزدار ەمەسپىن. سوندىقتان وسى جاۋاپكەرشىلىكتى الۋىما تۋرا كەلدى. ءبىراق وسىنىڭ بارلىعى مەنىڭ ويىمدا ەدى، بۇل پىكىرىمدى ەشكىمگە ايعايلاپ ايتىپ جاتپادىم. ايتپايمىن دا. مەن قولىمنان كەلگەنىن جاسادىم. ال بۇل ءىسىم شەرۋگە قالاي اسەر ەتكەنىن، پايدالى بولدى ما، جوق پا - مەن بىلمەيمىن. بۇعان زەرتتەۋ جۇرگىزگەن ماماندار جاۋاپ بەرە الادى. مەن بۇل ىسىممەن شەرۋدى قولداعان دا جوقپىن، داتتاعان دا جوقپىن. مەن ونى ۇيىمداستىرعان جوقپىن. ءبىراق ەگەر قاجەت بولسا، تانكتىڭ الدىنا جاتۋعا دا دايىنمىن. مۇنى بار جاۋاپكەرشىلىگىممەن ايتا الامىن"، - دەيدى بولمانوۆ.

"مەنىڭ جۇرەگىم دامىل تابا المادى. نە ايتامىن؟ تابيعاتىم سونداي اداممىن. مەن ەشقاشان تىعىلمايمىن. ادىمدارىم انىق، تۇسىنىكتى جانە كورىنىپ تۇر. ەندى مەن سول كەزدەگى قينالىسىمدى، جۇرەگىمدى ءقازىر مەنى جاپا-تارماعاي جامانداپ جاتقان قازاقتىڭ ۇل-قىزدارىنا، ءوزىمنىڭ باۋىر-قارىنداستارىما ءدال ءقازىر ونى ءتۇسىندىرۋ قيىن دا شىعار. ال ول كەزدە مەن ونى تۇسىندىرەتىن ۋاقىتىم دا، ويىم دا بولعان جوق. مەن ايتەۋىر بىردەڭە ىستەگىم كەلدى. ايتەۋىر ۇندەمەي قالماۋدى ويلادىم. سوسىن وسىنداي شەشىمگە كەلدىك. ەندى قاراپ وتىرساق، الەۋمەتتىك جەلىنىڭ قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن، توقال دەگەن ءسوزدىڭ قالايشا اسەر ەتەتىنىن، ونىڭ ءتىپتى بومبا بولعانىن مويىندايمىز عوي. ونىڭ بومبالىعى كىشكەنتاي عانا اڭگىمەنىڭ ادامدى تاڭىرقاتىپ قويماي، جاندى جەرىنە تيەتىنىندە. مىنە، وسى بومبا دەپ اتالادى. ال ءبىراق شىن مانىندە مۇنداي اڭىز جوق قوي. مۇنىڭ بارلىعى الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ، جۋرناليستەرىمىزدىڭ قىزىعۋشىلىعىن، وقىرمانداردىڭ دا قىزىعۋشىلىعىن كورسەتىپ وتىر. ءقازىر بارىنە دە "توقال" دەگەن ءسوزى بار اڭگىمەلەر ۇنايدى، رەيتينگ سوعان قۇرىلىپ وتىر"، - دەپ قورىتىندىلادى ءقىدىرالى بولمانوۆ ءوز ءسوزىن.