سوڭعى بىرنەشە جىلدا، اسىرەسە، بيىل قازاق توپىراعىندا ءتۇز جانۋارى - كيىكتەر­ءدىڭ قىرىلۋى وراسان اپاتقا ۇلاستى. جانۋار­لاردىڭ 130 مىڭنان استامىنىڭ لەزدە جويىلىپ كەتۋى – بيولوگيالىق الاپات اپات قانا ەمەس، ادامداردىڭ تىرشىلىگىنە تونگەن ءقاۋىپ.

سوندىقتان، قازاقستاننىڭ بيوالۋانتۇرلىلىگىن ساقتاۋ قاۋىمداستىعى اراسىنا زوولوگتار، ينفەكسيالىق اۋرۋلار مەن زىمىران-عارىش قىزمەتىنىڭ ماماندارى ەنگەن 9 مۇشەسى بار ارنايى ەكسپەديسيا ۇيىمداستىردى. 12 كۇنگە سوزىلعان جۇمىس قىزىلوردا وبلىسىنان باستالىپ، باسقا ايماقتارعا دا اۋىستى.

جاقىندا تۇڭعىش عارىشكەرىمىز توقتار اۋباكىروۆ تە مۇنداي ماڭىزى زور، ءقاۋىپى قاتپارلى تابيعي اپاتقا جەڭىل-جەلپى قاراماۋ قاجەتتىگىن ەسكەرتىپ ەدى. ال، اتالعان ەكسپەديسيانىڭ مۇشەسى، فرانكفۋرت زوولوگيالىق قوعامىنىڭ وكىلى شتەفان سۋتار تورعايدىڭ جايلاۋىنان تابىلعان شاردىڭ امانگەلدى اۋدانىنىڭ دالاسىنان دا تابىلعانىن ايتىپ قالدى. دەگەنمەن، ارتىنشا «بۇل شاردىڭ كيىكتەردىڭ قىرىلۋىنا ەش قاتىسى جوق» دەپ شىعا كەلدى...

جازىقسىز جانۋارلاردىڭ جاپپاي قىرعىنعا ۇشىراۋى – تەگىن ەمەس. بۇل – بايقوڭىردىڭ زاردابى ما، الدە، باسقا پوليگونداردىڭ رادياسيالىق زيانى ما نەمەسە مۇلدەم بوتەن شاردىڭ ايتپەسە اۋرۋدىڭ سالدارى ما – ماڭىزدىسى بۇل ەمەس – ەڭ ماڭىزدىسى – قازاق دالاسىنا توتەننەن تاجال كەلىپ، تابيعات اجال قۇشىپ جاتىر...

ەگەر بۇگىن «كيىك ءولدى، كۇيىپ ءولدى» دەپ، سەلقوستىققا سالىنىپ وتىرا بەرسەك، ەرتەڭ ادامداردىڭ ومىرىنە ءقاۋىپ تونبەسىنە كىم كەپىل؟!.

ءبىزدىڭ بيلىكتەگى شەنەۋنىكتەردىڭ ەڭ بولماسا بىرەۋى وسىلاي بولماسىنا كەپىلدىك بەرە الا ما؟..

«مەنى قۇرتقان كوكشولاق» دەپ، كەنەن اتامىز ايتپاقشى، ءبىزدى سەلقوستىق تىعىرىققا تىرەپ جۇرمەسىن!

تۋراسىن ايتساق، جالاقىسىن العان شتەفان سۋتار ەلىنە قايتىپ كەتتى، قازاق قايدا قايتادى؟..

قاجىمۇقان عابدوللا