Qazirgi qoǵam jappaı «elektrondandyrý» zamanyn bastan keship jatyr. Sońǵy ýaqytta «elektrondy úkimet», «elektrondyq-sandyq qoltańba», «elektrondy qujat», «elektrondy kitap» degen sózderdi jıi estımiz, olardy kúnde paıdalanamyz. Bir jaǵynan bul sánge aınalǵan jańa úrdis bop kóringenimen, onyń paıdaly tustary da az emes. Máselen, elektrondy qujat almasý júıesi qoǵam ómiriniń negizgi salalaryna tolyǵymen engizilip jatyr. Al aqparattyq-ınnovasıalyq tehnologıalar medısınalyq qyzmet kórsetý júıesine tipti qajet. Sonyń ishinde elektrondy medısınalyq kartamen jumys isteýdiń tıimdiligi zor. Oǵan alys-jaqyn shetelderdiń tájirıbesi dálel bola alady.
«Medıker» medısınalyq servıstik kompanıasy - elektrondy medısınalyq karta júıesin engizip jatqan Qazaqstandaǵy eń alǵashqy jekemenshik medısınalyq mekeme. Kompanıa qyzmetiniń sapasyn arttyrý maqsatynda qolǵa alynyp jatqan bastama. Engizilip jatqan jańalyq birinshi kezekte dárigerlerdi artyq qaǵazdan qutqaryp, ýaqytty únemdeýge yqpal etedi. Al aqparattyq-ınnovasıalyq tehnologıanyń basqa qandaı artyqshylyqtary bar ekenin «Medıker» kompanıasynyń Astana qalasyndaǵy «Medıker» medısınalyq ortalyqtary» fılıalynyń dırektory Janna Tánıevadan surap bildik.
- Janna Maratqyzy, Qazaqstan Respýblıkasynyń densaýlyq saqtaý salasyn damytýdyń 2011-2015 jyldarǵa arnalǵan «Salamatty Qazaqstan» memlekettik baǵdarlamasyna saı medısınalyq mekemelerge naýqastardyń elektrondy medısınalyq karta júıesi engizilýi tıis. «Medıker» kompanıasynyń qolǵa alǵan bastamasy osy baǵdarlama aıasynda júrgizilip jatyr ma?
- Medısınalyq qyzmet kórsetý júıesine elektrondy medısınalyq karta engizýdi «Medıker» kompanıasy óz yntasymen iske asyryp jatyr. Óıtkeni bul zaman talaby. Onyń memlekettik baǵdarlamaǵada kirgen sebebi de sol. Biz bul júıeni áýeli Astanada jańadan ashylǵan «Medıker-Kólsaı» medısınalyq ortalyǵynda qoldanǵaly otyrmyz. Onyń jumysyn biz bir jyl boıy jiti qadaǵalap, synaqtan ótkizemiz. Nátıjesi oıymyzdan shyqsa, júıeni elimizdiń 14 oblysyn qamtıtyn «Medıker» jelisinde tolyqtaı paıdalanamyz.
- «Medıker» medısınalyq servıstik kompanıasy jelisine engiziletin EMK-nyń ereksheligi nede?
- Elektrondy medısınalyq kartanyń túr-túri bolady. Óıtkeni ár mekemeniń atqaratyn jumysy bir-birine uqsamaıdy. Mysaly, «Medıker» kompanıasy negizinen saqtandyrý jelisimen tirkelgen adamdarǵa qyzmet etetindikten elektrondy medısınalyq karta júıesi saqtandyrý baǵdarlamasynyń talaptaryna qaıshy kelmeýi tıis. Sondyqtan «Medıker» úshin arnaıy modýlder qurastyryldy. Júıede qazaq tilinde de, orys tilinde de jumys júrgizýge bolady. Oǵan qosa adamı faktorlardyń áserinen ketetin dárigerlik qatelikterdi boldyrmaý úshin elektrondy medısınalyq karta júıesine aqparattyq baza ornatylǵan. Júıe jadysynda saqtalǵan aqparatty dáriger kez-kelgen ýaqytta paıdalana alady. Onyń ishinde qandaı dárini, qandaı mólsherde qoldaný kerektigi jaıly aqparat bar. Sonymen qatar júıe em-domnyń berilgen túri naýqastyń aýrý belgilerine sáıkes keletinin-kelmeıtinin ózi qadaǵalap otyrady. Eger de maman naýqasqa dárini baıqaýsyzda shamadan tys mólsherde jazyp beretin bolsa, júıe ony túzetip, qateligin kórsetedi.
- Dáriger úshin EMK nesimen paıdaly?
- Birinshiden, ambýlatorlyq kartany toltyrýǵa az ýaqyt ketedi. Qazir ony kompúterde terýge bolady. Onyń jeńil bolatyn sebebi - júıede aýrýdyń árbir túrine tán sımptomatıkalyq shablondar engizilgen. Dáriger sol nusqalardy tańdap, ár naýqastyń densaýlyq ereksheligine qaraı qosymshalar engizýi múmkin.
- Naýqas úshin EMK nesimen paıdaly?
- Buryn naýqas emhanaǵa kelgen ýaqytta eń aldymen tirkeý bólimine baryp, medısınalyq kartasyn izdep taýyp, odan keıin dárigerge kirý úshin kezek alatyn edi ǵoı. Elektrondy medısınalyq karta júıesi engizilgen soń munyń barlyǵy jeńildetiledi. Birinshiden, naýqas Internet arqyly dárigerge baratyn ýaqytyn aldyn-ala belgilep qoıady. Osylaısha emhana dálizderindegi uzyn-sonar kezekterden arylamyz. Ekinshiden, «Medıker» qyzmetine júgingen naýqastardyń medısınalyq kartasy ortalyq bazada saqtalady. Jelige «Medıkerdiń» Qazaqstan boıynsha ornalasqan ortalyqtar men fılıaldar qosylatyn. Sondyqtan naýqas búgin Astanada, erteń Almatyǵa baryp kórinemin dese óz erki - «Medıker» dárigeri onyń densaýlyq tarıhyn kez-kelgen jerden qarap kóre alady. Bul issaparǵa jıi baratyn nemese otbasy músheleri ár qalada turatyn klıentterimiz úshin óte yńǵaıly.
- Elektrondy medısınalyq kartanyń ıesi sol kartadaǵy aqparatty ala ala ma?
- Árıne, biraq karta – medısınalyq qujat, ondaǵy aqparat tek dáriger úshin qajet ekenin eskergen jón. Alaıda júıe kez-kelgen naýqastyń medısınalyq kartasyn kóshirip, basyp bere alady. Ol úshin naýqastyń ózi kelip, ótinish jasasa bolǵany.
Osylaısha «Medıker» kompanıasy medısınalyq qyzmet sapasyn joǵary deńgeıge kóterýdi kózdeıdi. Onyń bir joly aqparattyq ınovasıalar. Inovasıa degenimiz - eńbek ónimdiligin aıtarlyqtaı arttyratyn is. Búgingi zaman talabyna saı aqparattyq-kommýnıkasıalyq tehnologıalardy ıgerý arqyly kompanıa dárigerler men naýqastardyń jaǵdaıyn jasaýmen qatar elimizdiń álemdik qoǵamdastyqta básekege qabilettiligin arttyrý isine óz úlesin qospaq.
Pikir qaldyrý