Áleýmettik jelide Juldyzaı Fortqa qazaq tilinde qyzmet kórsetýdi talap etkeni úshin jala jabylǵany týraly aqparat qyzý talqylanýda dep jazady Qamshy.kz aqparat agenttigi. Rýza Beısenbaıteginiń aıtýynsha, Juldyzaı Fort káris azamatynan qazaq tilinde qyzmet kórsetýdi talap etken. Alaıda káris azamaty Juldyzaı Fortty "ultarazdyq týdyrdyń" dep aıyptap, balaǵattaǵan. Atalmysh jaıtqa baılanysty sot otyrysy ótip jatyr.
Keshe Rýza Beısenbaıtegi Óskemen qalasynyń prokýroryna aryzdanǵysy kelgen. Alaıda prokýrorǵa da, onyń orynbasaryna da habarlasa almaǵan. Al qabyldaý bólimindegiler "aryzdy ózińiz kelip jazasyz" dep aıtypty. Rýza Beısenbaıtegi "men jambasym synyp, tósek tartyp jatqan adammyn. Óskemen qalasyna bara almaımyn" dep jaǵdaıyn túsindirgen kezde qabyldaý bólimindegiler "jazylǵannan keıin kelip aryz jazyńyz" dep jaýap beripti. Biraz ýaqyttan keıin Rýza Beısenbaıtegi QR Bas prokýratýrasyna habarlasqanymen, olar tutqany kótermepti. Qoǵam belsendisi QR Bas prokýratýrasynyń qyzmetkerleri qazaq tilinde qyzmet kórsetkisi kelmeıtinin aıtyp, aıyptap otyr. Qamshy.kz aqparat agenttigi til janashyrynyń QR Bas prokýratýrasyna jazǵan hatyn eshqandaı alyp-qospasyz oqyrman nazaryna usynýdy jón kórdi.
QR Bas prokýrory Ǵızat Daýrenbekuly Nurdáýletovke ashyq hat
23.05.19 jyly jeke blogyńyzǵa shaǵym qoımaqshy bolǵanmen, ol qıyn eken. 115 qyzmeti kómek kórsete almaǵandyqtan, basshysy A.V.Dýkkartpen sóıleskenimde, áńgimeniń sıqy 3 ret "sálemetsiz be", 3 ret «zdrastı» boldy! Men oǵan "QR Bas Prokýratýrasynyń laýazymdy qyzmetinde otyra, qalaısha, memlekettik tilde amandasqyńyz da kelmeıdi?" dedim. Jaýaby: «Ia vas proshý govorıt po rýsskıı, eto ıazyk mejnasıonalnogo obshenıa»?! Osyǵan oraı:
Nelikten bas zań, quqyq qadaǵalaý organynda, saýatsyz (QR zańnamalyq normalarynyń eshqaısysynda orys tiliniń ultaralyq degen statýsy joq) jáne eń bastysy zańdy belshesinen basatyn adam otyr jáne joǵary laýyzymdy qyzmette?!Prokýratýra qyzmetkerleri: «Onyń ulty qazaq emes»). Joq álde, Konstıtýsıa, zańnamalyq normalarda qazaq emesterge basqa baptar jazylǵan ba?
Bas prokýratýranyń «Tvıtterdegi» paraqshasyna da jazbaq boldym. «GP RK» dep tur. Al memlekettik tilde joq. Aıtyńyz, qazaq tilinde nege joq? Nege?
Prokýratýranyń feısbýktegi paraqshasyna bir aı buryn «Qandaı masqara, QR Bas prokýratýrasy bola tura, jazǵandaryńyz birinshi orys, ekinshisi qazaq tilinde» dep jazǵanmyn. Túzegen áreket tanytqan, búgin taǵy birneshe jerde birinshi bolyp oryssha tur?!
Kerekýdegi prokýratýraǵa habarlassaq, bári oryssha sóıleıdi. «Prokýratýra obl., .... slýshaet». Qyzmetti tek orys tilinde júrgizedi. Servıstik mekemelerden memlekettik tilde bilmeı qyzmetinen qýylǵan jaǵdaılar joq emes.
Joǵary jazylǵandaryma baılanysty suraq: Sizder qaı eldiń Bas prokýratýrasysyzdar?
Eger kórshi memlekettiń qol astynda bolmasańyzdar, óz qyzmetterińizdi saıt, sot, kabınetterińizdegi, qoǵamdaǵy, bir sózben osy memlekettegi, memleket zańdaryna sáıkes atqarýlaryńyzdy talap etemin! 30 jyl Qazaqstan Respýblıkasy bola tura, memleket tili qazaq tili bola tura, tym bolmasa 300 sóz jattap alýǵa bolatyn edi ǵoı. Sondyqtan ózińdi orysshaǵa májbúrleıtin Bas prokýratýra qyzmetkerleriniń, óz laýazymyn ıelenýge esh moraldyq ta, zańdyq ta quqy joq!
Osyny kóre turyp, nege máseleden beıhabar bolatyndaryńyz túsiniksiz. Sondyqtan da men memlekettiń tilin qorǵaýǵa májbúrmi Bas prokýratýra zańdy saqtaı ma, taptaı ma? Mundaı óreskeldik qaı elde bar? Kerisinshe, ár memlekette, óziniń tilin memorgan qorǵaıdy. Al bizde bizde masqara, óz-óziniń tilin qorlap, qorlatqyzyp otyrǵan memorgan qyzmetkerleri qaıta sotqa súıreleýge septigin tıgizip otyr! Dáp qazir, respýblıkaǵa tanymal, belgili til janashyry Juldyzaı Fort sotqa tartylyp otyr. Saıyp kelgende, qazaq tilinde qyzmet tutynǵysy kelgeni úshin, qarsy jaqtyń jalasymen, polısıa qyzmetkerleriniń qoldaýymen! Osy memlekettiń prokýratýrasy bolsańyzdar, osy memlekttiń zańyn, onymen qorǵalǵan memleket tiliniń qorǵalýyn qadaǵalaýyńyzdy talap etemin, QR Bas prokýrory Gızat inim!
Qazaqstannyń Bas prokýrory Ǵızat Dáýrenbekuly!
Jeke blogyǵyzǵa shaǵymymdy ornalastyra almaı, Dýkkartyńyz shekten shyǵarlyq sózder aıtqandyqtan, sizge amal joq, ashyq hat jazýǵa májbúl boldym! Blogyńyz arqyly da, saıtyńyz arqyly da jaýapty beretin ózińiz emes ekenin bilemin. Biraq Qazaqstannyń Bas prokýrory retinde qazaq tildi saıttardy oqısyz dep senemin jáne sizden jaýap kútemin!
Qurmetpen, Rýza Beısenbaıtegi,
Kereký qalasy
