Ǵaryshkerler kúninde Pýtın Amýr oblysyndaǵy «Vostochnyı» ǵaryshjaıynda boldy. Ol jańa ǵarysh alańynda keńes dáýirinde salynǵan «Baıqońyrmen» salystyrǵanda eń jańa tehnologıalar qoldanylatyndyǵyn maqtanyshpen aıtyp, onyń ekonomıkalyq jaǵynan da ózderine tıimdirek ekendigine toqtaldy. Buǵan deıin Re­seıdegi Ǵarysh saıasaty ınstıtýtynyń jetekshisi Ivan Moı­seev reseılikter óz ǵaryshjaıyn salyp, «Baıqońyrdan» ketken jaǵ­daıda Qazaqstan maman tapshylyǵynan ǵarysh aılaǵyn ózderi ıgere almaıdy dep málimdegen. «Vostochnyı» iske qosylǵan jaǵ­daıda qazaqstandyq ǵaryshjaıdyń jaǵdaıy qalaı bolmaq? Ýálıhan TÓLESHEV, Halyqaralyq bıznes akademıasynyń profesory: – Ǵarysh salasyndaǵy joǵary bilikti mamandardy eshkim daıarlamaıdy. Olar jaqsy mehanıkter, ınjenerler, konstrýk­torlar arasynan shyǵady. Qazir biraz jastar shetelde oqyp jatyr. Oǵan qosa, olardy ózimizde tehnıkalyq ýnıversıtette daıarlaýǵa bolady. – Ondaı mamandar daıarlaıtyn oqý orny bar ma? – Baıqońyrdyń ózinde álemdik deńgeıdegi myqty tehnolo­gıalyq ýnıversıtet salynýy tıis. Sebebi ondaı mamandardy ázirleýde shynaıy ǵaryshtyq jaǵdaı, tehnologıalyq múmkindik­ter esepke alynýy kerek. Osyndaı ýnıversıtet aýqymynda ártúrli ǵylymı-zertteýler júrgizip, matematıkalyq, ǵaryshtyq, aerodınamıkalyq jáne taǵy basqa mektepter ashýǵa bolady. Eger ortalyqtar, zerthanalar jumys istese, ǵarysh salasyndaǵy óz óndirisimizdi damytýǵa jol ashylady. – Al ǵarysh salasynyń ınjenerleri daıarlanǵansha ǵarysh­jaıda jumys isteıtin mamandardy qaıdan alamyz? – Sıngapýr tehnıkalyq baǵytta álemdegi úzdik mamandardy ózine tartýǵa tyrysady. Ony nege biz isteı almaımyz? Baıqońyr Korolev, Kýrchatov sıaqty arnaıy qalaǵa aınalsa dep oılaımyn. Máselen, AQSH-taǵy «sılıkon alqabynda» joǵary tehnologıa­lyq kompanıalar shoǵyrlanyp, álemdik jetekshi ýnıversıtet­- ter jumys isteıdi. Baıqońyr da erkin saýda aımaǵyna aınalyp, onda ǵylymı-tehnıkalyq ortalyqtarmen qatar, jańa óner­kásip salalaryn damytýǵa bolady. Bul jerge úzdik sheteldik mamandardy, tek reseılikterdi ǵana emes, fransýz, amerıkalyq zertteýshi­lerdi nege shaqyrmasqa? Mysaly, ýkraındyqtarmen birge «Zenıt» zymyran tasyǵyshyn ózimizde jasap shyǵarýdy bastaǵan jón. «Baıqońyrdyń» bolashaǵy bar. Ol úshin aldaǵy on jylda qýatty ǵylymı-tehnıkalyq keshendi qalyptastyrýymyz kerek. – Reseılikterdiń «Baıqońyrdan» ketýi múmkin be? – Ózara baılanystarymyzdy saqtaı otyryp, birtindep bul saladaǵy qarym-qatynastardy qaıta qurǵan jón. Óıtkeni bizdiń jerimizdi jónsiz paıdalana berýge bolmaıdy. Yntymaqtastyq bolǵany abzal. Jerimizdi olar óz kádelerine asyrýmen birge, ǵa­rysh salasyndaǵy zertteýlerge qazaqstandyqtardy da qatystyryp, mamandardy daıarlaý isine qolǵabys jasaýy qajet. Ǵarysh sala­synda kelisimder basqa salalardaǵy baılanystyrymyzǵa óz áse­rin tıgizedi.

"Aıqyn" gazeti