Adamdyq moraldik qundylyqtarǵa sáıkes te, jeke etıkaǵa sáıkes te áıelge qol kóterý durys emes. Alaıda, dinimizde áıelge mynadaı jaǵdaıda qol kóterýge bolady deligen eken. Bul týraly ihsan.kz asylsoz.kz-ke silteme berip jazypty.
Dinimizde áıel adamdy renjitýge, qorlaýǵa, qol kóterýge qatań tyıym salynǵan. Áıeldi urý – úlken kúná. Onyń jaýaby da qatty bolmaq. Alaıda Qasıetti Qurannyń myna aıaty áıeldi urýǵa bolatynyn meńzeıdi: «(Áıeldi nápaqamen qamtamasyz etý, qorǵaý jáne tárbıeleý er adamnyń mindeti bolǵandyqtan) naǵyz erler áıelderge basshy hám qorǵan. Munyń sebebi, Allanyń keı adamdardy keıbireýinen (basqarý, qorǵan bolý, qamqorlyq jasaý syndy máselelerde) áldeqaıda artyq (ári qabiletti etip) jaratqandyǵy, sondaı-aq er adamdardyń (áıelderine máhir berý hám otbasynyń nápaqasyn tabý syndy) mańyzdy jaýapkershilik arqalaǵandyǵy. Al, izgi áıelder Allaǵa tolyq baǵynatyn jáne erleriniń aldyndaǵy mindetterin qaltqysyz oryndaıtyn, sondaı-aq Alla olardyń quqyǵyn qalaı qorǵaǵan bolsa, olar da dál solaı erleri qastarynda bolmaǵan kezde de erleriniń haqysyn aıaqasty etpeı (aryn, otbasylyq syrlardy, otbasyna tán abyroı men mal-dúnıeni) laıyqty túrde saqtaı biletin jandar. Áıelderińniń qyńyrlyqqa basyp, baǵynbaı ketýinen qoryqsańdar, olarǵa aldymen nasıhat aıtyńdar. Keıin (aıtylǵan nasıhattan nátıje shyqpasa), olardan bólek jatyńdar. Sodan keıin de (qyńyrlyǵyn qoımasa, aqyryndap) uryńdar. Eger túzelip, moıynsunsa, olarǵa jamandyq jasaýdyń jolyn izdemeńder, (ne bolsa sony jeleý etip olardy renjitpeńder). Bilip qoıyńdar, Alla bárinen bıik, asqaq hám uly» («Nısá» súresi, 34-aıat).
Mine, kórdińiz be, qısyq-qyńyr, kúıeýine baǵynbaıtyn, qyrsyq, aıtqanǵa kónbeıtin áıelderdi urýǵa ruqsat. Al ondaı áıelder, ókinishke oraı, joq emes. Biraq, nazar aýdaratyn eń basty nárse – «aqyryndap uryńdar». Ol ne degen sóz? Urǵanda da bas salyp, kózin kógertip, qolyn syndyryp, maıyp qylý emes, kerisinshe, áıelge eshbir zıany tımeýi kerek. Áıeldiń eshbir jeri kógermeýi kerek, zaqymdanbaýy kerek, esh jeri aýyrmaýy kerek, synbaýy kerek, eshqandaı zıan kelmeýi kerek. Bul, árıne, urmaǵanmen teń.
Aldymen áıelge jaı sózben túsindirip aıtý kerek. Eger aıtqandy istemeı, ol jaǵdaı úshinshi ret qaıtalanǵan bolsa, onda «urýǵa» – ruqsat. «Urǵanda» da álgi talaptar saqtalýy tıis.
Qasıetti Qurannyń bul aıatyn durys túsinbeı «urýǵa bolady eken» dep sebepsizden-sebepsiz áıeline qol kóteretin er-azamattarymyz aıtylǵandardy eskerse eken deımiz.
