Qytaıǵa qaıtarylady degen Saıragúl Saýytbaıdyń kúıeýi «Áıelim qylmysker bolsa, Qazaqstanda sottalsyn, Qytaıǵa qaıtarylmasyn», dep qazaq jurtshylyǵynan kómek surap otyr.

Búgin Almatyda Qytaıdan Qazaqstanǵa kelip, qaıtpaı qoıǵan, sol úshin de qamaýda otyrǵan Saıragúl Saýytbaıǵa memlekettik jáne halyqaralyq deńgeıde arasha suraý úshin áıeldiń otbasy men qoǵam belsendileri baspasóz máslıhatyn ótkizdi, dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttiginiń tilshisi.

Qytaıdaǵy az ulttardyń búgingi tańdaǵy ahýalyn qoǵam belsendileri «genosıd» dep baǵalady ári Elbasynan osy máselege qatysty kezekti márte arasha surady. Al Saıragúl Saýytbaıdyń kúıeýi, búginde Almaty oblysy, Báıdibek bı aýylynyń turǵyny Ýálı Silám áıeli zań buzǵan bolsa, Qazaqstanda sottalsyn dep otyr.

Ýálı Silámniń aıtýynsha, ózi eki balasymen Qytaıdan Astanaǵa 2016 jyly kóship kelgen. Astanada bir jyldaı turyp, Almaty qalasy Eńbekshiqazaq aýdanyndaǵy Báıdibek aýylyna kóship kelip, 2017 jyly Qazaqstan azamattyǵyn alady.

Qytaıda qalyp qoıǵan áıeli 10 jylda bir ret Qazaqstanǵa kelip ketken eken. Qytaıda balabaqsha dırektory bolyp qyzmet etedi. Alaıda Qytaı tarapy áıeldiń otbasy Qazaqstanda ekenin bilgen soń jumysynan shyǵaryp, saıası úırený ortalyǵyndaǵy muǵalimderge memlekettiń ıdeologıasyn úıretetin starosta etip qoıady. Bul qyzmette júrgen Saıragúl Saýytbaı memlekettiń biraz qupıasymen tanys bolady. Al Qytaı úkimeti áıeldiń bar qujatyn tartyp alǵan, qolynda tek Qytaı azamatshasy ekenin dáleldeıtin qujat qana qalady. Qytaı úshin mańyzdy adam sanalǵan Saıragúl bıyl sáýirdiń ortasynda Qazaqstanǵa, kúıeýi men balalaryna keledi. Otbasyna degen saǵynyshyn basyp úlgermegen shaqta QR Ulttyq qaýipisizdik komıtetiniń ókilderi "Qorǵas keden beketin zańsyz buzyp ótti" degen aıyppen alyp ketedi. Sebebi áıel Qazaqstan shekarasynan qujatsyz ótken. Al áıeliniń qujatsyz qalaı ótkeninen Ýálı Silám habarsyz. 

-21 sáýirde ózderin UQK ókilderimiz dep tanystyrǵan eki azamat bizdiń úıdi taýyp kelip, birneshe saýal qoıyp, qaıta jiberemiz dep Saıragúldi alyp ketti. Sodan beri Saıragúl qaıtyp oralǵan joq. Keıin artynan izdep, Qorǵas keden beketine ózim bardym. Meni de tergeý astyna aldy, áıelime qatysty jáne ózge de suraqtar qoıyp, qınady. Soqqynyń astyna aldy. Men eshteńe aıtpaǵan soń jiberdi, biraq áıelim qamaýda qalyp qoıdy. Endi Qytaıǵa jibermekshi. Qytaıǵa jiberse, áıelimdi sotsyz ólim jazasyna kesedi. Ol anyq. Jibermesin! Sottalsa da, Qazaqstanda sottalsyn, - deıdi kúıeýi Ýálı Silám.

Jýyrda Saıragúl Saýytbaı atty qandasymyzdy Qytaıǵa kúshtep qaıtarǵaly jatyr degen aqparat tarady. Ózin Saıragúldiń qaınysymyn dep tanystyrǵan er adamnyń el-jurttan kómek suraǵan vıdeosy saıtymyzda jarıalanǵan. 

Bul oqıǵaǵa búkil qazaq alańdady. Áleýmettik jelide Saıragúl Saýytbaıǵa arasha suraǵandar kóp boldy. Osyǵan baılanysty Qamshy.kz aqparat agenttigi QR UQK Shekara qyzmetine resmı saýal joldaǵan edi. Quzyrly mekemeden kelgen jaýapta "Saıragúl Saýytbaıdyń QR aýmaǵyna kiretin zańdy quqyǵy bolamaǵan" delingen. Al qoǵam belsendileri Saıragúl Saýytbaıdy shekaradan zańsyz ótkizgen shekara qyzmetkerleriniń ózderinde gáp bar dep esepteıdi.

Bul máselege qatysty Saıragúl Saýytbaıdyń quqyǵyn qazaqstandyq zańger, advokat Abzal Quspan qorǵaıtyn bolady. Qamshy.kz aqparat agenttiginiń tilshisi zańgermen habarlasyp, alda bolýy múmkin jaǵdaıdy surap kórdi. Abzal Quspan áıeldi Qytaıǵa jibermeý úshin baryn salatynyn aıtty. 

-SHekara kesý barysynda zań talaby buzylýy múmkin. Al zań talaby qajettilik bolǵan jaǵdaıda buzylady. Birinshiden, Qazaqstanda ol áıeldiń nekedegi kúıeýi bar, ekinshiden, kámelet jasqa tolmaǵan balalary bar. Ol óziniń otbasyna, tarıhı otanyna keldi. Qytaıdyń saıasaty bárine málim. Dál osy jaǵdaıda osy kisige qatysty ótinish qanaǵattandyrylýy kerek. Qazir birinshi kezekte osy ótinishpen aınalysyp jatyrmyn. Búgin advokaty retinde tirketemin, qujattardy rásimdeımiz. Saıragúl Saýytbaıdyń shekaradan ketip qalýyna ázirge kedergi bola turamyz. Ótinishterdiń bárin tirketip úlgeremin. Aldaǵy dúısenbige deıin qaǵazdardyń bári shekara qyzmetine jiberiledi. Meniń basty maqsatym – bul kisiniń shekaradan ary qaraı sotsyz ketip qalmaýy. Óziniń Otanyna qashyp kelgen qandasymyzǵa saıası jolmen bolsa da baspana berýimiz kerek. Bul - zańdy jol, - dep túsindirdi zańger. 

Byltyrdan beri Qytaıdaǵy etnıkalyq qazaqtardyń jappaı qysymǵa ushyraǵany jaıly aqparat dúrkin-dúrkin jarıalanyp jatyr. Arǵy bettegi qandastarymyz Qazaqstanǵa kele almaı, kelgenderi Qytaıǵa qaıta bara almaı otyr. Sebebi Qytaı bıligi eshteńe túsindirmesten qazaqtardy túrmege qamap, pasporttaryn jınap alǵan.

Dúnıejúzi qazaqtarynyń V quryltaıynda qoǵam qaıratkeri Ómirhan Altyn Qytaıdaǵy qandastarymyzdyń máselesin Elbasynyń aldynda  kótergen bolatyn. Prezıdent bul máselemen aınalysý úshin Syrtqy ister mınıstrligine tapsyrma bergen.

Qamshy.kz aqparat agenttigi osy máselege qatysty QR Syrtqy ister mınıstri Ábdirahmanovqa birneshe saýal joldaǵan edi.

Al mınıstrlik kelip túsken shaǵymdarǵa baılanysty Qytaı Syrtqy ister mınıstrligine Qytaı aýmaǵynda qamaýǵa alynǵan Qazaqstan azamattary jaıly tıisti notalardy joldaı otyryp, QR azamattaryna konsýldyq-quqyqtyq kómek kórsetip jatqanyn aıtqan.