بەس باسىم باعىت – جارقىن كەلەشەگىمىزدىڭ كەپىلى

/image/2019/09/22/crop-36_19_750x1543_til.jpg

مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ «سىندارلى قوعامدىق ديالوگ – قازاقستاننىڭ تۇراقتىلىعى مەن وركەندەۋىنىڭ نەگىزى» اتتى جولداۋىندا بارلىق سالا بويىنشا وتكىر دە، وزەكتى، ماڭىزدى دەگەن ءبىرقاتار ماسەلەنى قامتىدى. جولداۋدا اتاپ كورسەتىلگەن بەس باسىم باعىت پەن 10 مىندەت – جارقىن كەلەشەگىمىزدىڭ باستاۋى ەكەنى انىق. ەندىگى ماسەلە جولداۋ جۇكتەگەن مىندەتتەردى سوزبەن ەمەس، ىسپەن جۇزەگە اسىرۋدىڭ كەزى كەلدى.

پرەزيدەنت اتالعان قۇندى قۇجاتتا «قازاق ءتىلىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىل رەتىندەگى ءرولى كۇشەيىپ، ۇلتارالىق قاتىناس تىلىنە اينالاتىن كەزەڭى كەلەدى دەپ ەسەپتەيمىن. ءبىراق مۇنداي دارەجەگە جەتۋ ءۇشىن ءبارىمىز داڭعازا جاساماي، جۇمىلا جۇمىس جۇرگىزۋىمىز كەرەك» - دەگەن بولاتىن. بۇل – وتە ورىندى كوتەرىلگەن باستاما.

ماسەلەن ارحيۆ سالاسى الەمنىڭ ءار تۇكپىرىنەن كەلگەن سۇرانىستارعا ساقتالىپ وتىرعان قۇجاتتىڭ نەگىزىندە جاۋاپ دايىندايدى. كۇندەلىكتى كەڭسەمىزگە ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرى باس سۇعاتىنى بەلگىلى. وزگە ۇلت وكىلدەرىنە وكپە جوق، قاي تىلدە سۇراق قويسا سول تىلدە جاۋاپ بەرۋگە، قۇجات دايىنداۋعا تىرىسامىز. ويتكەنى زاڭ تالابى سولاي. ولاردىڭ قۇقىقتارى ساقتالۋى كەرەك. الدىمىزعا وتىنىشپەن كەلگەن سوڭ، قاناعاتتانارلىق جاۋاپ بەرۋ ءبىز ءۇشىن پارىز. كەيدە كەلگەن تۇتىنۋشى ورىس، نەمىس، كارىس، كۇردى سەكىلدى وزگە ەتنوس وكىلى بولعان سوڭ بىردەن ورىس تىلىندە سالەمدەسىپ، كەلگەن شارۋاسىن سۇراپ جاتامىز سونداي ساتتە قىزمەت الۋشى وزگە ۇلت وكىلىنىڭ تازا قازاق تىلىندە كەلگەن شارۋاسىن ايتا باستاعاندا ىڭعايسىز كۇي كەشەسىڭ. ازاماتتى الدىمەن قازاق تىلىندە قارسى الماعانىڭا نالىيسىڭ. ايتسە دە ونىڭ قازاق ۇلتىن، ءتىلىن سىيلاعانىنا رازى بولاسىڭ. قۇددى ءبىر جوعالعانىڭ تابىلعانداي بولادى. شارۋاسىن ءبىتىرىپ بەرگەن سوڭ، سوزگە تارتىپ، قالاي قازاقشا تازا سويلەپ تۇرعانىن، قازاق ءتىلىن قايدان ۇيرەنگەنىن سۇرايمىز. وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ ىشىندە ءسوزدىڭ مايىن تامىزىپ، قازاقى ماقالداردى مىسالعا كەلتىرىپ تۇرىپ سويلەيتىنى، ويىن ادەمى ازىلمەن جەتكىزەتىندەرى ءجيى كەزدەسىپ جاتادى. وزدەرى ايتقانداي، ول كىسىلەردىڭ كوپشىلىگى قيىن-قىستاۋ كەزەڭدە قازاقتاردىڭ قامقورلىعىن كورگەن، ۇلتىمىزدىڭ قارا دومالاقتارىمەن بىرگە ويناپ، بىرگە وسكەن نەمەسە اۋىلدا تۇرعان بولىپ شىعادى. نەگىزىندە ەلىمىزدە 130-دان استام ۇلت پەن ۇلىس بار بولسا، دەمەك قازاقستاندا سونشا ءتىل بار دەگەن ءسوز. كوك تۋدىڭ استىنا جينالعان، ءبىر اۋادا تىنىستاپ، بىرگە تۇرىپ جاتقان ءاربىر ۇلتتتىڭ بىر-بىرىنە دەگەن قۇرمەتى تولاستاماۋى كەرەك. وسى جەردە مەن تۇيگەن ءبىر وي - ەلگە قۇرمەت مەملەكەتتىك ءتىلدى ۇيرەنۋدەن باستاۋ الادى. ەندەشە الداعى ۋاقىتتا انا تىلىمىزدە ەركىن سويلەيتىن وزگە ۇلت وكىلدەرى كوبەيىپ جاتسا بۇل نۇر ۇستىنە نۇر بولار ەدى.

ەلباسى نۇرسۇلتان ءابىش ۇلى نازاربايەۆ ايتقانداي، الدىمىزداعى باستى ماسەلەنىڭ ءبىرى - لاتىن ارىپىنە كوشۋ. جاسى ۇلكەندەردىڭ ايتۋىنشا، لاتىن قارپىنە كوشۋ دەگەن جاڭالىق ەمەس، انا تىلىمىزگە قايتا ورالۋ ەكەن. سوندىقتان، انا ءتىلىمىزدىڭ وركەن جايۋى ءۇشىن ءالىپبيىمىزدى لاتىن تىلىنە كوشىرۋدىڭ پايداسى زور ەكەنىنە سەنىمدىمىن.

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار