Nurkent qalasy týraly ne bilemiz? (FOTO)

/uploads/thumbnail/20170709082746927_small.jpg

Bul oryn kartada da, qujatta da joq bolǵanymen, qalanyń ózi bar. Eger,  Panfılov aýdanyndaǵy burshaq  egistigine oranyp jatqan aımaqtaǵy kóze qolapaı kórinetin úıler mańynan ótip bara jatsańyz,  zamanaýı keıiptegi ádemi úıler kózińizge birden túsedi. Bul Nurkent aýyly.  Dál osy jerde 2035 jyly jańa qala bolady. Shaǵyn ǵana aýyl aýdannyń basqa  halyq turatyn aımaqtarynan erekshelenip turady, -dep habarlaıdy Qamshy.kz informburo.kz-ke silteme jasap.

Nurkentte barlyq úıler jańadan salynǵan, onda 240 balaǵa arnalǵan balabaqsha bar  

Munda bári jańa, uqypty jasalǵan. Úsh qabatty krem tústes qabyrǵasy bar úıler, balalarǵa arnalǵan yńǵaıly aýla, paradty mektep. Ol aýyldan qabaǵy qatýly adam kezdestirmeısiz. Bolashaqtyń qalasynyń joldarynda alańsyz qydyryp júrgen «turǵyndar» qonaqjaı.    Áni bir bozbala  kógaldarǵa sý quıyp júrse, áneý bir jerde aıaǵy aýyr, júzi nurlanǵan jas ana kele jatyr, onyń aldynda birin-biri qýalap oınap júrgen eki bala.

Idılıaly kartına. Quddy bir álternatıvti shynaıylyqqa túsip ketken sıaqty bolasyń, sebebi munda barlyq múmkin bolatyn membaǵdarlamalar jáne strategıalar shynaıy bola bastady. Nurkenttikterge tek jalpyǵa ortaq baqyttyń ishinde ómir súrýge týra keledi.

Aýyl atmosferasy syrtynan qarasańyz "Sims" oıynyn eske salady, ásirese ústinen qarasańyz. Týra oıyndaǵydaı kez-kelgen adamnyń úıine kirýińizge bolady, jergilikti turǵyndar sizdi qýyp shyqpaıdy, kerisinshe olar óz baqyttarymen ortaqtasýǵa daıyn.

" Biz munda joldasym ekeýmiz kóship keldik, ol QTJ-da jumys isteıdi,- deıdi Venera besiktegi balasyn terbetip otyryp. Biz aýyldyń negizi  endi ǵana qalanyp jatqan kezde keldik, 2012 jyly bizge baspana berdi.   Munda  jóndeý jumystary júrgizilip, jıhazben jabdyqtalynyp turdy. Tek kıim-keshegimizdi ǵana aldyq. Basynda bul jer bos bolatyn, jasyl jelekte bolmaǵan, qazir aǵashtar paıda boldy. Buryn biz Dostyqta turdyq. Bizdiń úsh balamyz bar, úlkenderi jańa mektepke úırenip qaldy».

  

Nurkenttikterge úıdi jıhazymen bergen

Mundaǵy turǵyndardyń kópshiligi birine-biri uqsaıdy. Olar shekara qyzmetshisiniń nemese temir joldaǵy jumyskerdiń otbasylary.   Olardyń bári de kondısıoner men ıntererli usqa-túıekke deıin qarastyrylǵan óp qabatty úıdi aldy. Jergilikti turǵyndar olardyń aýylynyń «Qorǵas» kedenine qaraı ósetinin jáne Nurkent qalasy bolatynyn biledi. Ataýynada kóńilderi tolady.

«Nurkent — bul "Nurly jol" sıaqty bolar, - deıdi jergilikti turǵyn Aınash.  – Ázirshe aýylymyz eshqaı jerde tirkelmese de, ataýy jaqsy».

 Nurkentte sheneýnikter joqtyń qasy, ákimdik pen basqa da bılik qurylymdary Altynkólde ornalasqan. Ázirshe, munda bıliksiz ómir.  Elektr jaryǵynan basqa, komýnaldyq qyzmettiń bárin Nurkenttikterge QTJ tóleıdi.

" Bolashaqta ákimdikti Nurkentke aýystyrady, - deıdi Altynkól stansıasynyń KTÚ bólimi basshysy Ermek Alsarsev.  -  Aýyl aýmaǵy 35 gektar, 600-ge jýyq bolady. Turǵyndar sany búgingi tańda 10 000. 21 úsh qabatty úı, 80 kotej, 600 oryndyq mektep, 240 adamdyq balabaqsha, 100 adamdyq ambýlatorıa, 10 adamǵa arnalǵan monsha, 70 adamdyq shekarashylar jataqhanasy salynǵan.

KTÚ bóliminiń basshysy bolashaqta qalada ne bolatynyn aıtyp berdi.

"Munda záýlim úılerdi salady, shet eldikterge arnalǵan qonaq úı,  bolashaqtyń bári osynda, munda ekinshi Nurkent bolady,  ol jerde de úıler men mektepter, sportty keshender,- bolady deıdi sheneýnik. – Jospar boıynsha tórt myńǵa jýyq jumys orny bolady: munda shekarashylar, «Qurǵaq port» jumysshylary, QTJ qyzmetkerleri turatyn bolady. Munda ortalyq jylý qubyry, sý stansıasy bar. Zaýyttarda salynady. Mysaly, burshaqty óńdeý zaýyty».

  

Nurkent mektebinde cynyby  joq

Mektep dırektory Marat Jumahanuly mektepke tórt jyl bolsa da, UBT kórsetkishi boıynsha úzdik ondyqtar qataryna kiredi.

«Bizde 21 synyp bar, 418 bala oqıdy, eki aýysym,- dep atap ótti Marat Jumahanuly. – Bizde muǵalimder shtaty jasaqtalǵan, qyryq pedagog jumys isteıdi. Ázirshe, tek qazaq tilinde oqıdy. Bolashaqta jınalyp jatsa, orys synyby da ashylady.   Sebebi, munda balalary oryssha oqyǵan otbasylar bar, olar qazir qazaq synybyna beıimdeldi, «Qazaqstan temir joly» mektepke materıaldyq bazany qamtamasyz etip berdi. Bizde ınteraktıvti taqta bar, biz balalardy ekskýrsıaǵa aparamyz».  

Jarnama qaǵazyndaǵydaı kóringen qalanyń jóndeıtin tustary  jeterlik.  Azyq-túlik alý úshin turǵyndar Jarkentke barady,  jolǵa jarty saǵattaı ýaqyt ketedi. Nurkentte shaǵyn dúken bar, biraq ol halyq suranysyn qamtamasyz ete bermeıdi.

 Medısınalyq kómek jaǵynan da bári minsiz emes.  Kishkentaı ambýlatorıa, tolyqtaı jabdyqtalmaǵan.

" Bizde áli gınekolog joq, biraq akýsher jumys isteıdi.  Tis dárigeri de joq,- dep aqparattar berdi jergilikti ambýlatorıa basshysy Manat Úserbaev. -  Shuǵyl kómekti biz ózimiz kórsetemiz.  Bolmaı jatsa adamdardy aýdan ortalyǵyna jiberemiz, Jarkenttiń aýdandyq emhanasyna deıin 18 shaqyrym.   Qala 100 myń adamǵa deıin keńeıgen kezde, maman jaǵynan eshqandaı problema bolmaıdy dep oılaımyn».

Nurkentte bala kóp. 

Marat Úserbaevtyń sózinshe, Nurkent turǵyndary óte sırek aýyrady

" Negizinen maýsymdyq sýyq tıip aýrýlar, JKA, krımınaldy oqıǵalar bizde bolmaıdy,- deıdi ambýlatorıa basshysy.

Jergilikti turǵyndar negizinen mal sharýashylyǵy jáne egistikte burshaq ósirýmen aınalysady.  Nurkent jaıly Jarkent mańyndaǵy aýyldar kóp armandamaıdy da, jandarynda tıi tursa da, qalaǵa kirý ońaı emes ekenin biledi.

 

Nurkentti 2035 jylǵa deıin aıaqtaý josparlanyp otyr

«Onda jergilikti turǵyndar qurylys jumysynda isteý úshin ǵana barady,- deıdi Pejim aýylynyń turǵyny Aıgúl.- Baspanany keden men «Qazaqstan temir jolynda» jumys isteıtinderge ǵana beredi. Qala salǵan kezde úıler biz úshin qymbat bolatyn shyǵar».

 Armandar qalasy «Qorǵas. Shyǵys qaqpasy» baǵdarlamasy aıasynda ilgerilep jatyr, ony «Qazaqstan Temir joly» qarjylandyrýda.

National business-tiń málimetinshe, QTJ 2015 jylǵy taza shyǵyny 460 mıllıard teńgeni quraǵan. Kompanıanyń aýdırlingen qarjy málimeti boıynsha, ótken jylǵy kómek   760,51 mıllıard teńgeni quraǵan, 2014 jylmen salystyrǵanda  13,7% az.

Almaty oblysynyń arhıtektýra basqarmasy jáne qala qurylysy málimetinshe, júz myń adamǵa arnalǵan qala 2035 jyly salynyp bitedi.   Turǵyn úı qurylysynyń aýmaǵy birinshi kezekte 1013,95 myń kvadrat metrdi quraıdy. Esep merzimine turǵyn úı qurylysy adam basyna 30 kvadrat metr.   Sońǵy esep merzimine turǵyn úı qory 3000 myń kvadrat metr. 

Qatysty Maqalalar