Shyǵys Qazaqstan oblysy Tarbaǵataı aýdany aýmaǵyndaǵy Eleke sazy qorǵandarynan Eýrazıa keńistiginde buryn-sońdy kezdespegen múıizi altyn symmen órilgen buǵynyń beınesi tabyldy, – dep habarlaıdy Qamshy.kz aqparat agenttigi.

Tarbaǵataı aýdanyna kezekti issaparymen barǵan aımaq basshysy Danıal Ahmetov jańadan tabylǵan qundy jádigerlermen tanysty. Qazirgi ýaqytta atalmysh alqaptaǵy qazba jumystarynyń kólemi 25 shaqyrymǵa sozylǵan. Munda belgili arheologtar Zeınolla Samashev pen Ábdesh Tóleýbaevtyń basshylyǵymen bes zertteýshi top pen ál-Farabı atyndaǵy Qazaq memlekettik akademıasynyń ekspedısıasy jumys júrgizýde. Bıylǵy jyldyń basty jańalyǵy – "Patsha" qorymynan tabylǵan múıizi altyn symmen órilgen buǵynyń beınesi jáne altynnan quıylǵan arqar músinderi men usaq monshaqtar boldy.

– Ótken jylǵy qazba jumystarynda Eleke sazynda «Altyn adam» tabylǵan bolatyn. Bıyl da osy aýmaqtan erekshe jádigerler taýyp otyrmyz. Olar bizdiń zamanymyzǵa deıingi segizinshi ǵasyrdaǵy ata-babalarymyzdyń mádenıeti men turmys-tirshiligin sıpattaıdy. Alǵashqy qadamymyz jaman emes, úmitimiz zor. Ázirge alǵashqy jádigerlerdi ǵana qazyp aldyq, qalǵany osy aıdyń sońyna qaraı tolyq qazyp alynady degen oıdamyn, – deıdi Zeınolla Samashev.

Ábdesh Tóleýbaevtyń aıtýynsha, eki aptadan soń iri qorǵandardyń biri sanalatyn "Sardar-1" qorymy ashylatyn kórinedi. Aıta ketsek, atalmysh ýchaskeni qazý barysynda erte saq dáýirine tıesili kezeńde qoldanylǵan medısınalyq quraldar men temir pyshaqtar jáne qanjar qynymen tabylǵan bolatyn.

– Bul Qazaqstan tarıhyna degen jańasha kózqaras. Halqymyzdyń tarıhyn qaıta jazdyratyn tyń muralar. Kóne jádigerler bizdiń tek kóshpeli el bolmaǵanymyzdy aıqyndaıdy. Olar ata-babamyzdyń bizdiń zamanymyzǵa deıingi segizinshi ǵasyrda-aq joǵary deńgeıdegi órkenıetti qalyptastyrǵanyn dáleldeıdi. Birneshe aıdyń ishinde búkil álemge tarıhı damý turǵysynda jańa Qazaqstandy kórsetemiz. Aıta keteıin, bıyl biz "Uly dala altyny" kórmesin Stambýl qalasynda uıymdastyramyz. 2020 jyly Anglıanyń kórmelerine jetkizý jospary tur, – dedi oblys ákimi Danıal Ahmetov.

Budan bólek, bul aýmaqta túrli qorymdar da qazylǵan bolatyn. Mysaly, onda tabylǵan ana men balanyń zıratyn aıtýǵa bolady. Danıal Ahmetov bul qorymnyń ananyń balasyna degen erekshe mahabbatyn, urpaǵyn qorǵaýda ólimnen qaımyqpaǵan ananyń beınesin sýretteıtinin aıtty.

Taǵy bir qorym – qabyrǵalaryn tastan qalap, besik tárizdes jasaǵan bozbalanyń qabiri. Bul eskertkish qola dáýirine tıesili. Zırattaǵy ishine qoı eti salynǵan qysh qumyra erte saq dáýirine tıesili. Ǵalymdardyń paıymdaýynsha, kelesi qazylǵan, ıaǵnı, úshinshi qorym úısin, qulajorǵa mádenıetine jatýy múmkin.  Onda er adam jerlenip, janyna qoıdyń quıryq maıy salynǵan qumyra qoıylǵan eken. Qoıdyń quıryq maıy salynǵanyn zertteýshiler maldyń bel omyrtqasynyń sońǵy býyndarynyń qaldyqtarynan bilgen kórinedi.

– Eleke sazy bizdiń zamanymyzǵa deıingi segizinshi ǵasyr men bizdiń zamanymyzdyń segizinshi ǵasyryna deıingi aralyqta úzdiksiz damý baılanysynyń baryn bildiretin qubylys. Jumystar aıaqtalǵan soń bul atyrap halqymyzdyń maqtanyshyna aınalatynyna senimdimin. Sonymen qatar munda Azıa qurylyǵynda kezdespeıtin Qaǵan keshenin de zertteımiz. Biz Bilge qaǵannyń, Kúlteginniń keshenderi Mońǵolıada tabylǵanyn bilemiz. Eleke sazynda tabylǵan keshen olardyń planegrafıasyn qaıtalaıtyn biregeı keshen. Jaqyn arada bizdiń qos ǵalymymyz álemge jańa Qazaqstandy kórsetetinine senimdimin, – dep qosty Danıal Ahmetov.