Qazaq degen baýyrmal, syılastyqty birinshi orynǵa qoıatyn halyqpyz. «Aǵa» dep qaryndasy qurmet kórsetse, «qaryndasym» dep aǵasy qamqorlyq tanytsa, ǵajap qoı! «Aǵa» dep ańqyldap turǵan boıjetkenge ómirde neshe túrli aǵa kezdesedi. Biri shynaıy baǵyt-baǵdar siltep, aqylyn aıamasa, endi biri otbasyly bola tura, gúldi qushyrlana súıip, sabaǵymen sýyryp alǵysy keledi. Áńgime solar jaıynda bolmaq.

Muhamedjan Tazabekov bir suhbatynda: «Búginde qoǵamdaǵy eń úlken máselelerdiń biri – er men áıel arasyndaǵy qarym-qatynas, jaqyndyq eń joǵarǵy deńgeıge shyqty», - degen edi. Ras. Búginde er azamattar qaýymy ózinen birneshe jas kishkentaı, keıbiri tipti qyzyndaı, nemeresindeı qyzdarǵa kóz salyp, qyryndaýdy namys kórmeıtin, kerisinshe er-azamatqa saı qylyq dep sanaıtyndaı. «Shirkin-aı, bizdiń qazaqtyń er-azamattaryna erik pen múmkindik berseń, qos-qostan áıel alyp, onyń syrtynda ózge qaryndastarmen kóńil jarastyrýdan taıynbaıdy» dep er-azamattyń atyna syn aıtatyndar kóp. Sebebi búginde «qaryndasym» dep júrip ishteı qyzyǵatyn, keıinnen qyryndaıtyn aǵalar barshylyq.

Olar qandaı er-azamattar deısiz ǵoı? Ordaly otyzdan asyp, bir mashına mingen, balaly-shaǵaly, syrt kózge tórt qubylasy teń adamdaı kórinetin, komplıment dese aıanbaıtyn, qaljyńdap tıisip qalatyn, kerek dese sózben ishi baýyryńa kirip, eltip alatyn, kómek qajet bolsa aıanbaıtyn aǵalar.

Birde birge turatyn qurbym ózinen birneshe jas úlken ári otbasyly áriptesi jaıynda: «Úıinde júkti áıeli bar áriptesim meni kezdesýge shaqyrdy», - deıdi. «Men ol kisini óte qatty syılaıtyn edim, ujymǵa da syıly er adam edi, oıym tolyqtaı ózgerip ketti», - dep tańdanysyn da jasyrmady.

Taǵy birde jumystaǵy áriptes qurbym taksıde bolǵan oqıǵasyn aıtyp berdi: «Bir kúni qonaqtan shyǵyp, keshqurym ýaqytta taksı ustap tursam, jasy 45-ter shamasynda bir er adam kelip toqtady. Ádettegideı baratyn jerim men baǵasyna kelistim de otyrdym. Birde taksı júrgizýshisi áńgimesin bastady. Oıymda eshnárse joq men basymdy ızep qoıyp tyńdaı berdim. Sodan keıin «Esimiń kim?» dep surady, atymdy aıttym. Osymen áńgime támam bolýdyń ornyna «aǵataı» suraqtardy qarsha jaýdyrdy. «Qaı jylǵysyń, qaıda oqısyń, nemen aınalysasyń?» dep shekten shyǵa bastady. Qabaǵymdy túıdim de bir suraǵyna jaýap berip, qalǵanyn estimegensip otyrdym. «Qaıdan kele jatyrsyń?» degende «Dosymnyń úıinen» desem, «Dosyń úıinde jalǵyz ba álde áıeli joq pa eken?» dep suraǵanda ústimnen bireý sýyq sý quıyp júrgendeı shok boldym. Onysymen qoımaı, bir kezde «Telefon nómirińdi berseńshi, habarlasyp, aralasyp turaıyq» demesi bar ma? Ashýyma tıdi. «Joq, nómirimdi bere almaımyn» dep kesip aıttym. Sóz uqpaıtyn jetesiz «Endeshe menikin jazyp al, keshki ýaqytta habarlas, kúndiz qolym bos bolmaıdy. Bir jerge barý kerek bolsa, qysylmaı aıt, aparyp-ákelemin, ishiń pyssa habarlas, túngi qalany aralatamyn. Biraq kúndiz qońyraý shalma, kúndiz qolym bos bolmaıdy» dedi. Aýzymnan «Joq» degen qysqa jaýap áreń shyqty. Sóz talastyrmaı úndemeı jeńýdi jón dep sheshtim. Aqyry keler jerimizge jetkende esigin tars jaýyp shyǵyp kettim. Ákemdeı adamnyń maǵan osyndaı áńgime aıtqanyna qanym qaraıdy».

Áriptes qurbymnyń áńgimesin tyńdap otyryp, taksıge mine qalsań, betińe badyraıa,  tesile qarap, basyńnan aıaǵyńa deıin kózimen súzip shyǵatyn er adamdar esime túsip ketti.

Kóptegen «aǵalardyń» túrli áńgimesine senip, artynan opyq jep qalyp jatqan qarakózder de az emes. Alaıda, mundaı jaǵdaıda kináli kim? «Tana kózin súzbese, buqa jibin úzbeıdiniń» keri dep barlyq jaman atqa ıe bolatyn qyzdar.

Saǵan meırimin aıamaı, barynsha qamqor bolyp, senimińe kirip, syılastyǵyńa ıe bolyp júrgen jannyń ýaqyt óte kele áńgimesi ózgerip, qylyqtary muń qubyla bastaǵanda qanshalyqty syılap, qurmettep júrseń, sonshalyqty jırenip ketesiń. Bir adamnan kóńiliń qalǵan soń barsha er-azamattar qaýymyna degen oıyń ózgerip, adamdarǵa senýden qalady ekensiń.

Qaýmalaǵan qaryndastyń árbirine suqtanyp, nápsige boı aldyryp, qosymsha ermek nemese oınas izdegenshe óz teńin baǵalap, jar tańdaýyna qurmetpen qarasa, bul qoǵamnyń sıpaty múldem basqasha bolar ma edi?!