فرانسيا پرەزيدەنتى ەممانۋەل ماكرون ۋكرايناداعى سوعىستى بولدىرماۋ تۋرالى كەلىسىمگە قول جەتكىزۋ مۇمكىن دەپ سانايتىنىن جانە رەسەي ءوزىنىڭ قاۋىپسىزدىك ماسەلەلەرىن كوتەرۋى زاڭدى ەكەنىن ايتتى.

دۇيسەنبى كۇنى ەممانۋەل ماكرون ماسكەۋدە ۆلاديمير پۋتينمەن كەلىسسوزدەر وتكىزەدى. ول ەۋروپالىق مەملەكەتتەردى قورعاۋ ءۇشىن جانە رەسەيدى تىنىشتاندىرۋ ءۇشىن "جاڭا بالانس" كەرەك ەكەنىن مالىمدەدى.

ماكرون "Journal du Dimanche" گازەتىنە بەرگەن سۇحباتىندا رەسەيدىڭ ماقساتى "ۋكراينا ەمەس، ناتو مەن ەو-عا ەرەجەلەردى ءتۇسىندىرۋ" ەكەنىن ايتتى.

ول رەسەي پرەزيدەنتىمەن ديالوگى "اسكەري قاقتىعىستىڭ الدىن الۋ ءۇشىن جەتكىلىكتى بولادى" دەپ ۇمىتتەنەتىنىن جەتكىزدى جانە ءپۋتيننىڭ كوبىرەك ماسەلەلەردى تالقىلايتىنىنا سەنىمى زور ەكەنىن جاريالادى.

BBC اقپاراتىنا سايكەس، فرانسيا پرەزيدەنتى جەكسەنبىدە اقش پرەزيدەنتى دجو بايدەنمەن دە سويلەسكەن. ماكرون "ماسكەۋ جاعدايدى ۋشىقتىراتىن ءبىرجاقتى شارالار قابىلدايدى" دەپ كۇتپەيتىنىن ەسكەرتكەن جانە رەسەيدىڭ ءوز الاڭداۋشىلىعىن بىلدىرۋگە قۇقىعى بار ەكەنىن ايتقان.

ماكرون رەسەيمەن ديالوگ ورناتۋ "ەشبىر ەۋروپالىق مەملەكەتتىڭ السىزدىگى" ەمەس ەكەنىن دە اتاپ ءوتتى.

"ءبىز ەۋروپالىق باۋىرلاستارىمىزدىڭ ەگەمەندىگى مەن بەيبىتشىلىگىن قورعاۋىمىز كەرەك. الايدا ول جاڭا بالانستى ۇسىنۋ ارقىلى جۇزەگە اسۋعا ءتيىس. رەسەيدى قۇرمەتتەي وتىرىپ، ۇلى حالىق پەن ولاردىڭ قازىرگى كۇيزەلىستەرىن ءتۇسىنۋ ارقىلى كەلىسىم جاسالۋى كەرەك" دەدى ول.

فرانسيا پرەزيدەنتى بۇعان دەيىن رەسەيمەن قارىم-قاتىناستى قايتا قاراۋعا شاقىرعان. قاڭتار ايىندا ماكرون ەۋرووداق ۆاشينگتونعا سەنبەي، ماسكەۋمەن ءوز ديالوگىن باستاۋى كەرەكتىگىن ايتقان.

ال، اقش ۇكىمەتى رەسەيدىڭ ۋكرايناعا كەز كەلگەن ۋاقىتتا باسىپ كىرۋى مۇمكىن ەكەنىن تاعى دا ەسكەرتتى.

اق ءۇيدىڭ ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك جونىندەگى كەڭەسشىسى دجەيك سالليۆان جەكسەنبى كۇنى "Fox News" ارناسىنا "رەسەي ءقازىر كەز كەلگەن كۇنى ۋكرايناعا قارسى اسكەري ارەكەتكە بارۋى مۇمكىن نەمەسە شابۋىل ەكى اپتادان كەيىن بولۋى مۇمكىن" دەپ سۇحبات بەرگەن.

اقش-تىڭ ەكى شەنەۋنىگى بۇعان دەيىن "Reuters" اگەنتتىگىنە رەسەيدىڭ ۋكرايناعا تولىققاندى باسىپ كىرۋى ءۇشىن قاجەتتى اسكەري الەۋەتتىڭ شامامەن 70 پايىزىن دايىنداعانىن ايتقان.

رەسەي ارمياسى ۋكراينانىڭ شەكارا ماڭىنا جينالعان، ءبىراق ماسكەۋ ۋكرايناعا باسىپ كىرۋدى جوسپارلاپ وتىرعانىن جوققا شىعارادى.

ماسكەۋ ناتو-عا ءبىرقاتار تالاپتار قويدى. تالاپتار بويىنشا، ناتو قورعانىس اليانسى ۋكراينانى مۇشەلىككە قابىلداماۋى ءتيىس جانە شىعىس ەۋروپاداعى اسكەري ىقپالىن ازايتۋى كەرەك.

باتىس ەلدەرى مۇنى قابىلدامادى، ونىڭ ورنىنا كەلىسسوزدەردىڭ باسقا سالالارىن، مىسالى، يادرولىق قارۋدى قىسقارتۋ تۋرالى كەلىسسوزدەردى ۇسىندى.

ۋكراينا داعدارىسىنا بايلانىستى باتىس ەلدەرى مەن رەسەي اراسىنداعى شيەلەنىس قالاي ءوربىپ جاتىر: 

• "رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرۋ ءۇشىن سىلتاۋ دايىنداپ جاتىر" دەپ حابارلادى ءال-جازيرا تەلەارناسى.
• "رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرۋى مۇمكىن" دەگەن ءقاۋىپ كۇشەيگەن كەزدە اقش-تىڭ مەملەكەتتىك حاتشىسى ەنتوني بلينكەن ەۋروپاعا باردى. 
• "بارلىق نۇسقا تىس قالمايدى. ديپلوماتيالىق نۇسقا دا". اقش مەمحاتشىسى ەۋروپاعا نەگە بارا جاتىر؟
• دجو بايدەن رەسەي ۋكرايناعا شابۋىل جاساسا، ماسكەۋدى "اپات" كۇتىپ تۇرعانىن ەسكەرتتى.
• اقش بارلاۋ اگەنتتەرى رەسەي ۋكرايناعا قاشان شابۋىلداۋى مۇمكىن ەكەنىن جاريالادى.
• رەسەي سوعىس ۇشاقتارى كييەۆكە جاقىن بەلارۋس ەلىنە جينالدى.
• اعىلشىن ساياساتكەرى رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرەتىنى ءسوزسىز ەكەنىن جانە شابۋىل جاقىن ارادا بولاتىنىن مالىمدەدى.
• اقش، ۇلىبريتانيا ۋكرايناعا قارۋ-جاراق جىبەرىپ جاتىر.
• دانيا، يسپانيا، فرانسيا جانە نيدەرلاندى شىعىس ەۋروپاعا جويعىش ۇشاقتار مەن اسكەري كەمەلەر جىبەرۋدە.
• رەسەي ىقتيمال شابۋىل تۋرالى اقپاراتتاردى جوققا شىعاردى.
• گەرمانيا قازىرگە ۋكرايناعا قارۋ-جاراق بەرمەيتىنىن ايتتى ءبىراق مەديسينالىق كومەك كورسەتەتىنىن جاريالادى.
• ەكى جاق (باتىس-رەسەي) سوعىسقا دايىندىقپەن قوسا، ديپلوماتيالىق كەلىسىمگە كەلۋگە تىرىسۋدا.
• فرانسيا مەن گەرمانيا رەسەيدى ديالوگقا شاقىردى.
• رەسەي، ۋكراينا، گەرمانيا جانە فرانسيا ديپلوماتتارى كەلىسسوز جۇرگىزدى.
• باتىس ەلدەرى ۋكرايناعا شابۋىل جاسالسا، زاردابى اۋىر بولاتىنىن مالىمدەدى.
• اقش ءوز ازاماتتارىن ۋكراينادان شىعىپ كەتۋگە شاقىردى.
• "ءبىز قالاي بولسا دا دايىنبىز". ناتو رەسەيدىڭ تالابىن تويتاردى.
• بايدەن: بۇل – ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىنگى ەڭ ءىرى شابۋىل بولۋى مۇمكىن. 
• بايدەن رەسەيدىڭ ۋكرايناعا قاشان شابۋىل جاسايتىنىن ايتتى.

• ۆاشينگتون رەسەي قۇبىرىن جاۋىپ، بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسىن وتكىزەتىنىن جاريالادى.

• بۇۇ قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتىرىسى بارىسىندا رەسەي مەن اقش وكىلدەرى سوزگە كەلىپ قالدى.
• رەسەي وكىلى كييەۆتىڭ "ءوز تۇبىنە ءوزى جەتەتىنىن" ايتتى.
• ۆاشينگتون مەن ماسكەۋ اراسىنداعى كەلىسسوزدەر شيەلەنىستى باسەڭدەتە المادى.
• اقش ەۋروپاعا كوبىرەك اسكەر جىبەرەتىنىن جاريالادى.
• رەسەي ۆاشينگتوننىڭ ەۋروپاعا كوبىرەك اسكەر جىبەرۋ شەشىمىن ايىپتادى.
• اقش: رەسەي ۋكرايناعا باسىپ كىرۋگە 70% دايىن. كييەۆ بىرنەشە كۇندە قيرايدى.