Jergilikti jurtshylyq, ásirese, qurmanǵazylyqtar «qaraǵaı jataqhana» atap ketken bul ǵımarattyń tarıhy tym áride jatyr.

Ol Kaspıı teńizi jaǵalaýy İ jáne İİ okrýgteriniń ákimi, aǵartýshy, etnograf Maqash Sholtyruly Bekmuhamedovtiń usynysymen 1895 jyly (keıbir derekter boıynsha – 1894 jyly) eki synyptyq ýchılıshe bolyp ashylǵan. Sol kezdegi quny 13088 som 35 tıyn turǵan, onyń 9000 somyn qazaq (qyrǵyz) qoǵamy tólegen. 1911 jyly eki synyptyq orys-qyrǵyz (qazaq) mektebi, 1924 jyldan bir basqyshty «Mektep – komýna» bolyp jumys jasady. Keıinnen Ganúshkıno mektep-ınternatynyń, Abaı atyndaǵy orta mekteptiń jataqhanasy boldy. Odan soń ǵımaratta D.Nurpeıisova atyndaǵy óner mektebi, balalar kitaphanasy ornalasty. 2014 jyly órtke sharpylyp, ǵımaratqa edáýir zıan kelýi sebepti paıdalanýdan qalǵan edi.

Búginde tarıhı jáne mádenı eskertkish retinde memlekettik qorǵaý reestrinde tirkelgen ǵımarat qaıta jańǵyrtylyp jatyr. Qazirgi tańda ǵımarattyń tóbesi tolyqtaı ashylyp, órtengen, kúıik shalǵan aǵashtary alynyp aýystyryldy. Shatyry qaıta jabylyp, terezeleri aýystyryldy. Qurylys proraby Aıdyn Mamenov qajetti materıaldardyń der ýaqytynda jetkizilýin qadaǵalaıdy. Al, seriktestiktiń nysan basyndaǵy ókili Esentaı Ǵılajev qurylysqa paıdalanylatyn aǵashtardyń aldymen bıologıalyq, hımıalyq, basqa da óńdeýlerden ótetinin aıtady. «Bizdiń maqsatymyz – ǵımarattyń bir ǵasyr burynǵy sáýletin barynsha qalpyna keltirý» deıdi ol. Qurmanǵazy aýdandyq ortalyqtandyrylǵan kitaphana júıesiniń dırektory Baqyt Ǵabdolovanyń aıtýynsha, ǵımarat qaıta ashylǵan soń munda onlaın ǵalamtor jelisi, kovorkıng ortalyǵy jumys jasaıtyn bolady.