Nurjan Órkeshbaev... Bul esim sizge tańsyq bolmas. Bet-álpeti erte qartaıǵan jas jigit. Esińizge tústi me? Birneshe jyl buryn kópshilikke tanylǵan, tipti sheteldik baǵdarlamalarǵa shaqyrtý alǵan Nurjan Órkeshbaevtyń esimin búginde biri bilse, biri bilmes. 5-6 jyl buryn aty dúrkirep turǵan Órkeshbaevtyń taǵdyryna, ómirine alańdaǵan, kóńil bólgen, janashyrlyq tanytyp, tileýles bolǵan halyqtyń qarasy kóp edi. Al búgingi tańda esimi kók jáshikte de, áleýmettik jelide de atalmaı, kózden ǵaıyp bolǵan jigittiń taǵdyryna alańdap jatqan kim bar? Kózden ketse, kóńilden de ketedi demekshi, jaı ǵana umyt bolǵan keıipkerge aınaldy...

Atyraý oblysy Muqyr aýylynda turatyn jas balanyń erte qartaıyp bara jatqany týraly jańalyq bir kezderi búkil elge taraǵan. Alaıda jergilikti bılik Nurjandy reseılik tanymal «Pýstgovorát» shoý-baǵdarlamasyna shaqyrylǵan soń ǵana esine alady. Sol sátterge bir kóz júgirtip shyqsaq...

Nurjannyń aýrýy jaıly alǵash aıtyla bastaǵan 2000 jyldary ol nebári 10 jastaǵy bala edi. 2001 jyly Reseı, Germanıa klınıkalaryna barǵanymen, erte qartaıý aýrýy týraly DNK saraptamalarynan basqa kórsetilgen em-dom bolǵan joq. Qazaqstandyq mamandar da bul jigittiń densaýlyǵyna etene mán bere qoımady. Sebebi oblys ortalyǵynan 250 shaqyrymǵa alshaq ornalasqan aýyldyń qarapaıym turǵynyn elegen eshkim bolmady. Tek 2011 jyly tanymal baǵdarlamadan keıin Nurjannyń jaǵdaıyna alańdap, kómek qolyn sozǵysy kelgender kóbeıgen. Sol jyldyń jeltoqsanynda Nurjan Órkeshbaevqa operasıa jasalyp, otandyq hırýrgtar erte qartaıǵan adamdy 30 jylǵa jasarttyq dep qýanyshty jańalyqtaryn búkil álemge jar salyp, súıinshisin surady.

Aýrýy bala kúninde belgi bere bastaǵanymen, Nurjandy reseılik shoý arqyly tanyǵan otandyq baǵdarlamalar jigitti shyqyryp, suhbattasyp úlgerdi. Alaıda, Nurjannyń buǵan renishi qara qazandaı edi. Sebebi olardy jigittiń densaýlyǵy emes, qartaıyp ketken túr-álpeti qyzyqtyrdy. Al operasıa jasalǵannan keıin kók jáshik te, Órkeshbaevtyń ózi de únsiz qaldy.

Qamshy.kz aqparat agenttiginiń tilshisi kózden ǵaıyp bolǵan keıipkerdi halyqpen qaıta qaýyshtyrýdy maqsat etti. Búgingi qal jaǵdaıy qandaı, sońǵy jyldardaǵy ómiri qalaı ózgerdi, osy jáne ózge de suraqtardyń jaýabyn bilý úshin jýrnalıs Nurjan Órkeshbaevtyń ózimen suhbattasty.

Eshkimnen kómek suramaımyn...

– Ómirińiz sońǵy jyldary qalaı ózgerdi? Qazaqty nemen qýantasyz, qazaqqa qandaı syr  aıtasyz?

Qazirgi tańda alyp bara jatqan ózgeris joq. Ózimniń týyp ósken aýylymda júrmin. Sol baıaǵy tirshilik...

– Densaýlyǵyńyz qalaı? Em alýdy áli de jalǵastyryp kelesiz be?

Iá, biraq kezinde emdelgen Almaty jaqqa kóp baryp jatqan joqpyn. Aýylda em qabyldap júrmin. Tekseristen ótip turamyn. Alaıda densaýlyǵym jaqsy, alańdatatyn eshnárse joq. Ózimdi jaqsy sezinemin. 

– Halyqtan nemese jergilikti bılikten kómek kórsetilip jatyr ma?

Joq, kómek kórsetip jatqan eshkim joq, ózim de eshkimnen kómek surap júrgen joqpyn. Bárine óz kúshimmen jetip jatyrmyn.

– «Kómek kerek pe?» dep habarlasyp, jaǵdaıyńyzdy surasatyndar áli de bar ma?

Eldiń aǵalary habarlasyp, jaǵdaıymdy surap turady. Kez kelgen kómegin usynýǵa daıyn. Biraq, qazirgi ýaqytta alyp bara jatqan kómek kerek emes.

Aýylǵa, ata-anama kerekpin...

– Atyraý bıligi sizge páter usynǵany jaıly aqpar taraǵan, alaıda siz qabyl almapsyz, bul qanshalyqty ras?

2012-de páterimdi aldym. Biraq ózim aýylda turyp jatyrmyn. Aýylda bolǵan soń demalys kúnderi qalaǵa baryp jatsam, sol páterime baramyn.

–Muqyr aýylynyń búgingi jaǵdaıy qandaı?

Aýyldyń jaǵdaıy jaqsardy. Burynǵydaı sý tasymaımyz, pesh jaqpaımyz. Gaz da, sý da, jaryq ta ornatyldy. Qalaǵa baram deseń, poıyz da júrip tur, tehnıkasy da damyǵan, bári jaqsy. Eń bastysy taza aýada ómir súrip jatyrmyz.

–Qazirgi ýaqytta nemen aınalysyp júrsiz?

Mýzyka salasynda júrmin, toıǵa shyǵamyn. Mýzyka apparatyn basqaramyn.

–Tek toıda júrgen kórinesiz. Toılardan taýyp jatqan qarajatyńyz ózińizge jetkilikti me?

Aptasyna keminde 2-3 ret toıǵa shyǵamyn. Odan tapqan qarajat ózimdi asyraýǵa tolyqtaı jetedi.

Taǵdyryma moıynusyndym...

–Bir suhbatyńyzda shoý-bıznesti baǵyndyrǵym keledi degen edińiz. Sol qarqynyńyz qalaı júrip jatyr?

Iá, buryndary bastamasyn bastap edik, biraq jalǵaspady. Ózimniń jeke jaǵdaılaryma, sharýalaryma baılanysty bul jospardy keıinge qaldyrýǵa týra keldi. Aýylǵa, ata-anama kómek kerek bolǵandyqtan, osynda qaıtyp keldim. Biraq áli de oıymda turǵan jospar ekenin aıtqym keledi.

–  Birneshe aı buryn sizdiń ajyrasqanyńyz jaıly aqpar estidik. Nurjan úılendi degendi estigende halyq qatty qýanǵan bolatyn. Qýanyshtaryńyz nege uzaqqa sozylmady?

Ashyp aıtpaı-aq qoıaıyn. Arada biraz kelispeýshilikter boldy. Jaı ǵana, jaraspadyq... Men eshteńege ókinbeımin.

– Qıyndyqqa shydamaı pende ómirden kúderin úzip, depressıaǵa salynyp ketedi. Al sizdi alǵa jetelep, rýh beretin ne nárse? Nemese kim?

Aldymen ózime rýh beretin meniń áke-sheshem, baýyrlarym, aǵalarym men inilerim. Dostarym da janymda. «Eshqashan muńaıma, basyńdy tik usta!» dep meni qashan da qoldap júretin jaqyndarym bar.

– Bolashaqqa josparyńyz qandaı? Qandaı armanyńyz bar?

Negizi, kóp armandamaımyn, bolashaqqa da jospar qura bermeımin. Kúndelikti tirshilikpen júrgen adammyn. Armandap, maqsat quryp jatqanym joq. Ómirdi qalaı bar, solaı qabyldaımyn. Taǵdyrdyń jazǵanyna kónemin, odan basqa amalym joq.

Suhbattasqan: Gúlim JAQAN