قوش بول، قازاق جىرىنىڭ «كوكمويناعى»...

ە.راۋشانوۆتىڭ رۋحىنا قۇران باعىشتالدى

قازاق رۋحانياتى قارا جامىلدى. قازاق پوەزياسىنىڭ شوقتىعى بيىك تۇلعاسى، ايتۋلى اقىن، دراماتۋرگ، بەلگىلى باسپاگەر – ەسەنعالي راۋشانوۆ دۇنيە سالدى. اقىننىڭ قازاسىنا بايلانىستى مەملەكەت باسشىسى قاسىمجومارت توقايەۆ مارقۇمنىڭ وتباسىنا كوڭىل ايتىپ، جەدەلحات جولدادى. قازاق ادەبيەتى، شىعارماشىلىق ورتا عانا ەمەس كۇللى قازاق قوعامى ءۇشىن ورنى تولماس، اۋىر قازا بولدى.

باباتوپىراعى – ماڭعىستاۋ جۇرتى دا اردا اقىن، ادال ازاماتىن جوقتاپ، قايعىرۋدا. بۇگىن اقتاۋداعى بەكەت اتا مەشىتىندە بارلىق سانيتارلىق تالاپتاردى ساقتاي وتىرا ساناۋلى ادامنىڭ قاتىسۋىمەن مارقۇمنىڭ رۋحىنا قۇران باعىشتالدى.

“ءجۇرىسى-تۇرىسى نار تايلاق سياقتى بولعانىمەن، بويىندا كوش باستايتىن كوسەم تۇيەنىڭ مىنەزى بار. شاڭىراق ارتساڭ – شاقپايتىن، كەبەجە ارتساڭ – سىندىرمايتىن، تەڭ ارتساڭ – تۇسىرمەيتىن، التىن ارتساڭ دا اۋىرسىنبايتىن قازاقتىڭ ناعىز اتانجىلىك اقىنى» -دەپ، ءابىش اعا كەكىلباي ۇلى باعا بەرگەن قارىمى ەرەن، دارىنى كەمەل قالامگەر بولاتىن.
ءبىلىمى تەرەڭ، تانىمى بيىك، قايدا جۇرسە دە قازاققا پايدالى دۇنيەنى قامداپ، ىزگىلىك پەن يگىلىكتىڭ ىزدەنىمپازى ەدى. تۇركى حالىقتارىنىڭ تىلدەرىن عانا ەمەس، اعىلشىن، پارسى تىلدەرىن مەڭگەرگەن پوليگلوت. ارتىنان ەرگەن جاس تالاپقا كوپ وقۋدى، جاقسى جازۋدى ۇلاعاتتاعان ۇستاز. ونىڭ ليريكالىق جىرلارى، ەپيكالىق قۋاتتى پوەمالارى – قازاق پوەزياسىندا وزىندىك ورنەك، داڭعىل جول قالىپتاستىرعان دارا سيپاتتى مەكتەپ ەكەندىگى داۋسىز. ولەڭدەگى اقىندىق قۋاتى قانداي تەرەڭ بولسا، ومىردە دە ازاماتتىق مۇراتى بيىك بولدى.
«وي، ءبىزدىڭ ەل جازعان-اي،
قاتپار دا قاتپار قارا تاس
قاتتى ەمەس دەپ سازدان-اي،
ون قۇلاشتى ورپا دەپ،،
قىرىق قۇلاشتى ورتا دەپ،
انا اتا قونىس ۇستىرتتە
تەرەڭدىگى ءجۇز قۇلاش
ءۇش مىڭ شىڭىراۋ قازعانى-اي...»-دەپ جىرلاعان ەسەنعالي اقىن ماڭعىستاۋدىڭ قيىندىعىنا ءبىر كىسىدەي كۇيزەلىپ، جەتىستىگىنە ءبىر كىسىدەي تىلەۋلەس بولىپ ءوتتى. ەلدىڭ بىرلىگى مەن قوعامنىڭ تۇتاستىعىن كوزدەگەن تالاي شارالاردىڭ باسى-قاسىندا بولدى. اياۋلى دا ابىرويلى پەرزەنتىنىڭ ەسىمىن بارشا ماڭعىستاۋلىقتار ءاماندا ۇمىتپاق ەمەس، ونىڭ جىرلارى ءارقاشان ۇرپاق جۇرەگىندە. قوش بول، قازاق جىرىنىڭ «كوكمويناعى»...

ماڭعىستاۋ وبلىسىنىڭ زيالى قاۋىم وكىلدەرى، اقىن-جازۋشىلارى، ەل ازاماتارى مارقۇمنىڭ وتباسىنا، اعايىن-تۋماسىنا كوڭىل ايتادى، قايعىسىن بولىسەدى.