Almaty qalasy jyl sońyna deıin 100 paıyz kógildir otynǵa kóshedi. Bıyl qalada alty myńnan astam úıge gaz tartylmaq. Degenmen, tozyǵy jetken gaz qubyrlaryn jańartý jumystary keler jyly da jalǵasady. Budan bylaı qala ishinde jol boıynda turǵan gaz jelileri túgeldeı alynady. Esesine, úılerge kógildir otyn jer astyna kómilgen arnaıy plasık qubyr arqyly jiberilmek. Mamandar muny jańa tehnologıa dep túsindirdi.  

Almatyda aýanyń lastanýyn qysqartyp, ekologıany jaqsartý úshin jekemenshik úılerdi jappaı kógildir otynǵa kóshirý jumystary aıaqtalýǵa shaq. Bıyl qala 100 paıyz gazdandyrylady. Kógildir otynnyń ıgiligin ásirese, shahar aýmaǵyna jańadan qosylǵan eldi mekender kóredi. Kún sýytsa kómir tasyp, talaı jyldan beri ábigerge túsken «Shańyraq-5» yqshamaýdanynyń turǵyndary bıyl tabıǵı gazben qamtylmaq. Qazir qondyrǵylar tolyqtaı ornatylyp, montajdaý jumystary jasalyp bitken. Endi jylytý maýsymy bastalsa kógildir otyn ár baspanaǵa jiberiledi.

«Osy jerde 7 jyldan beri turamyz. Buǵan deıin kómir jaǵyp keldik. Erteli-kesh bárimiz jumysta júretindikten, keshke úıge kelgende kómir jaǵyp, qınalatyn edik. Qystyń jartysyna jetkende kómirimiz bitip qalyp, esh jerden kómir tappaı qalǵan da kezderimiz boldy. Endi bıyl gaz tartylyp jatqandyqtan, ondaı qıyndyqtar týmaıdy dep oılaımyn», – deıdi turǵyn Sháriphan Júnisov.

«Osy ýaqytqa deıin kómir jaǵyp keldik, jylyna 10 tonnadaı kómir alatynbyz. Endi mine, bıyl gaz keledi dep qýanyp jatyrmyz»,– deıdi taǵy bir turǵyn Bıǵaısha Tastekeeva.

Bıyl qalaǵa qosylǵan Álmerek, Rahat, Zará-Vostok jáne Trýdovık yqshamaýdandarynda pesh jaǵyp kúneltken turǵyndar úshin de endi ol kúnder artta qalady. Atalmysh eldi mekenderge de bıyl túgeldeı gaz tartylmaq. Ondaǵy jumystardy «QazTransGaz Aımaq» mekemesi oryndaýda. Atalmysh mekeme bıyl qala aýmaǵynda 213 shaqyrym gaz jelisin jasaǵan. Al 20 shaqyrym eski qubyrdy jańa tehnologıamen jańartypty. Endi qala ishinde jol boıynda turǵan gaz jelileri túgeldeı alynady. Esesine, úılerge kógildir otyn jer astyna kómilgen arnaıy plasık qubyr arqyly jiberilmek.  

«Bul qubyrlar óte tózimdi, 50 jylǵa deıin shydas beredi. Apattyq jaǵdaılarda da turǵyndar kógildir otynnan taryqpaıdy. Gaz úzdiksiz berilip turady. Qazirgi kezde jol boıynda turǵan gaz jelileri kún men jańbyrdan shirı bastaǵan. Tehnıka tıip ketse de aqaý shyǵady. Al jer astyna kómilgen arnaıy plasık qubyr óte yńǵaıly bolmaq. Bolashaqta qala ishindegi gaz qubyrlaryn osyndaı tyń tásilmen jańartamyz», – dedi «QazTransGaz Aımaq» AQ Almaty qalasy óndiristik fılıaly dırektorynyń orynbasary Qaısar Amangeldıev.

Búginde Almaty qalasynda jekemenshik úılerdi gazǵa qosý quny ártúrli. Keı mekemeler bul qyzmeti úshin 150 myń teńge tóńireginde aqsha alsa, keı monopolıs kompanıalar 300 myń teńgege deıin tólem alady. Deı turǵanmen, bıyl mamyr aıynan bastap az qamtylǵan azamattardyń úıine deıin gaz qubyryn ornatý úshin jeńildikter qarastyryldy.

«Az qamtylǵan azamattardyń úıine deıin gaz qubyryn ornatý jáne júrgizýdegi bir núkteniń 100 paıyz shyǵyn mólsherin óteý úshin olarǵa áleýmettik kómekter kórsetiledi. Osy maqsatta 282 adamǵa qala búdjetinen 59 mln teńge qarastyrylǵan», – dedi Almaty qalasy Jumyspen qamtý jáne áleýmettik baǵdarlamalar basqarmasynyń basshysy Meıirjan Otynshıev.

Jalpy, bıyl Almatyda 6 myńnan astam úıge gaz tartylyp, ondaǵy turǵyndar kógildir otynnyń ıgiligin kóredi. Al 2021 jylǵa qaraı qala mańyndaǵy qosymsha 4 myń jeke úıdi gazǵa qosý josparlanýda. Shahardy jappaı gazdandyrý tek turǵyndarǵa ǵana jaıly emes, sondaı-aq, birqatar ekologıalyq máselelerdi de sheshýge yqpal etpek.