قانت قىزىلشاسىنان رەكوردتىق ءونىم الىنباق

/uploads/thumbnail/20170708195819007_small.jpg

الماتى وبلىسىنىڭ قانت قىزىلشاسىن ءوسىرۋشى كەيبىر شارۋاشىلىقتارى بيىل رەكوردتىق كورسەتكىشكە قول جەتكىزىپ، ءار گەكتارىنان 700-750 سەنتنەردەن استام ءونىم جينادى. جينالعان قانت قىزىلشاسى ءتۇبىرىنىڭ سالماعى 6،5 – 7 كەلىدەن تارتۋدا. بۇل تۋرالى قامشى پورتالى ايقىن-اقپاراتقا سىلتەمە جاساي وتىرىپ حابارلايدى.

قانت قىزىلشاسىن جيناۋ ناۋقانى ەندى باستالعانىنا قارا­ماستان، ناتيجەسى بۇگىننىڭ وزىندە كوڭىلدەن شىعۋدا. شارۋالاردىڭ ايتۋىنشا، ءدال وسىنداي بىتىك ءونىمدى الماعالى ءبىراز ۋاقىت بو­لىپتى.
– «اعىمداعى جىلى ءتۇسىم مول. ءما­سەلەن، ءبىر قانت قىزىلشاسى­نىڭ سالماعى 6،5-7 كەلىدەن كە­لۋدە. ءار گەكتاردان 700-750 سەنتنەردەن ءونىم الۋدى جوس­پارلاپ وتىرمىز. ءبىز كوكسۋ قانت زاۋىتىنا قانت قىزىلشاسىنىڭ العاشقى پارتياسىن جىبەرىپ قوي­دىق، – دەدى سارقان اۋدانى «اق قۇدىق» شارۋا قوجالىعىنىڭ باسشىسى سەرجان ەسىمجانوۆ.
ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆ­تىڭ الماتى وبلىسىنا جاساعان ءىسساپارى كەزىندە ايماقتا قانت قى­­زىلشاسىن قايتا جاڭعىرتۋ ءجو­­نىندە تاپسىرما بەرگەن بولا­تىن. وسى ماقساتتا ءوڭىر باسشى­لىعى ءتيىستى جۇمىستار جۇرگىزىپ، قانت قىزىلشاسىن وسىرەتىن شارۋا­لارعا 240 ملن تەڭگە مەملە­كەتتىك سۋب­سيديا ءبولىپ، 1 ملرد تەڭگەگە جۋىق قاراجاتقا ارنايى تەحنيكا، سا­پالى تۇقىم، جانار-جاعارماي ساتىپ الۋلارىنا جاعداي جاسادى.

ەڭ باستىسى، ەسىل ەڭبەك ەش كەتپەي، بۇگىندە سونىڭ وڭدى ناتيجەسىن بەرۋدە. جالپى، بيىل وبلىس بويىنشا قانت قى­زىل­شاسى القابىنىڭ كولەمى 4 مىڭ گەك­تاردى قۇرايدى. ەسكەلدى اۋدانىنداعى «حيل­نيچەنكو جانە ك» سەرىكتەستىگىنىڭ 187 گەكتار القاپقا ءتاتتى ءتۇبىر ەگىلگەن. وزگە شارۋا­شى­لىقتارداعىداي مۇندا دا جۇمىستىڭ 65 پايىزىن ارنايى تەحنيكا اتقارسا، قالعان جۇمىس كولەمى قول كۇشى­مەن ىستەلەدى. جۇمىستارعا 27 تەحنيكا جۇ­مىل­دىرىلعان. تاۋلىگىنە 12 گەكتار القاپ­تىڭ ءونىمىن جيناۋ ارقىلى بارلىق القاپتارداعى قانت قىزىلشاسىن ءۇش اپتانىڭ ىشىندە جيناپ ءبىتىرۋ جوسپارى بار. ءونىمنىڭ ساپاسى دا كوڭىلدەن شىعۋدا.
«حيلنيچەنكو جانە ك» سەرىكتەستىگىنىڭ وسىمدىك شارۋاشىلىعى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى ۆيكتور رومانەنكو «وبلىس اكىمى اماندىق عابباس ۇلى قانت قىزىل­شاسىنا قاتىستى سەمينار-كەڭەس وتكىز­گەندە ءبىز 500 سەنتنەر ءونىم جينايمىز دەپ ۋادە بەرگەنبىز. ءبىز ءوز سوزىمىزدەن تايىن­بايمىز، مۇنداي ءونىمدى جيناۋعا جاعداي بار. ءبىزدىڭ پايىمداۋىمىزشا، بيىلعى جىلى گەكتا­رىنان 700 سەنتنەر ءونىم جي­ناۋعا سەنىم مول» ەكەنىن ايتتى.
وسى سەرىكتەستىكتىڭ بريگاديرى ءنۇسىپحان كەرىمبەكوۆتىڭ ايتۋىنشا، ءدال مۇنداي ءونىم كولەمى سوڭعى ون جىلدا بولماعان. 
– ەلباسى قولداۋىنىڭ ارقاسىندا ەلى­ءمىزدىڭ بارلىق شارۋالارىنا جاقسى جاعداي جاس­الۋدا. شارۋالار مەملەكەت تاراپىنان سۋبسيديا، تۇقىم، تىڭايتقىش پەن جانار-جاعارماي تۇرىندەگى قوماقتى كومەك تابۋدا. سول سەبەپتى ءونىمنىڭ وسى جىلى بىتىك شىققاندىعى ءبارىمىزدى قۋانتادى. الداعى ۋاقىتتا بۇرىن-سوڭدى بولماعان رەكوردتىق كورسەتكىشكە قول جەتكىزەمىز. مەملەكەت تارا­پىنان وسىنداي قولداۋدىڭ ارقاسىندا كەلەر جىلى قىزىلشا كولەمىن ودان ءارى ارتتىرا تۇسەمىز، – دەيدى ءنۇسىپحان كەرىم­بەكوۆ.
جالپى، قانت قىزىلشاسىن جيناۋ ناۋ­قانى وبلىستا ەندى باستالعانىنا قارا­ماستان، ناتيجەسى بۇگىننىڭ وزىندە كوڭىلدەن شىعۋدا. اماندىق بولسا، جەر جانناتى جەتىسۋ ولكەسى قىزىلشانىڭ وتانى دەگەن اتقا يە بولار كۇن الىس ەمەس.
ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىن ورىنداۋ ماق­ساتىندا وبلىس اكىمى اماندىق باتا­لوۆ قانت قىزىلشاسى القاپتارىنىڭ كو­لەمىن ارتتىرۋ ماقساتىندا «قازاق­ستان­نىڭ بي­داي وداعى» زاڭدى تۇلعالار ءبىر­لەستىگىنىڭ پرەزيدەنتى نۇرلان تىلەۋ­بايەۆپەن بىرگە ايماقتىڭ قانت قىزىل­شاسىن وسىرەتىن اۋدان، قالا اكىمدەرى، شارۋا قوجالىقتارى باسشىلارىنىڭ قاتىسۋىمەن دە بىرنەشە رەت جيىن وتكىزدى. 
ەلباسىنىڭ تاپسىرماسىنا سايكەس بيىل وبلىس بويىنشا قانت قىزىلشاسى القابى 4 مىڭ گەكتارعا كوبەيتىلدى. ونىڭ ىشىندە اقسۋ اۋدانى – 860 گەكتار، قاراتال – 560 گەكتار، سارقان – 730 گەكتار، كوكسۋ – 830 گەكتار، ەسكەلدى – 1000 گەكتار، تالدى­قورعان قالاسى 20 گەكتار جەرگە ەكتى. 
«جەتىسۋ» اكك الماتى وبلىسى اكىم­دىگىنىڭ قولداۋىمەن جۇزەگە اسىرىپ جاتقان جوبا اياسىندا قاراتال، كوكسۋ، ەسكەلدى جانە سارقان اۋداندارىندا 6 سدو قۇ­رىلدى. ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ ناۋ­رىز ايىندا تالدىقورعان قالاسىنداعى قانت قىزىل­شاسىن وڭدەۋمەن اينالىساتىن سەرۆيستىك-دايىنداۋ ورتالىقتارىنا «جەتىسۋ» اكك ارقىلى ارنايى تەحنيكالار ساتىپ الىندى. جالپى، 2011 جىلدىڭ ناۋرىزىنان 2015 جىلدىڭ مامىر ايىنا دەيىن وبلىستىڭ 10 اۋدانىندا اۋىل شارۋاشىلىعى تاۋارىن وندىرۋشىلەرگە سەرۆيستىك، اگروتەحنيكالىق، جابدىقتاۋ جانە باسقا دا قىزمەتتەر كورسەتۋدى ۇيىمداستىرۋ ءۇشىن 18 سدو قۇرىلعان. 
بيىل كوكسۋ اۋدانىنداعى قانت زاۋىتى كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزىلىپ، قايتا ىسكە قوسىلدى. 28 قىركۇيەك كۇنى كوكسۋ قانت زاۋىتى العاشقى قانت قىزىلشاسىن قا­بىلداي باستادى. العاش بولىپ قىزىل­شانى سارقان، ەسكەلدى، اقسۋ اۋدان­دا­رىنىڭ شا­رۋاشىلىقتارى تاپسىردى. زاۋىت باسشى­لىعىنىڭ حابارلاۋىنشا، زاۋىت 100-120 مىڭ توننا شيكىزات قابىل­داي الادى جانە 12 مىڭ توننا قانت ءوندى­رۋگە دايىن. سونى­مەن قاتار ولار شا­رۋالارعا ءۇش كۇن ىشىندە تولەماقى تولەمەك.
مىنە، ەلباسى تاپسىرماسىنا وراي ەڭسەسى كوتەرىلىپ، قىزىلشا ەگىپ، ونى زاۋىت­قا قابىلداي باستاعان الماتى وبلىسىنىڭ ديقاندارى ءسويتىپ، بيىل رەكوردتى ءونىم جيناماق. بۇل ارينە، جۇمىستىڭ ناتيجەلى ەكەندىگىن كورسەتەدى.

 

پىكىر قالدىرۋ

قاتىستى ماقالالار