ۇلتتىق تەڭگەمىزدىڭ قۇنسىزدانىپ، حالىق قايىرشىلىققا تۇسكەننەن كەيىن كەشە مەملەكەت باسشىسى وتكىزگەن «ۇلكەن باسقوسۋدىڭ» دانىشپان اباي ايتقانداي: «جارتاسقا باردىم، كۇندە ايعاي سالدىم، ودان داشىعار جاڭعىرىقتىڭ» كەرى بولىپ شىققانىنا تاعى ءبىر رەت كوزىمىز جەتكەتتى... بۇگىندە حالىقتىڭ كوكەيىندە جۇرگەن: -نەگە ۇلتتىق ۆاليۋتامىز قۇنسىزداندى؟ -وعان كىم كىنالى؟ دەگەن سۇراقتارعا ماردىمدى جاۋاپ الىنبادى. تەك، حالىقتى تاعى ءبىر رەت الداۋدىڭ تاماشا قويىلىمى وتە «ءساتتى وينالدى». ەندى انالار قاساقانا قاشقان بۇل سۇراقتارعا ءبىز جاۋاپ ىزدەپ كورەيىك. ەڭ ءبىرىنشى، «ۇلتتىق ۆاليۋتامىز نەگە قۇنسىزداندى؟» دەگەن سۇراق توڭىرەگىندە. قازاقستان ءوزىنىڭ تاۋەلسىزدىگىن العان كەزەڭنەن باستاپ، بەيرەسمي دەرەكتەرگە قاراعاندا سىرتتان 145 ميلليارد اقش دوللارىنان استام قارىز الىنعانى بەلگىلى. وسى ۋاقىت ارالىعىندا وسىنشاما كولەمدەگى قارجىنى بيلىك باسىندا وتىرعان كىلەڭ ۇرى-قارى ۇرلاپ، جىمقىرىپ، شەتەل اسىرعان. قولدى بولعان وسىنشاما قارىزدى ولار قاراپايىم حالىقتىڭ ەسەبىنەن قايتارماق بولدى. بۇل ارەكەتتەرىنەن تۇك شىقپادى. ەڭ الدىمەن كەشەگى وتىرىستا وسى قولدى بولعان مول قارجى تۋرالى ءبىر ادام جاق اشپادى عوي. سوعان قاراپ، تاعى دا قازاقتىڭ ايگىلى «ۇرىنىڭ - ارتى قۋىس» دەگەن ماقالى ەرىكسىز ەسكە تۇسەدى ەكەن. ياعني، ولار وزدەرى جاساعان «قىلمىستارىن» تاعى بۇل جولى دا حالىقتان جاسىرىپ قالدى. شىنىندا دا بۇلاردا بەت جوق ەكەن! سول قولدى بولعان قارجىعا وسى 23 جىل ىشىندە بىردە-بىر ءجىبى ءتۇزۋ ءوندىرىس ورىندارى سالىنباپتى. قازاقستان ءالى كۇنگە تەك شيكىزاتقا تاۋەلدى مەملەكەت بولىپ قالۋدا. ال، سول وزىنەن-وزى تەگىنگە كەلىپ جاتقان شيكىزات: مۇناي، گاز تاۋسىلعاندا، بۇل ۇرى-قارىلار نە ىستەمەك؟ جان-جاققا تىرىم-تىراقاي بولىپ قاشادى. بولماسا، ماڭدايىنىڭ سورى بەس ەلى قازاقتى وزگەنىڭ قۇلدىعىنا سۋ تەگىنگە بەرە سالادى. ءسويتىپ، ولار وزدەرىنىڭ قۋ جاندارىن ساقتاپ قالۋعا ارەكەت جاسايدى. مەملەكەت باسشىسىنىڭ اۋزىنان شىققان: «2050 ستراتەگياسى»، «30 ەل»، «140 ۇلت"، "ءۇش تۇعىرلى ءتىل"، « ەكسپو-2017»، «ماڭگىلىك ەل»، «قازاق ەلى»، «قازاق رەسپۋبليكاسى» دەگەن ەرتەگىلەر - سول ەرتەگى كۇيىندە قالادى.

بۇل قۇل-قۇتاندار، تەكسىزدەر - وسى 23 جىل ىشىندە وسى مەملەكەتتى قۇرۋشى قازاق ۇلتىن قورلاۋمەن عانا اينالىستى. 250 جىلعا سوزىلعان ورىس بوداندىعى، 70 جىلعا سوزىلعان اكىمشىل-امىرشىل كەڭەس يمپەرياسى جاساماعان سۇمدىقتى بۇلار شيرەك عاسىرعا جەتپەيتىن مەرزىم ىشىندە «ارتىعىمەن» ورىندادى. قازاق ءتىلىنىڭ تامىرىنا بالتا شاپتى، قازاقتى انا140 ۇلتتىڭ قاتارىنا دەيىن تومەندەتتى. وسى مەملەكەتتەگى ءۇيسىز، كۇيسىز، ءتىلسىز، ءدىنسىز، قايىرشى ۇلت – جالعىز قازاق قانا. ەندى بۇل تەكسىزدەرگە انا امەريكا ۇندىستەرىن رەزەرۆاسيالارعا جىبىرگەنىندەي، قازاقتاردى ءبىر ۇڭگىرگە قاماۋ عانا قالدى. وزدەرى قۇل - وزگەنى وڭدىرا ما؟ قايران قازاق ۇلتىن قۇل دارەجەسىنە، ماڭگۇرت قالىپقا ءتۇسىردى. وسى كەشەگى باسقوسۋ باسىنان اياعىنا دەيىن «رەسمي تىلدە» ءوتتى. بۇل جينالىس تاپ ءبىر رەسەيدىڭ ءبىر گۋبەرنياسىندا ءوتىپ جاتقانداي اسەر ەتتى.

ءوزى ءتۇبى سولاي بولادى دا. انا «ەۋرازيالىق وداق» - ورىسقا قۇل بولۋدىڭ توتە جولى. ۇلتتىق تەڭگەنىڭ قۇنسىزدانۋى، قازاقتىڭ قايىرشىعا اينالۋى، بيلىكتىڭ تەك قانا ورىس تىلىندە سويلەۋى، مىنە، سونىڭ بۇلتارتپاس دالەلى. ادەيى قۇنسىزداندىرىلعان ۇلتتىق ۆاليۋتامىز - كوپ ۇزاماي ورىس «رۋبلىنە» اۋىستىرىلادى. مىنا مەملەكەت ۇزاعاندا انا «تاتارىستان» سياقتى ءبىر اۆتونوميا عانا بولىپ قالادى. ارينە، مەملەكەتتىك ءتىل - ورىس ءتىلى بولادى. بۇل تەكسىز بيلىك، ءسويتىپ، وزدەرى ۇرلاعان ميللياردتاعان دوللاردان  قاشىپ قۇتىلامىز دەپ ويلايدى. ساندالماسىن، ولار ەشقاشان دا قاشىپ قۇتىلا المايدى. ءتۇبى ۇستالادى، سوتتالادى. ءبىراق، قازاق ۇلتى انالارعا قۇل، بودان بولىپ قالادى. ارينە، ودان دا زور قانتوگىس پەن قىرعىننىڭ ارقاسىندا قۇتىلارمىز. ءبىراق، قازاققا ەندىگى تاۋەلسىزدىك - اسا قىمباتقا تۇسەدى!.. كەشەگى مەملەكەتتىك دەڭگەيدەگى بۇل باسقوسۋ - دانىشپان قازاقتىڭ: «قۇم جيىلىپ، تاس بولماس، قۇل جيىلىپ،باس بولماس» دەگەن ماقالىنىڭ راستىعىن تاعى ءبىر رەت دالەلدەپ شىقتى... جۇماش كوكبورى 15.02.2014 جىل.