Ótken aptada Qazaqstandaǵy BUU Ókildiginde respýblıka tarıhyndaǵy tuńǵysh elshi hanym Aqmaral Arystanbekovamen kezdesý ótkizildi. Kezdesýde BUU tarıhy týraly derekti fılm kórsetilip, Aqmaral Haıdarqyzy Qazaqstannyń halyqaralyq uıymǵa múshe bolý tarıhy týraly dáris oqyp, jas dıplomattardyń suraqtaryna jaýap berdi. Qazaqstannyń 1992 jyldyń 2 naýryzynda BUU Bas Assambleıasynyń 46-sessıasynyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstan BUU-ǵa múshe bolyp qabyldanǵan. Búgingi tańda respýblıkada BUU-nyń Damý baǵdarlamasy, IýNISEF, IýNESKO, barlyǵy 15 ókildik jumys isteıdi.
Qazaqstannyń 1 dárejeli dıplomaty, respýblıka tarıhyndaǵy tuńǵysh elshi hanym Aqmaral Arystanbekova 1991-1992 jyldary Reseı Federasıasynyń Birikken Ulttar Uıymyndaǵy bas keńesshisi bolyp qyzmet atqardy. 1992 jyldyń 15 sáýirinde Prezıdent Nursultan Nazarbaev Aqmaral Arystanbekovany Qazaqstan Respýblıkasynyń BUU-daǵy Turaqty ókili etip taǵaıyndady. Bul qyzmetti ol 1999 jylǵa deıin atqarady. 1997 jyldyń 11 jeltoqsanynda Kıoto qalasynda (Japonıa) qabyldanǵan klımattyń ózgerýi jónindegi Kıoto hattamasyna qol qoıý da Aqmaral Haıdarqyzyna tapsyrylady. 1999-2003 jyldar aralyǵynda Aqmaral Arystanbekova Fransýz Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne ókiletti elshi bola júrip Qazaqstan Respýblıkasynyń IýNESKO-daǵy Turaqty ókili qyzmetin qosa atqardy. Qazaqstannyń BUU-daǵy alǵashqy Turaqty ókili bolǵan Aqmaral Arystanbekova jetekshi memleketterdiń elshilerimen, Bas hatshymen jáne Bas Assambleıanyń basshysymen kezdesip, respýblıkanyń Uıymǵa múshe bolyp qabyldanýyn jyldamdatý máselelerin talqylaǵan biregeı elshi retinde tarıhta qaldy. «1991 jyldyń jeltoqsan aıynda Qazaqstannyń táýelsizdigi týraly deklarasıadan keıin eki kún ótkende Syrty ister mınıstri retinde meni Prezıdent Nursultan Nazarbaev Nú-Iorkke jas respýblıkanyń BUU-ǵa kirýine daıyndyq sharalaryn atqarýǵa jiberdi», dep eske alady ol óz esteliginde.
1992 jyldyń 3 qańtarynda Qazaqstan Respýblıkasynyń BUU-ǵa múshe bolyp qabyldanǵany týraly málimdemesi qujat túrinde Qaýipsizdik Keńesine usynylady. 1992 jyldyń 23 jeltoqsanynda Qaýipsizdik Keńesi Bas Assambleıaǵa Qazaqstan Respýblıkasyn Biriken Ulttar Uıymyna múshe etip qabyldaýdy usyndy. «Maǵan el Prezıdenti men Qazaqstan halqy atynan bıik minberde turyp sóz sóıleý qurmeti buıyrdy. Artynan Qazaqstan týy kókke kóterildi. Qazaqstannyń BUU-ǵa múshelikke qabyldanýy el táýelsizdiginiń aıqyn nyshany edi», — deıdi Aqmaral Arystanbekova.
Elimiz halyqaralyq arenada kórine bastaǵan kezde Prezıdent N.Nazarbaev respýblıkanyń Birikken Ulttar Uıymymen yqpaldastyǵynyń mańyzyn atap kórsetti. Qazaqstannyń bastamasymen 2003 jyldyń tamyz aıynda Almaty qalasynda Birikken Ultttar Uıymynyń damýshy elder máselelerine arnalǵan konferensıasy uıymdastyryldy. 2005 jyly halyqaralyq terorızmmen kúresti kúsheıtý maqsatynda Qazaqstan BUU Qaýipsizdik Keńesi kontrterrorlyq komıtetiniń otyrysyn ótkizdi. Qazaqstan BUU-nyń eń mańyzdy mekemesiniń biri – Ekonomıkalyq jáne áleýmettik keńesine qabyldandy. 2006 jyldyń qarasha aıynda Bas Assambleıanyń plenarlyq otyrysynda BUU-ǵa múshe 192 eldiń 187-si Qazaqstannyń EKOSOS-qa múshe bolyp enýin jaqtap daýys berdi. Bul uıymǵa Qazaqstan Ortalyq Azıa memleketteriniń arasynda birinshi bolyp endi. Qazaqstanda BUU komısıalarynyń Ortalyq Azıanyń máselelerin sheshýge arnalǵan keń aýqymdy májilisteri de ótti. Prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń BUU minberinde alǵash ret 1992 jyldyń qazan aıynda Bas Assambleıanyń 47-sessıasy kezinde sóz sóıleýi respýblıka úshin tarıhı mańyzy zor oqıǵa boldy. Elbasy halyqaralyq dárejedegi baıandamasynda Azıadaǵy ózara is-qımyl jáne senim sharalary jónindegi keńesti qurý jóninde usynys aıtqan bolatyn.
Sharafat Jylqybaeva
Pikir qaldyrý