باس جوسپاردىڭ نەگىزگى ماقساتى – الماتىنىڭ بارلىق اۋداندارىندا جايلى قالالىق ورتا قۇرۋ جانە ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن ارتتىرۋ.  

قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى الماتى قالاسىنىڭ 2040 جىلعا دەيىنگى باس جوسپارىن بەكىتتى.  ستراتەگيالىق قۇجاتى «الماتىباسجوسپار» عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتى، «الماتىگيپروگور-1» جوبالاۋ ينستيتۋتى ساراپشىلار مەن جۇرتشىلىقتى تارتا وتىرىپ ازىرلەدى. 

قۇجاتتى ازىرلەۋ كەزىندە ماماندار وزىق سيفرلىق تەحنولوگيالاردى جانە الەمدىك ديزاين تاجىريبەسىن (Space Syntax) پايدالاندى. مودەلدەۋ قۇرالدارى قالا دامۋىنىڭ الەۋمەتتىك، ەكونوميكالىق جانە ەكولوگيالىق سالدارىن جانە ولاردىڭ موبيلدىلىككە، جەر قۇنىنا جانە ادامداردىڭ دەنساۋلىعىنا قالاي اسەر ەتەتىنىن بولجايدى.
الدىڭعى باس جوسپار 20 جىلدان استام ۋاقىت بۇرىن – 2002 جىلى ماقۇلداندى جانە قالا قاجەتتىلىكتەرىنىڭ ءوسۋىن ەسكەرمەدى. وسى ۋاقىت ىشىندە قالا اۋماعى ەكى ەسەدەن استامعا ءوستى – 33898 گەكتاردان 70348 گەكتارعا دەيىن، حالىق سانى 2،1 ملن ادامعا دەيىن ارتتى. قالا اگلومەراسيانىڭ ورتالىعىنا اينالدى، ونىڭ ەكونوميكاسى وزگەردى. قالانىڭ ەكى ەسە ۇلعايۋى اۋدانداردىڭ الەۋمەتتىك، ينجەنەرلىك، كولىكتىك جانە وزگە دە ينفراقۇرىلىممەن قامتاماسىز ەتىلۋ دەڭگەيىنە تەرىس اسەر ەتتى.

الدىڭعى باس جوسپارعا تۇزەتۋلەر ەنگىزۋ ونى كەشەندى جەتىلدىرە المادى: قۇجات وزگەرىستەردى ەسكەرمەدى، وزەكتىلىگىن جوعالتتى جانە تۇبەگەيلى قايتا قاراۋدى قاجەت ەتتى. سوندىقتان وتكەن جىلى الماتى اكىمى ەربولات دوسايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا قالانىڭ 2040 جىلعا دەيىنگى ىسكە اسىرىلۋىنىڭ ۋاقىتشا كوكجيەگىن بەلگىلەي وتىرىپ، جاڭا باس جوسپارعا قاتىستى جۇمىس باستالدى.
جاڭا باس جوسپار الماتى قالاسىن دامىتۋدىڭ 2025 جىلعا دەيىنگى باعدارلاماسىمەن جانە 2030 جىلعا دەيىنگى ورتا مەرزىمدى پەرسپەكتيۆالارمەن تىعىز بايلانىستى جانە ونىڭ جەتى نەگىزگى قاعيداتىنا نەگىزدەلگەن: جايلى قالالىق ورتا، ورنىقتى ەكونوميكالىق ءوسۋ، باسقارىلاتىن ۋرباندالۋ، الەۋمەتتىك تۇراقتىلىق، سيفرلاندىرۋ، قاۋىپسىزدىك جانە الماتىنىڭ «جاسىل قالا» اتاعىن قايتارۋ. جاھاندىق قۇجات تۇرعىلىقتى جەرىنە قاراماستان، بارلىق قالا تۇرعىندارى ءۇشىن ينفراقۇرىلىمى دامىعان جانە قولايلى ورتاسى بار قولايلى مەگاپوليس رەتىندە الماتىنىڭ تۇراقتى، تەڭگەرىمدى دامۋىن قامتاماسىز ەتەدى. 

جاڭا باس جوسپار اگلومەراسيامەن نەعۇرلىم ءتيىمدى بايلانىستى ۇيلەسىمدى مەگاپوليستى، قالا تۇرعىندارى مەن قوناقتارىنىڭ ءومىرى، جۇمىسى، بوس ۋاقىتى ءۇشىن تارتىمدى جانە جايلى ورىندى قالىپتاستىرۋ ءۇشىن الەمنىڭ جەتەكشى قالالارىنىڭ تاجىريبەسى مەن پراكتيكاسىن ەسكەرە وتىرىپ، الماتىنىڭ دامۋ ۆەكتورىن بەلگىلەيدى. ونىڭ نەگىزگى اسپەكتىلەرى مەن الدىڭعى قۇجاتتاردان ايىرماشىلىقتارىنىڭ ءبىرى – دامۋدىڭ مونوسەنتريستىك مودەلىنەن ارىلىپ، قالادا بەس جاڭا پوليورتالىقتاردى قۇرۋ. ولاردىڭ ءارقايسىسى ءوزىن-وزى قامتاماسىز ەتەتىن اۋدانعا اينالادى جانە رەتتەلەتىن ۋربانيزاسياسى بار اۋماقتىڭ تۇراقتى دامۋ پرينسيپتەرى مەن جاعدايلارىن قامتاماسىز ەتەدى.

جوسپارلاۋ كەزەڭىندە بارلىق قاجەتتى تۇرعىن ءۇي، الەۋمەتتىك، ينجەنەرلىك، كولىك، سيفرلىق، كوممەرسيالىق جانە رەكرەاسيالىق ينفراقۇرىلىم قاراستىرىلعان. وسىنىڭ ارقاسىندا پوليورتالىقتار شاعىن جانە جايلى اۋداندارعا، ىسكەرلىك جانە قوعامدىق بەلسەندىلىك ورتالىقتارىنا اينالادى، قالا تۇرعىندارىنىڭ تابىسىنىڭ ۇلعايۋى مەن وسۋىنە نەگىز بولادى. مادەني جانە تاريحي ماڭىزى ساقتالاتىن تاريحي ورتالىققا دا نازار اۋدارىلادى، بۇل رەتتە كەڭەستىك ءداۋىر كەزىندە سالىنعان شاعىن اۋدانداردى ريەۆيتاليزاسيالاۋ باعدارلاماسى جۇرگىزىلەدى.

جاڭا باس جوسپار مىناداي ماقساتتاردى ىسكە اسىرۋدى قاراستىرادى:
- 188 جاڭا مەكتەپ، قولدانىستاعى وقۋ ورىندارىنا 12 قوسالقى نىسان جانە 65 ەمحانا سالۋ، 11 وتباسىلىق-دارىگەرلىك امبۋلاتوريانى، 25 كوپسالالى جانە 13 مامانداندىرىلعان ستاسيوناردى مودەرنيزاسيالاۋ؛
- 2،4 مىڭ شاقىرىمعا جۋىق سۋمەن جابدىقتاۋ جەلىلەرىن، 1،1 مىڭ شاقىرىم سۋ بۇرۋ جەلىلەرىن جانە 161 شاقىرىم جىلۋمەن جابدىقتاۋ جەلىلەرىن سالۋ. بۇل شارالار كوممۋنالدىق جۇيەلەردىڭ سەنىمدى جانە ءتيىمدى جۇمىسىن قامتاماسىز ەتۋگە، سونداي-اق قالا تۇرعىندارى ءۇشىن جايلىلىق دەڭگەيىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. جەلىلەردى جاڭعىرتۋ بيۋدجەتتىك ينۆەستيسيالار جانە «ينۆەستيسيالارعا ايىرباستاۋ ءتاريفى» قاعيداتىنا نەگىزدەلگەن جاڭا تاريفتىك ساياسات ەسەبىنەن جۇرگىزىلەتىن بولادى؛
- جرك، جاب جانە مەتروپوليتەندى قوسا العاندا، جۇردەك جانە جايلى قوزعالىس ءۇشىن جۇردەك كولىكتى ينتەگراسيالاۋمەن باعىتتىق جەلىنى وڭتايلاندىرۋ؛
-2030 جىلعا دەيىن تولە بي كوشەسى بويىمەن 45 كم جرك جەلىسى، «قالقامان» ستانسياسىنان «بارلىق» ستانسياسىنا دەيىن 5،2 كم مەترو جەلىسى سالىنادى، ءتورت كولىك-ترانسپلانتاسيالاۋ تورابى (بارلىق، الماتى-2، شىعىس قاقپاسى، سولتۇستىك) سالىنادى. 2040 جىلعا دەيىن تاعى 76 كم جرك، 57 كم جاب جانە 7،8 كم «الماتى-1» جانە «الماتى-2» مەترو جەلىلەرى سالىنادى. وسى شارالاردىڭ بارلىعى 2040 جىلعا قاراي قوعامدىق كولىكتى پايدالانۋشىلاردىڭ ۇلەسىن 60%-عا ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، ال جەكە كولىكتەردى پايدالانۋ 20% - عا تومەندەيدى؛
- 2025 جىلعا دەيىن قوعامدىق كولىكتى ەكولوگيالاندىرۋ ءۇشىن 1200 ديزەلدى اۆتوبۋس گازعا جانە ەلەكتر تارتقىشقا اۋىستىرىلادى، 2 جاڭا گاز اۆتوپاركى، 5 جاڭا گاز قۇيۋ ستانسياسى پايدالانۋعا بەرىلەدى، 200 بىرلىككە تروللەيبۋس پاركى جاڭارتىلادى. 2025-2030 جىلدار كەزەڭىندە جەكە جانە قوعامدىق ەلەكتر كولىگى ءۇشىن زاريادتاۋ ينفراقۇرىلىمى جەلىلەرى قۇرىلاتىن بولادى. بۇل اتموسفەراعا زياندى زاتتاردىڭ شىعۋىن ايتارلىقتاي ازايتادى؛
- ەكولوگيالىق پروبلەمالاردى شەشۋ ءۇشىن ەكولوگيالىق اۋقىم كەڭەيەدى ،2030 جىلعا دەيىن جاسىل ايماقتاردىڭ جالپى اۋدانى 3 ەسەگە ، 1،3 مىڭ گەكتاردان 3 340 گەكتارعا دەيىن، ال 2040 جىلعا قاراي - 3 840 گەكتارعا دەيىن ارتاتىن بولادى؛
- قالا تۇرعىندارىنىڭ سەيسميكالىق قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ - باس جوسپار سەيسميكالىق بەلسەندىلىگى 6 قاباتتان اسپايتىن 10 بالدىق ايماقتاردا عيماراتتار سالۋدى شەكتەيدى. باس جوسپاردىڭ نەگىزىندە قالالىق عيماراتتار مەن قۇرىلىستارعا جاڭا سەيسمواۋديت جۇرگىزىلەدى، سەيسميكالىق بەلسەندىلىك جاعدايىندا ىقتيمال سالدارلاردى ازايتۋ ءۇشىن ازاماتتىق وبەكتىلەردى سەيسميكالىق كۇشەيتۋ بويىنشا قاجەتتى شارالاردى قابىلداۋعا كومەكتەسەتىن تاۋەكەلدەر كارتاسى جاڭارتىلادى جانە ت. ب.

جاڭا باس جوسپار قالا قۇرىلىسىن جوسپارلاۋدىڭ زاماناۋي وزىق تەحنولوگيالارىن پايدالانۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، قالا تۇرعىندارى ءۇشىن قولايلى، كرەاتيۆتى ەكونوميكانى دامىتۋعا قولجەتىمدى، تۋريستەر مەن بيزنەس-ينۆەستيسيالار ءۇشىن تارتىمدى قالالىق ورتانى قالىپتاستىرادى.

ەسكە سالساق، جاڭا باس جوسپاردىڭ جوباسى بارلىق قاجەتتى كەلىسۋ راسىمدەرىنەن ءوتتى – 2023 جىلدىڭ قاڭتارىندا قالانىڭ سەگىز اۋدانىنىڭ ساراپشىلارى مەن تۇرعىندارىن شاقىرا وتىرىپ، باس جوسپار جوباسىنىڭ بولىمدەرى ءۇش كۇندىك قوعامدىق تالقىلاۋدان ءوتتى. الىنعان ۇسىنىستار مەن تۇسىنىكتەمەلەر قۇجاتتى ودان ءارى جەتىلدىرۋ كەزىندە ەسكەرىلدى. اعىمداعى جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا قۇجاتتىڭ جوباسىن الماتى ءماسليحاتىنىڭ دەپۋتاتتارى ماقۇلدادى.