ءبارى ۇيىقتاپ قالدى-اۋ دەيمىن... ت-ى-ى-ى-س-س-س... ءسىز ۇندەمەڭىز... وياتىپ المايىق. ال، مەن اڭگىمەمدى باستادىم...

ول كەزدە كۇز ەدى. توبەمىزدە كۇن كورىنبەيدى: اي دا جوق. قارا كيىمدى بۇلتتىڭ بيلىك قۇرىپ تۇرعان ءبىر كەشى. جول جيەگىندەگى قالانىڭ قاراۋىلى – كارى تالداردىڭ دا كوڭىلى ءپاس. ءومىر مەن ءولىمنىڭ بەل ورتاسىندا تۇرعانداي، جاپىراقتارى سارعايىپ، شىدامسىزدارى جەرگە باياعىدا-اق قۇلاعان. سابىرى مىقتىلار دىڭگەك-تامىرىنا ارقا سۇيەپ، بۇتاقتارىنا ارەڭ ءىلىنىپ تۇر. كەشەگى جازدىڭ شۋاققا تولى كۇندەرىن اڭساعان جاپىراقتاردى ارى-بەرى يتەرىپ، ۇشىرىپ، مازاسىن الار جەل دە جوق بۇگىن.      

«الماتىدا كوشەسى بار گوگولدىڭ» دەپ، ءبىر جاقسى اقىن ايتپاقشى، 2005 جىلعى كونەتوزداۋ كولىگىممەن گوگولدىڭ بويىندا كەلە جاتسام، قارا كويلەكتى قىز قول سوزىپ تۇر ەكەن. «قايدا باراسىز؟» دەپ، توقتاي قالدىم. ورتا بويلى، اسا سۇلۋدىڭ قاتارىنا جاتپايتىن، ءبىراق اناۋ ايتقانداي سۇرىقسىز دا ەمەس، بەت-جۇزىنىڭ ءبىر سۇيكىمى بار قىز ەڭكەيە قاراپ، اق پەن قاراسى جاراسقان جانارىن كىرپىك قاقپاستان ماعان تاستادى. قۋانىشتى كەلبەت ەمەس. سۇراۋلى. جالىنىشتى.

سويلەپ جاتىر. وتىز جىلىمدا ەش كىتاپتان وقىماعان، ەشبىر كينودان كورمەگەن، ەشكىمنىڭ اۋزىنان ەستىمەگەن سوزدەرىم. و، توبا! نە دەپ تۇر؟ دەنى ساۋ ما، ءوزى؟ الدە مەنى اقىماق قىلىپ تۇر ما؟ اقىلعا سىيمايتىن اڭگىمە ايتىپ. قاڭعىرعان سۇراقتار سانامنىڭ قوڭىراۋىن ۇزدىكسىز سوققىلاپ جاتتى. بەيتانىس قىز قۇلىقسىز ارتقى ورىنعا جايعاستى.  كولىك ءجۇرىپ بارادى.

«مەن – تاكسيستپىن. ايتسە دە كولىك تۇرماق، قيال جەتپەيتىن جەرگە اپارا المايتىنىم انىق». بۇل – قىز كولىككە وتىرعالى بەرگى العاشقى ويىم. كەيىن «ىشكى مەنىم» ءتىل قاتتى: «دۇرىستاپ تىڭداپ كورسەڭشى. ادام عوي. ادامشا سويلەپ تۇرعان شىعار». اقىل تارازىسىنا سالىپ، وزىمشە تولعانعانداي بولدىم. قول سوزعان ادامدى ايتقان جەرىنە جەتكىزۋ – مەنىڭ جۇمىسىم ءھام تاكسيستتىك پارىزىم. مىنا ءبىرتۇرلى قىزدىڭ باسقا جۇرتتان قاي جەرى كەم؟ تەك، باراتىن جەرىنىڭ تۇسىنىكسىزدىگى بولماسا. كەپتەلىسسىز كوشەلەرمەن مەن ايداعان كولىك زۋلاپ كەلەدى. باعىتى – بەيمالىم.

بۇرىن-سوڭدى مۇنداي كۇيگە تاپ كەلگەن كەزىم ەسىمدە جوق. ءقازىر ويلاسام، ءبىز، ادامدار، جاۋىر بولعان تىرشىلىكتەن وزگە ەشتەڭەگە باس اۋىرتپاق ەمەسپىز. «بەس كۇندىك جالعان دۇنيە» دەپ، ءدىلمارسىپ سويلەگەنىمىزبەن مۇنىڭ جالعاندىعىنا كوز جەتكىزبەگەن سوڭ، بىزدىكى ءجاي ساندالۋ ەكەن عوي.

ادامنىڭ اقىرعى امالى – جالىعۋ. مەن مۇنى ءدال ءقازىر سەزىپ ءھام مويىنداپ وتىرمىن. وعان سەبەپ، ارينە، جانىمداعى مۇڭ ارقالاعان قىز. ونىڭ ۇيقى، تاماق، جۇمىس اتاۋلىنىڭ ءجۇزىن كورمەستەي بولىپ، بەلگىسىز مەكەنگە كەتپەك نيەتى جالىعۋدان تۋعان بولار. اعا-باۋىر، دوس-جاراننان جىراقتاپ، جالعىزدىققا قاراي نەگە قاشىپ بارا جاتقانىنا تاڭىم بار. وزىمە بەيتانىس كۇيدى سىزدەرگە قالاي جەتكىزە الماقپىن؟! قاراپايىم ادامدار سۋعا تۇنشىعىپ جاتۋشى ەدى: مەن ويعا تۇنشىعىپ بارامىن.

بار اقىل-پاراساتىمدى، ءبىلىم بايلىعىمدى جيىپ، ءبىر شەشىمگە كەلگەندەيمىن. "ءبىسمىللامدى" ايتىپ، كولىگىمنىڭ باعىتىن كوك بازار جاققا بۇردىم. جول بويى «ءلام» دەپ ءتىل قاتقان جوقپىز. «اركىم ءوز ويىنىڭ مالتاسىن سورىپ وتىر». دىتتەگەن جەرىمە جەتىپ تە قالدىق. مۇڭ ارقالاعان قىز كولىك توقتاعاندا ءبىر-اق ويىنان وياندى. «كەلدىك پە؟» دەگەندەي ءبىر قارادى. «كەلدىك» دەگەننىڭ ىم-ىن جاساپ، تەرەزەنىڭ ارعى جاعىن نۇسقادىم. ەسىك اقىرىن جابىلدى.  ارتىما قاراسام، تۇسكەن جەرىنەن ءالى قوزعالماپتى. مۇڭدى تۇرىس. بۇرىلدى. ورتالىق مەشىتكە كىرىپ بارادى. ماڭداي تەرىم بۇرق ەتتى.

ايتپاقشى، سوندا قىز:

– باقىتتىڭ مەكەنىنە اپارىپ سالىڭىزشى، – دەگەن بولاتىن.

P.S.: كەيىن ءبىلدىم: الگى قارا كويلەكتى قىز كابلۋكوۆ كوشەسىندەگى جىندىحانانىڭ تۇرعىنى ەكەن...

 مارجان ءابىش