KEZEKTEN TYS PREZIDENTTİK SAILAÝDYŃ JARIALANÝYNA BAILANYSTY QAZAQSTAN QOǴAM QAIRATKERLERİ ÓKİLDERİNİŃ QAZAQSTAN HALQYNA ÚNDEÝİ

Qurmetti otandastar!
Sonymen, biz budan buryn boljaǵandaı, Qazaqstanda kezekti ret kezekten tys prezıdenttik saılaý jarıalandy. Bul saılaýdyń zańdy (legıtımdi) máselesi bólek sóz, al qazir bizge Aqorda bıligi jarıalaǵan saılaýǵa qatysty óz pikirimizdi shuǵyl túrde jetkizý bárinen mańyzdy bolyp tur.

Budan 30 jyl buryn, biz táýelsizdik tizginin qolǵa alǵan sátte, barlyǵymyzǵa baqyt syılap, búkil halyqqa jaıly úı bolatyn damyǵan ári gúldengen memleket qurýdy armandadyq.

Ol armandy iske asyrý úshin, bizde barlyq jaǵdaı bar edi. Bilimdi ári eńbekqor halyq, qoınaýy qazba baılyqtaryna toly jer, Keńester odaǵynan muraǵa qalǵan óndiris boldy. Búgingideı 159 mıllıardy syrtqy qaryz (QazTAG – 06.04.2019j.) bolmady. Bizge jańa naryqtyq qatynasta memleket qurý men ony basqarýdyń tájirıbesi ǵana jetispedi. Órkenıetti álem sıaqty jańa demokratıalyq qoǵam qurý kerek boldy. Alaıda Qazaqstan bıligin ıemdengen osharly top keńestik júıeniń avtorıtarlyq keıpin saqtap qana qalǵan joq, ony arhaıkalyq negizdegi avtorıtarlyq deńgeıdegi satyǵa túsirdi.

Qazir biz ómir súretin postkeńestik júıe quldyrap, bar bolmysyn taýysyp, keritartpa jáne biliksiz bıliktiń kesirinen memleketimiz bankrot bolýdyń aldynda tur. Qoǵamnyń qazirgi úlgisin, bıliktiń búgingi júıesin saqtaǵan kezde, bizdiń balalarymyzda eshqandaı jarqyn bolashaq bolmaıdy. Bıliktiń joǵarǵy eshalony halyqtyń turmystyq-áleýmettik máselesimen, eldiń ekonomıkasyn damytýmen emes, halyqtyń qazynasy men nesibesinen urlaǵan baılyǵyn saqtaýdy oılap, bas qatyrýda. Bul maqsatty júzege asyrý úshin, bılikti basyp alǵan (ýzýrpasıalaǵan) top Qazaqstan zańdaryn ashyq túrde buzyp, ózderine ǵana qajetti ózgerister men tolyqtyrýlar engizip, ózderiniń qaýipsizdigi úshin birneshe márte túzetilgen Konstıtýsıany aıaqasty etti.

Jaqynda ǵana oryn alǵan antıkonstıtýsıalyq qoıylymdaǵy prezıdenttiń aýysýy, bıliktiń basty quziretin eki adamnyń ymyralasýymen bólisý, memleket astanasynyń ataýy men qalalardaǵy basty kóshelerdiń ataýyn ózgertý barysynda, bul osharly top halyqty bıliktiń qaınar kózi men saıası sýbektisi retinde qabyldamaıtynyn kórsetti. Bul sıaqty qıturqy, las saıasattyń astarynda bizben – halyqpen sanaspaı, onyń azamattyq erik-jigerin esepke almaı, memlekettik joǵarǵy bılikke bir áýletten shyqqan muragerdi otyrǵyzý qaýpi bar. Biz ózimizdiń súıikti Qazaqstandy áýlettik-dınastıalyq júıege de, qýyrshaq prezıdenttiń kúmándi bıligine qor qyla almaımyz!

Biz monarhıa emespiz, respýblıkamyzdyń sheshýshi saıası tańdaýy tek qana halyqta bolýy tıis! Jáne ol tańdaýǵa eshqandaı qıanat jasalmaýy, aldap-arbaý, aldaǵy saılaýdyń shynaıy qorytyndysyn burmalaý bolmaýy kerek! Qazaqstannyń ýaqytsha prezıdenti Qasym-jomart Toqaev óziniń saılaý jarıalaý jónindegi málimdemesinde aıtqandaı, alda bolatyn saıası elektoraldy kampanıa adal, taza jáne halyqtyń qalaýy men erik-jigerine saı ótýi tıis!

Bizdiń halqymyz beıbitsúıgish, aqkóńil jáne tózimdi, revolúsıalar men qandy qaqtyǵystardy qalamaıdy. Alaıda halyq pen qoǵamnyń tózimdiligi sheksiz emes. Bizdiń halqymyz buǵan deıin qanshama qıturqylyqpen jasalsa da, qabyldanǵan zańdy syılaıdy jáne demokratıalyq múddelerge qaıshy bolsa da, sol zańnyń talaptaryn ustanýǵa tyrysyp keldi. Biraq budan bylaı elimizdiń múddesi men keler bolashaqqa nuqsan keltiretin, jeke bir áleýmettik jáne olıgarhıalyq toptardyń yqpalyndaǵy zańdardyń ústemdigine jol bere almaımyz!

Búginde biz Táýelsizdik jyldary shyn máninde gúldengen demokratıalyq qoǵam quryp, óz eliniń patrıot urpaǵyn tárbıelep, bilikti memlekettik qyzmetkerler men kásibı basqarýshylardy daıyndap shyǵýǵa tolyq múmkindikter boldy. Alaıda osy ıgilikti isti atqarýdyń ornyna, barlyq materıaldyq jáne ákimshilik resýrstar 18 mıllıon turǵynnyń múddesin ysyryp qoıyp, bir adamnyń bıligin kúsheıtý úshin jumsalyp keldi. Jyldar boıy qalyptasqan osy qasań júıeni ózgertý ońaı bolmaıdy, alaıda bizdiń aldymyzda basqa jol joq.

Óz kezeginde halyq memlekettik bılikti óz qalaýlaryna qaraı burmalaıtyn, prınsıpsiz jáne suǵanaqtar men olardyń jaǵympazdaryna berip qoımaı, memleket úshin jaýapkershilikti óz moınyna alýy mindetti. Halyqtyń memleketti basqarýǵa qatysýynsyz, babalarymyz tý etken halyqtyq-demokratıalyq qundylyqtardy memleketti basqarý júıesine engizbeı, eshqandaı da jańarý (modernızasıa) men jaqsarý bolmaıdy. Bul mindetti 9-maýsymda ótetin prezıdenttik saılaýǵa daıyndyq barysynda da, odan keıin ile-shala júzege asyra alamyz. Alaıda ol úshin biz bir judyryqtaı jumylyp, óz daýysymyz ben saıası-azamattyq erkimizdiń, azat tańdaýymyzdyń daýysy qoǵamda tolyq estiletindeı talap qoıa bilýimiz kerek!

Qazaqstan tarıhynda birde-bir ret ádiletti, halyq qorytyndysyn tolyq qabyldaǵan, halyqaralyq qaýymdastyqtar tazalyǵyn moıyndalǵan saılaý bolǵan emes. Konstıtýsıaǵa el-jurttyń erkinen tys túzetýler engizilip, «Saılaý týraly Zańnyń» kandıdattardy erkin usyný týraly talaptary mansuq etilip, bılik azamattyq qoǵam músheleriniń jolyn jaýyp, saılaý prosesin baqylaý múmkindiginen aıyryp, BAQ-taǵy senzýrany kúsheıtip, halyqtyń memleketti basqarý isine qatysý múmkindikterin tolyq jaýyp tastady. Keminde bes jyl memlekettik qyzmet ótili (stajy) joq azamattarǵa tyıym salý arqyly bılik azamattardyń saılaý jáne saılaný quqyǵyn óreskel buzdy, qoǵamda áleýmettik-saıası jáne azamattyq teńsizdik ornatty.

Osy rette biz – azamattyq qoǵam, halyqqa adal qyzmet ete alatyn, ómirbaıany kirshiksiz, qoǵamdy biriktirýge múmkindigi zor, eldiń erteńi úshin jaýapkershilikti moıynyna ala alatyn azamatty prezıdenttikke úmitker retinde usyna alatynymyzǵa senimdimiz. Jáne saılaý zańdylyqtary ol úmitker úshin sonshalyqty kereǵar bolsa da, bıliktiń saılaýdaǵy qoıylymyna halyqtyq qarsylyq tanytý úshin, bul saılaýǵa azamattyq qoǵam óz ókilin (tipti birnesheý bolýy múmkin) usynýǵa mindetti dep bilemiz.

Bizdiń aramyzda bılikke ashyq qarsy shyǵyp júrgen eks-premer-mınıstr, mınıstrler, ákimder, tabysty kásipkerler men basqarýshylar, dıplomattar, ekonomıser, jýrnalıser men quqyq qorǵaýshylar, barlyq aımaqtardan jáne barlyq sala mamandary bar. Biz bulardan kásibı úkimet quryp, dereý arada eldi daǵdarystan shyǵaryp, halyqtyń jaǵdaıyn jaqsartýǵa barymyzdy salýǵa daıynbyz. Halyq kóz aldynda tonalǵan eldi, tereńge boılaǵan jemqorlyqty, az ǵana sheneýnikter tobynyń qısapsyz baıýyn kóre otyryp, ótirik kózboıaýshylyq pen kedeıshilikten, qısapsyz ýádelerden jalyqty.

Saılaýǵa qatysý men jeńý úshin, bizdiń qolymyzda barlyq qajettilikter – saıası partıalar (JSDP men «Azat»), qoǵamdyq jáne kásipodaqtyq birlestikter, kásibı saıasatkerler men belsendiler, eń bastysy ondaǵan jyldar boıy ózgeristi kútip, qaljyraǵan halyqtyń erteńine beı-jaı qaramaıtyn azamattar bar. Bizge bar keregi – ózara túsinispeýshilikterdi qoıyp, jeke ambısıalar men senimsizdikti, qorqynysh pen úreıdi syryp tastap, prezıdenttik saılaý aldynda halyqtyq blokqa birigý qajet. Barlyǵymyz qoǵamdy biriktirýdiń bul tarıhı múmkindigin jiberip alsaq, Qazaqstannyń bolashaǵy burynǵydan da tumandy bolatynyn túsinýge tıispiz.

Nursultan Nazarbaevtyń 30 jylǵa jýyq bıligi men onyń murageriniń bılik etýi memlekettiń tolyqtaı quldyrap, táýelsizdikten aıyrylyp, azamattyq soǵysǵa ulasýymen bitýi ábden múmkin. Biz mundaı qaıǵyly jáne aıanyshty senarıge jol bermeýimiz kerek! Bılikti qantógissiz saılaý arqyly ózgertý múmkindigi bar sátte, ony meıilinshe paıdalaný kerek. Ondaı bolmaǵan daǵdaıda, bolashaqta dınastıalyq bıliktiń quly bolǵan bizdiń balalarymyzǵa shyn mánándegi kúreske shyǵyǵa týra keletinin boljaýǵa týra keledi. Ol kúres eldiń shynaıy táýelsizdigi men halyqtyń naqty mándegi bostandyǵy úshin qajet bolatynyn biz búgin túısinýimiz kerek.

Biz eldegi barlyq demokratıalyq, azamattyq kúshterdi, táýelsiz partıalar men qozǵalystardy memlekettik múdde úshin, saılaýda jeńiske jetý úshin kúsh biriktirýge shaqyramyz! Qazir jekelegen ıdeologıalyq jáne áleýmettik suraqtar boıynsha bólinip, kimniń opozısıalyq pozısıasy myqty ekenin dáleldeıtin ýaqyt emes. Bizdiń basty mindetimiz – birlese otyryp, Qazaqstanda demokratıalyq negizdegi saılaýdy ótkizý jáne sonyń nátıjesinde qazirgi bılikti aýystyryp, jýyq jyldary parlamenttik memleketti qurý. Ol úshin biz taıaý bolashaqta Jańa Qazaqstannyń Jańa Konstıtýsıasyn birge jazyp, qarapaıym tulǵalardyń múddesi turǵysynan ádiletti zańdar qabyldap, jemqorlyqty túbirimen joıyp, bolashaq urpaqtyń nesibesine urlanǵan baılyqty halyqtyń qolyna qaıtaryp berýimiz kerek!

Qol qoıǵandar tizimi:  Ǵ.Aldamjarov,  B.Tursymbaev,  J.Tuıaqbaı, A.Qajygeldın, D.Kóshim, Ý.Qaısarov,  E.Bapı,  S.Medetbekov

Bolat Jýgýnıs-tiń Facebook paraqshasynan

Usynǵan: Farıza Jomartqyzy